• BirBes’te Yazar Olmak İçin
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
Araçlarımız
No Result
View All Result
İbrahim Halil Bağış
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
No Result
View All Result
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği

BirBes > Popüler Diyetler > Vejetaryen Diyetler Sağlıklı Mı? Uzun Vadede Etkileri Nelerdir?

Vejetaryen Diyetler Sağlıklı Mı? Uzun Vadede Etkileri Nelerdir?

Dyt. Merve Şahin by Dyt. Merve Şahin
in Popüler Diyetler
0
Vejetaryen Diyetler Sağlıklı Mı? Uzun Vadede Etkileri Nelerdir?

Vejetaryen diyet; et, tavuk, deniz ürünleri ve bu ürünleri içeren gıdaların tüketilmemesi olarak tanımlanmaktadır. Vejetaryenler genel olarak süt, yumurta gibi hayvansal ürünler tüketebilirken; et ve hayvansal kaynaklı hiçbir besin tüketmeyen bireylere ise vegan denir. Vejetaryen beslenmenin tercih edilmesinin en yaygın sebeplerine; sağlıklı olduğu görüşü, çevre ile ilgili endişeler, hayvanları koruma dürtüsü ve sosyal/ekonomik faktörler sayılabilir.

Vejetaryen Diyetlerin Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

Vejetaryen diyetlerin sağlığa birçok faydası olduğu savunulmaktadır. En önemli ve bilinen sağlığa etkileri; kan kolesterol seviyelerini ve kan basıncını düşürmesi, tip 2 diyabet ve kalp-damar hastalıkları riskini azaltmasıdır. Üç ay süreyle vejetaryen diyet uygulayan bireylerin bağırsak mikrobiyotası ve immün sistem üzerindeki değişikliklerin incelendiği bir çalışmada; vejetaryen beslenmenin mikrobiyota üzerinde faydalı etkileri olduğu görülmüştür. Vejetaryen bireyler, daha az doymuş yağ ve kolesterol tüketmekte, buna karşın daha fazla lif, magnezyum, potasyum, E vitamini, folik asit, karotenoid, flavanoid ve antioksidan etkisi yüksek olan birçok fitokimyasal tüketmektedir.

Vejetaryen diyetleri besin öğeleri açısından tek tek ele alalım…

  • Protein

ADA*, bitkilerle alınan proteinin, enerji ihtiyacı ve besin çeşitliliği sağlandığında, protein ihtiyacını karşılayabileceğini bildirmiştir. Örneğin; tek başına soya proteini hayvansal kaynaklı protein gibi protein ihtiyacını karşılarken, buğday proteini bu anlamda yetersiz kalmaktadır. Bu sebeple protein ihtiyacının doğru karşılanması için çeşitli bir beslenme planının hazırlanması önemli ve gereklidir. Bitkisel kaynaklı proteinler hayvansal kaynaklı olanlara oranla daha az sindirilir. Bu sebeple vejetaryen bireylerin protein ihtiyacı omnivor* bireylere göre daha fazla olabilmektedir.

  • Omega-3

Vejetaryen diyetler omega-3 yağ asitleri açısından yetersizdir. Balık ve yumurta tüketmeyen bireyler, göz, beyin gelişimi ve kalp-damar sağlığı için çok önemli olan EPA ve DHA yağ asitlerini gerektiği kadar alamaz. Bitki bazlı bir omega-3 yağ asidi olan alfa-linoleik asit EPA’ya dönüşebilse de insanlar için bu dönüşüm %10’dan azdır, yani ihtiyacı karşılamak için yeterli değildir. Yapılan çalışmalarda iyi planlanmış, dengeli bir vejetaryen diyetin sağlığı olumlu etkilediği görülmektedir.

