• BirBes’te Yazar Olmak İçin
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
Araçlarımız
No Result
View All Result
İbrahim Halil Bağış
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
No Result
View All Result
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği

BirBes > BirBesPedi > Patates Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Patates Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Dyt. Betül Topluoğlu by Dyt. Betül Topluoğlu
in BirBesPedi
0
Patates Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Besinin Adı
Türkçe: Patates
İngilizce: Potato
Latince: Solanum Tuberosum L.

Vatanı ve İklimi:
Günümüzde ekilen patates, Peru’nun And Dağları’na özgü yabani türlerden, yeraltı kaynaklı yumrular geliştirilerek evcilleştirilmiştir. 8.000-10.000 yıl kadar önce soğuk havalar, tuzlu topraklar ve UV güneş ışınları ile karakterize olan patates; deniz seviyesinden 3.000-4.500 m yüksekteki kurak bir bölge olan güney Peru, Bolivya ve Ekvator’un dağlık bölgelerinde yaşayan toplumlar için önemli bir besin kaynağı olmuştur. Patates daha sonra, ekvator (şu anki Kolombiya ve Venezüela çevresi) koşullarında, Arjantin ve Şili’nin güney enlemlerinde daha uzun yaz günlerinde yetiştirilmiştir. Zamanla bölgenin beslenme gereksinimlerini sağlayabilen bir besin haline gelmiştir. Daha sonra, ilk önce İspanya’ya ve ardından Avrupa’dan tüm dünyaya yayılmıştır. Ülkemizde patates üretimi 19.yy da başlamış olup, şu anda en çok üretimi Bolu, Niğde, İzmir, Afyonkarahisar ve Nevşehir illerinde yapılmaktadır. Patatesin büyüme ve gelişmesi yetiştirildiği bölgelere göre değişiklik göstermektedir. Kısa gün şartlarında ve 10-15 °C gibi düşük sıcaklıkta yetiştirilebildiği gibi, gün uzunluğu 14-16 saat ve sıcaklık ortalaması 15-20 °C olan bölgelerde de gelişim gösterebilmektedir. Bu farklı ortam şartları patatesin; yumru, üst aksam ve verim parametrelerini doğrudan etkilemektedir.

Patatesin kuru madde oranı pek çok etkene bağlı olarak değişebilmektedir. Ilıman iklimde üretimi yapılan patateste kuru madde oranında azalma mevcutken, yumru büyüklüğünün ve rakımın artmasıyla kuru madde oranında artma mevcuttur. Yumru oluşumunu geciktiren etmenlerden birinin uzun günler oluşu belirtilirken, kısa günlerin yumru oluşumu açısından daha olumlu etkileri olduğu belirlenmiştir. Patatesin yetişme süresi boyunca optimum sıcaklık 15-18 °C’dir. Toprak sıcaklığının 8 °C’den daha düşük veya 20 °C’den daha fazla olduğu durumlar yumru gelişimini için dezavantaj oluşturmaktadır. Patates için en iyi koşul, kısa gün ve düşük sıcaklıktır.

Bitkisel Özellikleri:
Domates, patlıcan ve biber gibi, patates de Solanaceae ailesinin bir üyesidir. Yabani patatesle, ekili patates arasında görünüş açısından herhangi bir fark yoktur. Tipik bir yabani patatesin parça parça tüylü yaprakları vardır. Çeşitli tonlarda olabilir, renkleri; beyazdan maviye, mordan pembeye doğru değişiklik gösterebilir. Patates genel olarak küresel bir şekle sahiptir.

Faydaları ve/veya Zararları:
Patates iyi bir karbonhidrat kaynağıdır. İştahı kontrol etmede ve tokluk hissi kazanmada yardımcıdır. Pişmiş ve sıcak patates hızlı sindirilmesi sebebiyle, yenildiğinde kan şekerini hızlı bir şekilde yükseltir. Ancak pişmiş ve soğuk patates retrogradasyona* uğradığından dolayı daha yavaş şekilde sindirilir ve kan şekerinin normalin üstüne çıkmasını önler. Patatesi daha düşük sıcaklıkta tüketmek; obezite, kalp-damar hastalıkları ve tip-2 DM risklerini indirgemektedir. Önemli bir antioksidan etki gösterebilen patates, bu özelliği sayesinde inflamatuar hastalıkların*, damar tıkanıklıklarının, pek çok kanserin, kalp-damar hastalıklarının, diyabetin, gastrointestinal bozuklukların ve nörodejeneratif disfonksiyonların* görülme sıklığını azaltabilmektedir. Patatesteki antioksidan etki; fenolik bileşikler, antosiyaninler ve C vitamini ile sağlanmaktadır. Antosiyaninler, mor ve kırmızı patateste daha çok bulunmaktadır.

Patatesin ana proteini patatin olup, alerjenik etki gösterebilmektedir. Ancak ısı ile bu protein indirgenebilmektedir. Aynı zamanda, patateste bulunan birçok patojen bakteri ve mantar, uygun pişirme ile ortadan kalkmaktadır.

Patates kızartmaları, karsinojenik bir bileşik olan akrilamid içermektedir. Ayrıca kızartılmış patates, yağ ve kalori yüsekliğinden dolayı obezite riskini arttırmaktadır. Patates toksik bir madde olan solanini yüksek oranda içermektedir. Kızartma sırasında patatesin kahverengi-siyah renk almasıyla veya depolanma sırasında filizlenmesiyle patatesin solanin miktarı artmaktadır.

