Astım, solunum yollarını etkileyen ve bronşiyal hiper reaktivite (bronş daralması), geri dönüşümlü hava akımı tıkanıklığı ile bilinen kronik bir hastalıktır. Astım semptomları arasında periyodik göğüs sıkışması, nefes darlığı ve hırıltılı ataklar yer alır.
Yapılan bazı çalışmalarda, fast-food ve astım ilişkisi incelenmiş ve hamburger tüketiminin astım hastalığının görülme sıklığını arttırdığı bulunmuştur.
Antioksidanlar
Antioksidan alımının besin takviyesi ile ayarlanması, astımın şiddeti ve ilerlemesini engellemek üzerine yararlı bir etkiye sahiptir. Antioksidanlar ve tekli doymamış yağlardan zengin bir diyetin, oksidatif stresi önleyerek, çocukluk çağı astımı üzerinde koruyucu bir etkisi olduğu görülmektedir. Yapılan bazı çalışmalarda A vitamininin astımlı çocuklarda, normal çocuklara oranla daha düşük olduğu gösterilmiştir.
Diyetin yağ içeriği
Çocukluk çağında astımı önlemek için yapılan bir çalışmada, çocukluk çağı boyunca omega-3 ve balık yağı takviye edilmiş ve hırıltılı solunumun azaldığı görülmüştür. Balık yağı yüksek miktarda omega-3 içerir. Omega-3 yağ asitlerinin antiinflamatuar (enfeksiyon önleyici) etkisiyle solunum yolu inflamasyonunu azaltabildiği bilinmektedir.
Anne sütü
Anne sütünün önemi her konuda büyüktür. İlk 6 ay bebeğe mutlaka anne sütü verilmelidir. Anne sütü, çocuğu solunum yolu enfeksiyonları, menenjit, astım gibi daha birçok hastalığa karşı korur. Yapılan çalışmalarda anne sütünün 12 haftadan az alımının ve aşırı kilonun astım oluşumunu arttırdığı görülmüştür.
Astım ve obezite
Obezite de astım oluşumu için yüksek bir risk faktörüdür. Obezite, astımı doğrudan veya dolaylı yoldan gastoözefajiyal reflüyü arttırarak etkileyebilir. Astım hastalarında gastroözefajiyal reflü (GÖRH) oldukça yaygındır. Astımlı obez çocuklarda kilo kaybına yardımcı olan diyetler, astım kontrolünü ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesini sağlar.
Toparlayacak olursak, astım hastalarının antioksidan içeriği yüksek besinleri, süt gibi D vitamini kaynaklarını, yüksek omega-3 içeren balıkları tüketmeleri yararlı olacaktır. Ayrıca astım hastaları için uygulanacak tıbbi beslenme tedavisinin bir diğer önemli noktası, baharatlı yiyecekler, kafein, çikolata ve asidik gıdalar gibi bilinen irritanlardan (rahatsızlık verenler) arındırılmış bir diyet oluşturmaktır.
Gıda alerjenleri ve gıda katkı maddeleri de astım için bir diğer potansiyel diyet tetikleyicileridir. Gıdaların işlenmesinde kullanılan potasyum metasülfit ve sodyum sülfit gibi bazı sülfitlerin astım için tetikleyici olduğu düşünülmektedir, bu nedenle paketli gıdalar tüketilirken dikkat edilmelidir.
Mahan, L. K., & Raymond, J. L. (2016). Krause’s Food & The Nutrition Care Process.