Çocuklar, gebeler ve emziren anneler omega-3 ihtiyacı yüksek olan gruplardır. Özellikle bu dönemde vejetaryen beslenmenin sağlığa etkileri ile ilgili çok daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

  • Demir

Bitkilerde bulunan demir, non-hem formda olup biyoyararlılığı düşüktür. Non-hem demir, demir emilimini engelleyen kalsiyum, fitatlar ve çay, kahve, kakaoda bulunan polifenollerden, hem-demire oranla daha fazla etkilenir ve emilimi daha da azalır. Tüm bu bilgiler göz önüne alındığında, vejetaryen bireylerin vejetaryen olmayanlara göre 1.8 kat daha fazla demir ihtiyacı olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, C vitamini ve sebze-meyvelerde bulunan diğer organik asitler ise demir emilimini arttırmaktadır. Vejetaryen bireylerin, demir takviyesi kullandıkları dönemlerde C vitamini açısından zengin biber, çilek, portakal gibi sebze ve meyvelerin tüketimini arttırmaları önerilmektedir. Yapılan bir meta analiz çalışmasında; vejetaryen bireylerin vejetaryen olmayanlara göre demir depolarının daha düşük olduğu görülmüştür. Demir depolarının düşük olması, özellikle gastorintestinal kanamalar veya akut yaralanma sebebiyle kanama durumunda risklidir. Ancak öte yandan düşük demirin, tip 2 diyabet gibi bulaşıcı olmayan hastalıklara karşı koruyucu olduğu düşünülmektedir.

  • B12 Vitamini

Vejetaryen bireyler B12 vitamini bakımından yetersiz beslenmekle birlikte, folik asit açısından zengin beslendikleri için B12 vitamininin yetersizlik belirtileri ciddi boyutlara ulaşmadan fark edilmez. B12 vitamini eksikliğinin ilerlemesi durumunda nörolojik belirtiler ve semptomlar görülür. Vejetaryenlerin B12 takviyesi ile desteklenmeleri oldukça önemlidir.

Vejetaryen Beslenmenin Olumsuz Yönleri Nelerdir?

Vejetaryen beslenmenin en düşündürücü tarafı, bireylerin B12 ve D vitamini, kalsiyum, çinko ve omega-3 yağ asitlerinden yetersiz beslenmeleridir. Bunlara ek olarak vejetaryen beslenen bireylerin gıda kaynaklı bulaşıcı hastalıklara yakalanma riski açısından dikkatli olması gerekmektedir. Taze meyve ve sebzeler, filizler; Salmonella, E.coli ve diğer toprak kaynaklı mikroorganizmalar açısından risklidir. Sebze ve meyvelerin hem üretim hem de tüketim aşamasında dikkatli bir kontrolden geçmeleri gerekmektedir.  2018 yılında yapılan bir çalışmada; vejetaryen ve vegan bireylerin kemik mineral yoğunluğunun vejetaryen olmayanlara göre daha düşük olduğu görülmüştür. Bu durum ileri yaşlarda kemik kırılmalarının kolaylaşmasına ve osteoporozun artmasına neden olmaktadır.

Vejetaryen Bireyler İçin Beslenme Önerileri

  • Günlük beslenmenizde çeşitlilik olmasına özen gösterin; tam tahıllar, sebzeler, meyveler, kurubaklagiller, kuruyemişler, yağlı tohumlar ve eğer tercih ediyorsanız süt ürünleri ve yumurta tüketin.
  • Fazla şekerli, aşırı yağlı, tuzlu ve özellikle trans yağ içeren besinleri tüketmeyin.
  • Meyve ve sebzelerin her türlüsünü beslenme rutininize ekleyin.
  • B12 ve D vitamini takviyelerinden yararlanın.

SÖZLÜK

ADA: American Dietetic Association

Omnivor: Hem et hem ot yiyen


KAYNAKLAR

American Dietetic Association. (2009). Position Of The American Dietetic Association: Vegetarian Diets . Journal Of The American Dietetic Association , 1266-1282.

Chenchen Zhang, A. B. (2018). Impact Of A 3-Months Vegetarian Diet On The Gut Microbiota And Immune Repertoire. Frontiers İn Immunology .

Lisa M. Haidera, L. S. (2018). The Effect Of Vegetarian Diets On İron Status İn Adults: A Systematic Review And Meta-Analysis. Crıtıcal Revıews In Food Scıence And Nutrıtıon , 1359–1374.