Bilgilendirme:
Soyulmuş patatesin kaynar suda bekletilmesi ve kaynatılması, suda eriyen vitamin ve mineral kaybına yol açar. Fırında pişirme, kavurma ve kızartma yöntemlerini tercih etmek haşlamaktan daha az vitamin kaybına yol açar. Patatesi kızartmak ise, yağ içeriğini önemli ölçüde arttırır. Patates soyulduğunda lif içeriği önemli ölçüde azalır. C vitamini de, pişirme süresinin ve sıcaklığının artışıyla önemli ölçüde azalır. Taze patatesler kesilmiş, doğranmış veya dilenmiş bir şekilde bekletildiğinde esmerleşme meydana gelir. Bunu minimize etmek için suya batırılması veya pişirilmesi gerekir. Taze patates, daha çok vitamin ve antosiyanin içerir. Solanin içeriği yüksek olan bir patatesi kaynatmak, solanin miktarını azaltmaz. Bu patatesleri tüketmemek, zararlı etkilerinden kurtulmanın en iyi yoludur.

100 gram Patates’in besin değerleri:

CHO
(g)
Na
(mg)

I
(µg)

Vit. A
(µg)
12,532,71
Protein
(g)
K
(mg)
F
(µg)
Vit. C
(mg)
1,6304815
Yağ
(g)
P
(mg)
Fe
(mg)
Vit. B³
(g)
0250,71,4
Kalori
(kkal)
Ca
(mg)
Mg
(mg)
Lif
(g)
58,87171

 


SÖZLÜK

Retrogradasyon: Jelleşmiş nişastanın soğuyarak nişastanın çözünürlüğünün azalması ve kristalleşmesidir.
Inflamatuar hastalıklar: Vücutta iltihaplanmayla karakterize hastalıklar.
Nörodejeneratif disfonksiyon: Nöronlarda işlev kayıplarının oluşması.

KAYNAKLAR

A., H. M., E., L. F., Linsey, N., Emily, C., P., H. J., Brieanne, V., et al. (2017). Genome diversity of tuber-bearing Solanum uncovers. University of Georgia , 1.
BÜLBÜL, M. K. (2018). BAZI PATATES ISLAH HATLARININ TURFANDA VE ANA ÜRÜN. NİĞDE ÖMER HALİSDEMİR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ , 1-8.
HIJMANS, R. J., & SPOONER, D. M. (2001). GEOGRAPHIC DISTRIBUTION OF WILD POTATO SPECIES. American Journal of Botany 88 , 1-2.
Wu, F., & Tanksley, S. D. (2010). Chromosomal evolution in the plant family. BMC Genomics , 1.
YILMAZ, H., & DEMİRCAN, V. (2006). Bazı Önemli Patates Üreticisi İllerde Patates Üretim Maliyeti ve. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi , 1-2.

Tags: patatessebze
Uyarı! Referans gösterimi için aşağıdaki şablonu kullanınız.
Topluoğlu, B. (2018). Patates Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?. BirBesPedi. URL: https://www.birbes.com/?p=4239. Erişim Tarihi: 13 Mayıs 2025.
Warning! Use the template below for reference representation.
Topluoğlu, B. (2018). Patates Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?. BirBesPedi. URL: https://www.birbes.com/?p=4239. Date of Access: May 13 2025.

Related Posts

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

by Dyt. Cemre Kamalı

Besinin adı Türkçe: Kırmızı Pancar İngilizce: Red Beet Latince: Beta Vulgaris Vatanı ve İklimi: Chenopodiaceae (ıspanakgiller) familyasına ait olan kırmızı...

Yaban Turpu Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

Yaban Turpu Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

by Dyt. Meryem Yaprak

Besinin Adı Türkçe: Yaban turpu İngilizce: Horseradish Latince: Armoracia rusticana Vatanı ve İklimi: Yaban turpunun ilk olarak Doğu Avrupa'da ortaya...

Siyah Kuş Kirazı (Aronia Melanocarpa) Nedir? Sağlığa Etkileri Nelerdir?

Siyah Kuş Kirazı (Aronia Melanocarpa) Nedir? Sağlığa Etkileri Nelerdir?

by Dyt. Betül Karaaslan

Besinin Adı Türkçe: Siyah Kuş Kirazı İngilizce: Black Chokeberry Latince: Aronia melanocarpa Vatanı ve İklimi: Ana vatanı Kuzey Amerika olup,...

Alıç Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

Alıç Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

by Dyt. Betül Ebrar Gülcan

Besinin Adı Türkçe: Alıç İngilizce: Hawthorn Latince: Crataegus monogyna Vatanı ve İklimi: Bir Crataegus türü olan alıç; Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'da...

Çam Fıstığı Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Çam Fıstığı Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

by Dyt. Zeynep Kotil

Besinin Adı Türkçe: Çam Fıstığı/Dolmalık Fıstık İngilizce:  Pine Nuts Latince:  Pignolia, Pinus pinea Vatanı ve iklimi: Genel olarak Akdeniz ikliminin...

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Son Yazılar

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?
Bir Besin Ansiklopedisi

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

by Dyt. Aysun Güler Godri
Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?
Yetişkin Hastalıklarında Beslenme

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?

by Dyt. Neslihan Yeşilotalı
Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?
BirBesPedi

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

by Dyt. Cemre Kamalı
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
  • Araçlarımız
  • Kullanıcı Sözleşmesi
  • Telif Hakkı

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır. | Powered by Spreadon

No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
      • Klinik Beslenme Günleri
      • Mor Fesleğen Serisi
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları Birarada
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır. | Powered by Spreadon

Go to mobile version