Ananas, başta C vitamini olmak üzere pek çok vitamin ve lifler açısından zengin bir kaynaktır. Önemli miktarda su, karbonhidrat, kalsiyum, potasyum ve ideal kilonun/dengeli beslenmenin korunmasına yardımcı olan pek çok farklı minerali içerir. Taze ananaslar, bromelain bakımından zengindir. Bromelain, Bromeliaceae familyasından elde edilen ananasların saplarından ve meyvelerinden elde edilen ham, sulu bir özüttür. Bromelain; proteaz denilen protein sindirim enzimlerinin ve diğer birkaç bileşenin karışımıdır. Yani bromelain proteolitik bir sindirim enzimidir. Yemeklerle birlikte alındığında, proteinlerin sindirilmesine yardımcı olur ve proteinleri aminoasitlere ayırmaya yardımcı olur. Aç karnına bromelain antienflamatuar özellik gösterir. Ananasın meyvesi ve sapı bromelain içerir. Ananasta bromelain içeriği, kaynağa bağlı olarak değişken miktarlarda ve özelliklerdedir. Meyvenin yenilebilir kısımlarında az miktarda bulunur, ticari olarak temin edilebilen bromelainin tamamı meyvenin sapından türetilir.
Bromelain, dermatolojik hastalıkların tedavisinde önemli rol oynamaktadır. Kuru, sert, kırışık cilt gibi dermatolojik rahatsızlıkların tedavisi için faydalı olduğu iddia edilmektedir. Zührevi hastalıklar için de alternatif bir tedavi şeklidir. Akne, kırışıklıklar, yaşlanma problemlerini gidermek ve güçlü tırnaklara, yumuşak dudaklara sahip olmak için de kullanılır. Biraz kaynamış, öğütülmüş ananas enfeksiyon bölgesini temizlemek için kullanılabilir. Yaradaki ölü dokuları yok eder, dezenfektan görevi görür. Ananas suyu içmek vücudun nem dengesini oluşturmada yardımcıdır. Aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendirir.
Yapılan bilimsel araştırmalara göre; postop oluşan ödemlerde ve yaralanmalarda enflamasyonu azaltmakta ayrıca yara iyileşmesini de olumlu yönde etkilemektedir. Tassman ve arkadaşları yaptıkları bir araştırmanın sonucunda; dental cerrahi sonrası takip ettikleri hastalarda bromelainin şişliği, ağrıyı ve ödemi azalttığını ve yara iyileşmesini hızlandırdığını belirtmişlerdir.
Ananasın Cilt Üzerine Etkileri ve Maske Olarak Uygulanması:
Ananaslı yüz maskesi; yaşlanma etkilerini azaltmak, genç bir görünüm sağlamak ve kırışıklıkları gidermek için oldukça faydalıdır. Ananas suyu yüz ve göz kırışıklıkları üzerine uygulanabilir. Doku yenileyerek ölü deri hücrelerinden kurtulmanıza, cildin kan akışının düzenlenmesine ve dolayısıyla daha sağlıklı ve canlı görünmesine fayda sağlar. Bir süre cilt üzerinde bekletilip, yıkanmalıdır. Yüze maske yapılmasının haricinde ananas suyu günlük bir bardak olarak da tüketilebilir.
Çatlamış ayak topuklarında sürüldüğünde kısa zamanda yenileyici özellik gösterir. Ayaktaki nasır, dirsek ve topuklardaki kaba cilt ananastaki meyve asitleriyle giderilebilir. Etki görülmesi beklenen bölgeye meyvenin püresini uygulayın ve bir saat bekletin. Ölü cildi gidermek için alanı durulayın ve yavaşça ovalayın.
Bromelainin diğer etkileri;
- Klinik uygulamalarda; bilhassa tümör büyümesini modüle edici, kan pıhtılaşmasını azaltıcı, antibiyotik ve antienflamatuar özellikleri sebebiyle kullanılmaktadır.
- Ananas sindirime yardımcı, antienflamatuvar bir meyvedir. Kabızlığı ve düzensiz bağırsak hareketini iyileştirmede etkili olduğu bilinmektedir. Bunun nedeni, bağırsak hareketlerini arttıran lifler bakımından zengin olmasıdır. Detoksifikasyona yardımcı olur, kolon florasını dengeler, hemoroidin gerilemesine yardımcı olur.
- Ananas enzimleri; romatoid artrit tedavisinde, yaralanmada, diyabetik ülser tedavisinde ve genel cerrahi müdahalelerinde doku onarımını hızlandırmak için kullanılmıştır.
- Ananas kanın pıhtılaşmasını azaltır ve plağın arteriyel bölgeden alınmasına yardımcı olur. Anjina hastaları gibi daralmış arterleri bulunan kimselerde kan sirkülasyonunu arttırabilir.
- Diş eti hastalıklarının önlenmesine yardımcı olur ve böylece dişlerin sağlıklı kalmasını sağlar.
- Ananasın en çok bilinen özelliklerinden biri de diüretik olmasıdır. Bu özelliği sayesinde, idrar yoluyla toksinlerin atılmasına yardımcı olur. Böbrek, mesane ve prostat rahatsızlığı olan hastalarda tedavide olumlu yönde etkileri mevcuttur.
- Ananaslar, manganez bakımından zengindir. Bu mineral, vücudun kemik ve bağ dokularını inşa etmesi için gerekli olan mineraldir. Bromelain takviyeleri, özellikle sporcular arasında her türlü fiziksel ağrının ve yaralanmanın tedavisi için popülerdir.
- Ayrıca ananas suyunun asidik içeriğinin yüzde 13’ünü malik asit oluşturur. Bu; bağışıklığı arttırır, pürüzsüz, sıkı bir cilt sağlar, ağız sağlığının korunmasına yardımcı olur ve toksik metal zehirlenmesi riskini azaltır.
Ananasın iyileştirici etkisinden, yemeklerden önce taze ananas suyu içerek veya bir dilim taze ananas yiyerek faydalanabilirsiniz.
Debnath, P., Dey, P., Chanda, A., & Bhakta, T. (2012). A Survey on Pineapple and its medicinal value. Scholars Academic Journal of Pharmacy, 26-27.
Hossain, F., Akhtar, S., & Anwar, M. (2015). Nutritional Value and Medicinal Benefits of Pineapple. International Journal of Nutrition and Food Sciences, 84-87.
Köklü, H. K., & Çankal, D. A. (2013). YARA İYİLEŞMESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER İÇERİSİNDE BESLENMENİN YERİ. Atatürk Üniv. Diş Hek. Fak. Dergisi, 138.
Tochi, B. N., Wang, Z., Ying, S., & Zhang, W. (2008). Therapeutic Application of Pineapple Protease (Bromelain): A Review. Pakistan Journal of Nutrition, 513-517.