Nicola Veronese, J. Y. R. (2019). The Effects Of Calorie Restriction, İntermittent Fasting And Vegetarian Diets On Bone Health. Aging Clinical And Experimental Research .


Tags: popüler diyetlervejetaryen
Uyarı! Referans gösterimi için aşağıdaki şablonu kullanınız.
Şahin, M. (2019). Vejetaryen Diyetler Sağlıklı Mı? Uzun Vadede Etkileri Nelerdir?. Popüler Diyetler. URL: https://www.birbes.com/?p=17053. Erişim Tarihi: 10 Mayıs 2025.
Warning! Use the template below for reference representation.
Şahin, M. (2019). Vejetaryen Diyetler Sağlıklı Mı? Uzun Vadede Etkileri Nelerdir?. Popüler Diyetler. URL: https://www.birbes.com/?p=17053. Date of Access: May 10 2025.

Related Posts

Vejetaryen Beslenme Nedir? Sağlığa Etkileri Nelerdir?

Vejetaryen Beslenme Nedir? Sağlığa Etkileri Nelerdir?

by Dyt. Gözde Uçak

Son yıllarda vejetaryen beslenme; sağlık, hayvanları koruma ve ekolojik sebeplerden dolayı, birçok ülkede popüler hale gelmiştir. Vejetaryenlik, genellikle hayvansal besinler...

Flexitarian (Yarı Vejetaryen) Diyeti Nedir? Etkileri Nelerdir? Chron Hastalığı İçin Yeni Bir Çözüm Mü?

Flexitarian (Yarı Vejetaryen) Diyeti Nedir? Etkileri Nelerdir? Chron Hastalığı İçin Yeni Bir Çözüm Mü?

by Dyt. Sema Selçuk

İçinde bulunduğumuz yüzyılın başlarında ve özellikle son dönemlerde vejetaryenlik, popülasyonun artmasıyla birlikte çeşitlilik ve bir bakıma esneklik kazanmıştır. Son yıllarda...

Elemental Diyet Nedir? Elemental Beslenmenin Avantajları Ve Dezavantajları Nelerdir?

Elemental Diyet Nedir? Elemental Beslenmenin Avantajları Ve Dezavantajları Nelerdir?

by Dyt. Rüveyda Korkmaz

Enteral beslenme için kullanılan solüsyonlar, polimerik ve elemental/semi elemental solüsyonlar olarak iki temel kategoriye ayrılabilir. Semi elemental ve elemental solüsyonlar,...

İtalya’dan Gelen Yeni Beslenme Tarzı: Slow Food Nedir?

İtalya’dan Gelen Yeni Beslenme Tarzı: Slow Food Nedir?

by Dyt. Derya Sevim

Hızla gelişen ve büyüyen dünyada yaşanan teknolojik gelişmeler ve küreselleşme, bu değişim hızına ayak uydurmayı zorunlu kılmaktadır. Özellikle de kent...

Veganların Diyetlerine Dahil Edebilecekleri 8 Lezzetli Ve Doğal Protein Kaynağı

Veganların Diyetlerine Dahil Edebilecekleri 8 Lezzetli Ve Doğal Protein Kaynağı

by Dyt. Ecem Eral

Beslenme düzenini vegan diyetine göre düzenleyen biri, bir hayvandan gelen hiçbir şeyi yemez ve kullanmaz. Bu durum ise veganların; et, balık...

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Son Yazılar

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?
Bir Besin Ansiklopedisi

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

by Dyt. Aysun Güler Godri
Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?
Yetişkin Hastalıklarında Beslenme

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?

by Dyt. Neslihan Yeşilotalı
Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?
BirBesPedi

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

by Dyt. Cemre Kamalı
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
  • Araçlarımız
  • Kullanıcı Sözleşmesi
  • Telif Hakkı

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır. | Powered by Spreadon

No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
      • Klinik Beslenme Günleri
      • Mor Fesleğen Serisi
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları Birarada
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır. | Powered by Spreadon

Go to mobile version