1980’lerin sonlarında fark edilen “Alfa Lipoik Asit”, yağda ve suda çözünen, başlangıçta vitamin olarak nitelenen, çok güçlü bir antioksidandır. Hem yağda, hem de suda çözünmesi ile diğer antioksidanlardan ayrılır. Vitamin benzeri bu yapı, vitamin E ve C‘den daha etkili bir antioksidandır. Glutatyon ve C vitamini gibi antioksidan içerikli maddelerin vücutta kullanılmasından sonra kullanılmak üzere geri dönüştürülür.
Glutatyon antioksidanı, oksijeni taşımakta etkili olup, vücudu zararlı maddelere karşı kurtarır. Alfa lipoik asit; Glutatyon, Co-enzym Q10, E ve C vitamini gibi diğer antioksidanlar arasında güçlü bir ağ oluşumunu destekleyerek, vücutta kullanımlarını arttırır. Yağ asidi olarak da bilinen alfa lipoik asit, tioktik asit ve ALA olarak da adlandırılır.
- Alfa lipoik asit, şeker hastalarında oluşan; kol ve bacaklarda uyuşma, karıncalanma ve kaşınma gibi yan etkileri ortadan kaldırmadaki etkisi ile oldukça önem arz etmektedir.
Çok ince damarlardan geçerek, beyin ve sinir dokusunun serbest radikallerden korunmasına yardımcı olan alfa lipoik asit; bunama ve beyin hastalıkları için birçok araştırmaya konu olmaya ve ilgi çekmeye devam etmektedir.
R formu vücutta bulunan doğal formu, S formu ise sentetiktir. S formu kana karışabildiğinden, R formuna göre 10 kat daha etkili olduğunu savunan çalışmalar mevcuttur.
Yararları:
- Hücrelerdeki oksidatif hasarı engelleyerek gençleştirici etki yapar ve yaşlanmayı yavaşlatır. (Yaşlanma karşıtı kremlerin içeriğinde alfa lipoik asit bulunur.)
- Kilo vermeye katkı sağlar.
- Glutatyonu arttırmaya yardımcı olur.
- Egzersiz sonrası kas yenileme işlevini yerine getirir.
- Alzheimer hastalığını önleyici etkisi vardır.
- Hem şeker hastalığının önlenmesinde, hem de tedavisinde yararlı etkilere sahiptir.
- Kalp ve damar sağlığına katkıda bulunur.
- Metabolik sendrom ile mücadeleye yardımcı olur.
- Yüksek tansiyonu düşürücü etkiye sahiptir.
- Kötü kolesterolü düşürür.
- Beyni korur.
- Parkinson hastalığına karşı koruyucudur.
- Göz sağlığını iyileştirir.
- Migreni önleyebilir.
- Ağrıyı azaltır.
- Ülseri önleyici etkisi vardır.
- Sperm kalitesini artırır.
- Yüksek riskli gebeliklerde yardımcıdır.
- Kemik erimesini engeller.
- Zehirli metallerin vücuttan atılmasına yardımcı olur.
- Yaraları iyileştirir.
- Kanserle mücadele eder.
Zararları:
- İnsan vücudu yaklaşık 800 mg alfa lipoik asit tolere edebilir. Eğer 800 mg’ın üstünde alım olursa; baş ağrısı, kas ağrısı, kaşıntı vb. gibi çeşitli yan etkiler görülebilir.
- Kan şekerini düşürücü etkisinden dolayı aşırı tüketimi şeker hastaları için sakıncalı olabilir.
- B1 vitamini eksikliği olan kişilerin alfa lipoik asit tüketmesi sakıncalıdır. Özellikle, uzun süreli alkol alan kişilerde B1 vitamini eksikliği görülebilir.
- Tiroid, kemoterapi ve diyabet ilacı kullanan hastaların, alfa lipoik asit tüketmesi hekim kontrolünde olmalıdır.
Önerilen Miktar:
Sağlıklı insanların ihtiyaç duyulan alfa lipoik asit miktarı, kendi vücutlarında üretilir. Ancak herhangi bir hastalıktan dolayı ihtiyaç artarsa, hekim tavsiyesi ve kontrolünde takviye yapılabilir.
- Genel kullanım için 30 – 100 mg/gün,
- Diyabetik Nöropati için ise 3x200mg şeklinde günlük doz önerilir.
- Sinir hastalıklarında, karaciğer fonksiyonlarında ve sağlıklı kan dolaşımına yardımcı olabilmesi amacıyla günlük 600 mg’a kadar kullanımı önerilebilir.
Alfa Lipoik Asit İçeriği Yüksek Besinler:
Shay, K. P., Moreau, R. F., Smith, E. J., Smith, A. R., & Hagen, T. M. (2009). Alpha-lipoic acid as a dietary supplement: molecular mechanisms and therapeutic potential. Biochimica et Biophysica Acta (BBA)-General Subjects, 1790(10), 1149-1160.
Moini, H., Packer, L., & Saris, N. E. L. (2002). Antioxidant and prooxidant activities of α-lipoic acid and dihydrolipoic acid. Toxicology and applied pharmacology, 182(1), 84-90.
Packer, L., Kraemer, K., & Rimbach, G. (2001). Molecular aspects of lipoic acid in the prevention of diabetes complications. Nutrition, 17(10), 888-895.
Hager, K., Marahrens, A., Kenklies, M., Riederer, P., & Münch, G. (2001). Alpha-lipoic acid as a new treatment option for Azheimer type dementia. Archives of gerontology and geriatrics, 32(3), 275-282.
Singh, U., & Jialal, I. (2008). Retracted: Alpha-lipoic acid supplementation and diabetes. Nutrition reviews, 66(11), 646-657.