Besinin Adı
Türkçe: Kimyon
İngilizce: Cumin
Latince: Cyminum sparget
Vatanı ve İklimi:
Kimyonun ana vatanı Mısır’dır. Ülkemizde Eskişehir, Ankara ve çevre illerinde yetiştirilmektedir. Kimyon bitkisinin büyümesi için iklimin kuru ve serin (25-30°C) olması gerekmektedir. Yağmura karşı hassas bir bitkidir. Büyümenin iyi olduğu toprak pH’ı 6,8 ile 8,3 aralığıdır.
Bitkisel Özellikleri:
Kimyon 30-45 cm uzunluğuna kadar büyüyebilen ince dallara sahip, otsu ve tek yıllık bir bitkidir. Çiçekleri pembe veya beyaz renklerde küçük, 5-7 umbellet içeren umbel şeklindedir. Yaprakları seyrek, tüylü, mavimsi yeşil renkte olup, iğ biçiminde 5-6 mm uzunluktadır. Yaprak tipi pinnat ve bipinnat halde sarımsı esmer renkli taneler halindedir.
Faydaları ve Zararları:
İdrar söktürücü, iştah açıcı, besin faktörlerine katkıda bulunan ve değerini arttıran çeşitli elementlere sahip besleyici bir baharattır. Kimyon iyi bir demir, manganez, magnezyum, kalsiyum, fosfor ve B1 vitamini kaynağıdır. İçinde niasin, riboflavin, E, K, B6 ve A vitamini bulunur. Bakır, çinko, potasyum gibi mineralleri de içerir. Ayrıca protein, amino asit, karbonhidrat, diyet lifi ve makul miktarda yağ ve yağ asitleri de içerir. Doymuş yağlar ve kolesterol çok az miktarda bulunur. Uçucu yağların zengin kaynağı olması nedeniyle antialerjik, antioksidan, antiplatelet gibi nutrasötik özelliklere sahiptir.
Kimyon şişkinlik, sindirim bozuklukları, diyare ve yaraların tedavisinde kullanılır. Kimyonun gastrointestinal sisteme ve diş ağrısına iyi geldiği bilinmektedir. Bağışıklığı güçlendirir ve cilt bozukluklarını, uykusuzluğu, solunum bozukluklarını, astımı, bronşiti, anemiyi, kanamayı ve kanseri tedavi etmede yardımcıdır. Parkinson hastalığının ve viral kontaminasyonun fibrilasyonunu baskıladığı da bilinmektedir. Şeker hastalığına ve kan kolesterolünü düzenlemeye yardımcıdır. Sindirimi kolaylaştırır. Kilo kaybını ve yağ kaybını destekler. Kimyon uyarıcı, antiseptik ve anti-hipertansif bir bitkidir.
- Yapılan bir çalışmada kimyonun Bacillus pumilus, Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa bakterilerine karşı antimikrobiyal etkide olduğu gözlemlenmiştir. Ancak bu etki yoğunluğuna bağlıdır. Yüksek yoğunluklarda antimikrobiyal etki yerine olumsuz etki görülmektedir.
Bilgilendirme:
Kimyonun içerisinde bulunan uçucu yağ, peynircilikte, et ve et ürünlerinde, konservelerde, kozmetik ve ilaç sanayisinde kullanılmaktadır. Halk arasında, idrar söktürücü, gaz söktürücü, kas gevşetici ve yatıştırıcı olarak da bilinmektedir. Gıda katkı maddesi ve lezzet verici olarak kullanılmasına ek olarak, birçok önemli tıbbi özelliğe sahiptir. Krem, losyon ve parfüm formunda kokulu bir ürün olarak kullanıldığı bildirilmiştir.
100 gram Kimyon’un besin değerleri:
| CHO (g) | Na (mg) | I | Vit. A (µg) |
| 37,3 | 17 | 5 | 36 |
| Protein (g) | K (mg) | F (µg) | Vit. C (mg) |
| 19,8 | 1350 | 50 | 0 |
| Yağ (g) | P (mg) | Fe (mg) | Vit. B³ (mg) |
| 14,6 | 510 | 16,2 | 8,6 |
| Kalori (kkal) | Ca (mg) | Mg (mg) | Lif (g) |
| 362,1 | 950 | 260 | 12,7 |
Mandal, M., & Mandal, S. (tarih yok). Cumin (Cuminum cyminum L.) Oils. Named Essential Oils (s. 377-383). içinde India.
Rana, A., Kumar, V., Mırza, A., & Panghal, A. (2018). Efficacy of Cumin (Cuminum cyminum L.) as a Bionutrient and its Management. Annals of Biology, 218-222.
