• BirBes’te Yazar Olmak İçin
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
Araçlarımız
Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
İbrahim Halil Bağış
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği

BirBes > Beslenme İlkeleri > Fenolik Bileşikler Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur? Faydaları Nelerdir?

Fenolik Bileşikler Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur? Faydaları Nelerdir?

Dyt. Aleyna Akbulut Dyt. Aleyna Akbulut
― Beslenme İlkeleri
0
Fenolik Bileşikler Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur? Faydaları Nelerdir?

Meyve ve sebzelere kendine has tadı veren fenolik bileşikler; bitkileri zararlı canlılardan korumakla birlikte, insan sağlığını da olumlu yönde etkiler. En önemli etkileri; antioksidan olmaları sebebiyle, kardiyovasküler* ve nörodejeneratif hastalıkların* önlenmesinde yardımcı olmalarıdır.

Kılcal damarların geçirgenliğini düzenleyip, kan basıncının düşmesini sağladığı için, fenolik bileşiklere P faktör* ya da P vitamini de denir.

Fenolik Bileşikler Hangi Besinlerde Bulunur?

Bitkilerin kök, yaprak, meyve gibi çeşitli kısımlarında dağılmış olarak bulunan fenolik bileşikler, özellikle yaprak ve saplarda daha yüksek seviyede bulunur. Tahıllar, kurubaklagiller, soya fasulyesi, kahve, çay, biberiye ve kekik iyi fenolik asit kaynaklarıdır. Kış sebzesi olan brokoli de fenolik bileşik içeriği açısından oldukça zengindir.

Yapılan araştırmalarda; günlük alınan fenolik asitlerin büyük bir kısmının çaydan geldiği görülmüştür. Siyah çaydan daha fazla fenolik madde içeren yeşil çay tüketiminin, damar sertliği ve inflamasyonun önlenmesinde etkili olduğu düşünülmektedir. Siyah çayda %3-10 oranında fenolik madde bulunurken, yeşil çayda bu oran %30-42’ye kadar çıkmaktadır.

  • Yapılan çalışmalar, günlük en fazla tüketilen flavonoidin kuersetin; ana kaynaklarının ise çay, elma ve soğan olduğunu göstermiştir. Mor soğanda beyaz soğana göre daha fazla bulunan kuersetin, serum trigliserit seviyesinin azalmasına yardımcı olmaktadır.

Meyvelere mor, mavi, kırmızı rengini veren antosiyaninler ise; en güçlü antioksidanlar olmasının yanı sıra, kan-beyin bariyerini geçebilmesi ile de bilinir. Böğürtlen, yaban mersini, çilek, ahududu meyvelerinin günlük düzenli tüketimi, yüksek antosiyanin sağlayabilir.

  • Yapılan bir çalışmada; 10 sağlıklı bireye kilogram başına 1 gram olacak şekilde siyah üzüm tükettirilmiş ve 4 saat sonunda, bireylerin plazma antioksidan seviyelerinde anlamlı bir artış gözlenmiştir.
Biyoyararlılık

Isıl işlem, sebzelerin içeriğindeki fenolik bileşiklerde kayba neden olmaktadır. Kaynatma, buharda ve mikrodalgada pişirme yöntemleri fenolik bileşik kayıpları açısından kıyaslandığında; en fazla kayıp mikrodalga ile pişirme yönteminde görülmüştür. Haşlama işlemi, fenolik bileşik miktarında kayba yol açmasına rağmen, sebzelerin biyoyararlılık değerinde artış sağlar.

  • Polifenollerin sindirilebilirliğinin araştırıldığı bir çalışmada; kabuklu yemişlerin kuru meyveler ile beraber tüketiminin, antioksidan kapasitelerini arttırdığı gözlenmiştir. Kuru incir–ceviz, kuru kayısı-ceviz, kuru üzüm–fındık ikilileri, antioksidan kapasiteyi arttırmak için uygun seçeneklerdir.
  • Yapılan bir çalışmada; taze domatesle kıyaslandığında; salça yapımının, fenolik madde biyoyararlılığını iki kat arttırdığı görülmüştür.
Fenolik Bileşiklerin Hastalıklar Üzerine Etkileri Nelerdir?

Sağlıklı bir organizmada, reaktif oksijen türlerinin (ROS) oluşumu antioksidanların aktiviteleri ile dengelenir. Fenolik bileşikler; antioksidan özellikleri sayesinde, serbest radikalleri yakalayarak oksidatif stresle ilişkili kanser, kardiyovasküler hastalıklar ve nörodejeneratif bozukluklardan korumaya yardımcı olur. Tümör baskılayıcı proteinleri teşvik eden flavonoidler, normal hücrelerin farklılaşma ve dönüşme yeteneğini geliştirerek antikarsinojenik* etki gösterir.

