Besinin Adı
Türkçe: Açerola (Barbados) kirazı
İngilizce: Acerola cherry
Latince: Malpighia Emarginata
Vatanı ve İklimi:
Ana vatanı Orta Amerika (Güney Teksas ve Meksika), Güney Amerika’nın kuzey bölgeleri, (Brezilya’nın Bahia eyaleti), Atlantik Okyanusu’nda bulunan Küçük Antiller (Trinidad Adası’ndan Saint Croix Adası’na kadar), Margarita ve Kurasao Adaları’na kadar yaygın alana sahiptir. Açerola kirazı; Porto Riko Adaları, Jamaika ve Küba’da uzun zamanlar üretilmiş ve bunun sonucunda adapte bir tür şekline dönüşmüştür. Son dönemlerde ev bahçelerinde yetiştiriciliği yapılmaktadır. Güney ve Orta Amerika, Bahama ve Bermuda bölgelerine yayılmıştır.
Bitkisel Özellikleri:
Açerola ağacı yaklaşık 6 m’ye kadar uzayabilmekte ve gövde bölümünün çapı ise 10 cm’ye kadar büyüyebilmektedir. Yapraklar; dallarda karşılıklı dizilmekte, yaklaşık olarak uzunlukları 5-10 cm’e ulaşmaktadır. Kök sistemi çok derin olmadığından rüzgardan etkilenir. Açerola kirazında verimin iyi olması için sulama gereklidir. Kurağa karşı dayanıklı olan açerola (barbados) kirazının içeriğinde; 150 aroma tanımlanmış, tadı için ekşi, şekersiz, hafif şekerli, hafif ekşi, boş tat ifadeleri kullanılmıştır.
Faydaları ve/veya Zararları:
Açerola (Barbados) kirazı çok yüksek C vitamini aktivitesine sahiptir. Açerola kirazı suyundaki C vitamini içeriği portakal suyunun C vitamini içeriğinin 32 katıdır. Bununla beraber A vitamini, demir ve folat da bulundurmaktadır.
A vitamini içeriği domates ve papayanın içeriği ile paralellik gösteren açerola kirazı, çok güçlü bir antioksidandır. Öyle ki; antioksidan aktivesi birçok meyveyle karşılaştırılmıştır. Örneğin; çarkıfelek, ananas, guava, dut, mango, çilek, üzüm ve açerola kirazı arasında en yüksek oran açerola kirazında saptanmıştır.
Meyvenin yapısında 4 temel karotenoidi oluşturan yapılar mevcuttur. Açerolada bulunan polifenollerin, plazmada bulunan glikoz ve maltozun seviyelerini düşürdüğü gözlemlenmiştir. Maltaz ve α-glukosidazı inhibe edici özelliğe sahiptir. Böylelikle; bağırsaklardan glikoz emilimini baskılayabilir ve postprandiyal seviyesini düşürebilir.
- Japon araştırmacıların yürüttüğü bilimsel bir çalışmada; açerola kirazında bulunan organik maddelerin antibakteriyel ve sitotoksik etkiye sahip olduğu belirtilmiş, elde edilen organik maddelerin hekzan ve asetonla karıştırılmasının yaygın cilt kanserlerinden olan skuamöz ve alt çene uruna karşı etkili olduğu ortaya konulmuştur.
- Yapılan bilimsel çalışmalar açerola ekstratının akciğer kanserine karşı antikanserojenik etkiye sahip olabileceğini göstermiştir. Ayrıca açerola kirazı meyvesinin suyu, boğaz tahrişlerini gidermek için gargara olarak kullanılmaktadır.
Bilgilendirme:
Açerola kirazından elde edilen ham polifenoller ten beyazlatıcıdır. Özütü kozmetik ürünlerde kullanılmaktadır. Geleneksel tıpta; öksürük, dizanteri, soğuk algınlığı, ishal, böbrek hastalıklarına iyi geldiği için tüketilmektedir.
100 gram Açerola Kirazı’nın besin değerleri:
| CHO (g) | Na (mg) | I | Vit. A (µg) |
| 7,69 | 7 | – | 38 |
| Protein (g) | K (mg) | F (µg) | Vit. C (mg) |
| 0,40 | 146 | – | 1677,6 |
| Yağ (g) | P (mg) | Fe (mg) | Vit. B³ (mg) |
| 0,30 | 11 | 0,20 | 0,40 |
| Kalori (kkal) | Ca (mg) | Mg (mg) | Lif (g) |
| 32 | 12 | 18 | 1,1 |
Çakır , A., Ergun, M., Osmanoğlu, A., & Özbay, N. (2014). Barbados Kirazı. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 180-187.
Fındley, B., & Percıval, S. (Tarih Yok). What’s in Your Tropıcal Fruit? Florida.
