Besinin Adı
Türkçe: Ceviz İçi
İngilizce: Walnut
Latince: Juglans regia L.
Vatanı ve İklimi:
Çeşitlerine göre yetiştiği bölgenin isimleri değişmektedir. Fakat dünya çapında Çin, ABD ve İran’dan sonra Türkiye gelmektedir. Ülkemizin birçok yerinde yetişmesine rağmen en sık Ege, Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde yetiştirildiği bilinmektedir. Ceviz yetiştiriciliği için iklim faktörlerinden en önemlisi sıcaklıktır. Bitkinin odun kısımları tomurcuk açmaya başlamadan önceki dönemde -35°C ye kadar dayanabildiği halde, açmaya yakın tomurcuklar -1°C de zarar görebilmektedirler.
İdeal bahçe kurma yerleri; kısmen meyilli, toprağı kuvvetli olmayan yamaç arazilerdir. Zorunlu durumlar dışında taban arazide ceviz yetiştiriciliği tavsiye edilmemektedir.
Bitkisel Özellikleri:
Dişi çiçekler aynı yıl süren odun gözlerindeki sürgünler üzerinde bulunmaktadırlar. Dişi çiçekler genellikle bir sap üzerinde 1-3 adet olsa da çeşit ve tiplere göre değişiklik gösterip bir sapta üzüm salkımı gibi 6-9 adet dişi çiçeğin kümelendiği de görülebilmektedir. Erkek çiçekler toz vermediği devrede dişi çiçekler reseptif (toz kabul etme) devresine giren (Homogamous) ceviz çeşit ve tiplerine çok nadir rastlanılmaktadır. Çünkü erkek ve dişi çiçekler farklı zamanlarda olgunlaşmaktadırlar. Bu nedenle iyi bir meyve tutumu için yabancı tozlanmaya ve buna uygun tozlayıcıyla çeşitlerin tespit edilmesi gerekmektedir.
Faydaları ve/veya Yararları:
Özellikle içerisinde bolca bulundurduğu doymamış yağ asitlerinin kan basıncını azaltması sayesinde kronik hastalıkların biri olan kalp hastalıklarını görünme sıklığını azaltır.
İçerdiği lif miktarı sayesinde bağırsak motilitesini düzenleyip bununla birlikte konstipasyon (kabızlık) sorununu ortadan kaldırır.
Lif miktarı sayesinde tokluk hissinin gelişmesini sağlayıp zayıflama diyetlerinde ara öğün olarak tercih edilebilir.
Omega 3 yağ asitleri sayesinde beyin gelişimde önemli bir yer tutar, hafızayı güçlendirir, Alzheimer hastalığı gibi mental hastalıkların oluşması engeller.
Kolesterol seviyesini denge tutar.
Ruh sağlığı ve depresyona iyi gelir.
Vücudun savunma mekanizmasını görev alıp bağışıklığı güçlendirir.
İçerdiği kalsiyum ve fosfor minerali sayesinde kemik ve dişlerin yapısını güçlendirir.
E vitamini sayesinde cilde iyi gelip selenyumla birlikte iyi bir antioksidandır.
İçerdiği B7 vitamini sayesinde saçları güçlendirir, saç dökülmelerini azaltır ve saçların uzamasını sağlar.
Bilgilendirme:
Cevizler; aroma, tadı geliştirmek, görünüm, gevrekliği arttırmak ve gıdaları süsleyip renklendirmek amacıyla çeşitli ürünlerin yapımında kullanılabilmekle birlikte sadece ceviz veya diğer sert kabuklu meyveler ile birlikte, şeker, bal ve şuruplar ile karıştırılarak çeşitli macunların yapımında da besin zenginleştiricisi olarak kullanılabilmektedir. Tüm bunların yanında cevizler çok çeşitli geleneksel ürünlerin (pestil, bastık, ceviz ezmesi, süt cevizinden; ceviz reçeli, ceviz şekeri, ceviz salamurası vb.) üretim aşamasında da yer almaktadırlar. Ayrıca çeşitli gamlar ve şekerleme kaplamaları ile kaplanarak besinlerin tatlandırıcılığı yönünde de tercih edilmektedir. Aslında bakıldığında çok geniş kullanım alanına sahip olan cevizler, insan sağlığı üzerine olumlu etkileri olan değerli besin öğelerini içermesi nedeniyle diyetlerde önemli bir yere sahiptir. Cevizlerin diyetin vazgeçilmez bir bileşimi olarak önerilmesinde Türk Klinik Biyokimya Dergisinin ratlarda yapılan bir çalışması sonucu diyete ceviz eklenmesinin serum total, LDL ve HDL kolesterol, trigliserid ve nitrik oksit (NO) düzeyleri üzerine olan etkisini değerlendirilmiş olup LDL kolesterol konsantrasyonlarının cevizle beslenen grupta anlamlı olarak düştüğü saptanmıştır. Aynı zamanda içerdiği (toplam tekli doymamış 8,987g, çoklu doymamış 34,759g, doymuş 6,432g) miktarlarına sahip olup doymamış yağ asit miktarının yüksek olması sayesinde kalp-damar, diyabet, obezite vb. birçok hastalığın gelişmesini engelleyici etkiye sahiptir.
100 gram Ceviz İçi’nin besin değerleri:
| CHO (g) | Na (mg) | I | Vit. A (µg) |
| 6,1 | 0 | 3 | 4 |
| Protein (g) | K (mg) | F (µg) | Vit. C (mg) |
| 16,1 | 444 | 0 | 0 |
| Yağ (g) | P (mg) | Fe (mg) | Vit. B³ (mg) |
| 70,6 | 320 | 2,8 | 4,6 |
| Kalori (kkal) | Ca (mg) | Mg (mg) | Lif (g) |
| 714,4 | 87 | 140 | 4,6 |
Emre Bakkalbaşı, Ö. M. (2010, 6 12). Türkiye’de Yetiştirilen Yerli Bazı Ceviz Çeşitlerinin Fiziksel. Akademik Gıda 8 (1).
Hicran Hiçyılmaz1, N. Y. (2007). Ratlarda Diyete Ceviz Katılmasının Serum Lipid Profili ve Nitrik Oksit Düzeylerine Etkisi. Türk Klinik Biyokimya Dergisi.