  • Yapılan çalışmalarda; flavonoidlerin kandaki LDL ve total kolesterol miktarlarını azalttığı görülmüştür.
  • Daha yüksek flavonoid tüketimi olan bireylerin, ateroskleroz geliştirme riskinin daha düşük olduğu bilinmektedir.
Sonuç olarak;

Oldukça fazla faydası olduğu bilinen fenolik bileşiklerin, önerilen günlük alım düzeyi kesin olarak bilinmemekle birlikte, fazla tüketiminin toksisiteye sebep olabileceği düşünülmektedir. Fenolik bileşiklerin içeriğinin daha iyi tanımlanması ve tedavi edici dozlarının belirlenmesi için daha ileri klinik çalışmalara ihtiyaç vardır.


SÖZLÜK

Kardiyovasküler Hastalıklar: Kalp-damar hastalıkları

Nörodejeneratif Hastalık: Beyindeki nöronlarda hasar sonucu oluşan Parkinson, Alzheimer ve Huntington gibi hastalıklardır.

P Faktör: Permeabilite, yani geçirgenlik faktörü

Antikarsinojenik: Kanser hücre oluşumunu engelleyici


KAYNAKLAR

Anantharaju, P., Gowda, P., Vimalambike, M., & Madhunapantula, S. (2016). An Overview on the Role of Dietary Phenolics for the Treatment of Cancers.

Arslan, M. (2015). Diyetimizde Yer Alan Bazı Sebzelerdeki Fenolik Bileşiklerin in vitro Sindirim Uygulaması İle Biyoyararlılıklarının Belirlenmesi . Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Manisa .

Çimen, M. (1999). Flavonoidler ve Antioksidan Özellikleri. Ankara.

Okcu, Z. (2009). Kalp-Damar Hastalıkları ve Antioksidanlar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 153-160.

Olas, B. (2018). Berry Phenolic Antioxidants – Implications for Human Health? . Poland .


Etiketler: biyoyararlılıkfenolik maddeflavonoidpolifenol
Uyarı! Referans gösterimi için aşağıdaki şablonu kullanınız.
Akbulut, A. (2018). Fenolik Bileşikler Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur? Faydaları Nelerdir?. Beslenme İlkeleri. URL: https://www.birbes.com/?p=8347. Erişim Tarihi: 30 Mayıs 2023.
Warning! Use the template below for reference representation.
Akbulut, A. (2018). Fenolik Bileşikler Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur? Faydaları Nelerdir?. Beslenme İlkeleri. URL: https://www.birbes.com/?p=8347. Date of Access: May 30 2023.

Benzer Yazılar

Manganez (Mn) Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Manganez (Mn) Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Zeynep Gökçe

İnsan vücudunun yaklaşık %5‘i minerallerden oluşur. Bazıları diş ve kemik gibi sert dokuların yapılarında bulunur. Hücrelerin çalışması için çoğu mineral...

Besin İnsülin İndeksi (Bİİ) Nedir? Glisemik İndeks İle Farkı Nedir?

Besin İnsülin İndeksi (Bİİ) Nedir? Glisemik İndeks İle Farkı Nedir?

Dyt. Seren Erdoğan

Günümüzde insülin kullanan diyabetli bireylerde tedavi dozları karbonhidrat sayımı yöntemi ile belirlenmektedir. Karbonhidrat sayımı ve besinlerin glisemik indeks bilgileri, olası...

İyot (I) Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Eksikliğinde Neler Görülür?

İyot (I) Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Eksikliğinde Neler Görülür?

Dyt. Zeynep Avar

İyot Nedir? Besinler ve su ile birlikte dışarıdan temin edilen eser elementlerden biri olan iyot; anne karnından itibaren yaşam boyunca...

Renk Verici Madde: Polifenol Nedir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

Renk Verici Madde: Polifenol Nedir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

Dyt. İpek Nedirli

Polifenoller bitkisel kaynaklı olup, antioksidan özelliğe sahip biyoaktif bileşiklerdir. Yiyecekler üzerinde renk, lezzet, koku bakımından etkilere sahiptirler. Çoğunluğu bitkilerin metabolitleridir....

Histidin Aminoasiti Nedir? Vücuttaki Etkileri Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Histidin Aminoasiti Nedir? Vücuttaki Etkileri Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Dyt. Ayşegül Şen

Histidin, her bireyin vücudunda bulunması gereken esansiyel bir aminoasittir ve besinler yolu ile vücuda alınır. Bu esansiyel aminoasiti farklı tür...

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Son Yazılar

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?
Bir Besin Ansiklopedisi

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

Dyt. Aysun Güler Godri
Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?
Yetişkin Hastalıklarında Beslenme

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?

Dyt. Neslihan Yeşilotalı
Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?
BirBesPedi

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

Dyt. Cemre Kamalı
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
  • Araçlarımız
  • Kullanıcı Sözleşmesi
  • Telif Hakkı

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır.

Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
      • Klinik Beslenme Günleri
      • Mor Fesleğen Serisi
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları Birarada
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır.