Ödem; dolaşım sisteminde, dokular ve boşluklar içinde fazla sıvı birikmesi ile ortaya çıkar. Ellerde, ayaklarda, ayak bileklerinde ve bacaklarda şişmeler oluşturabilen ödemin pek çok nedeni olabilir. Bazı kadınlar, hamilelik süresince veya adet dönemlerinden önce ödem sorunu yaşayabilir.
Fiziksel olarak inaktif olan insanlar (örneğin; yatalak hastalar ya da uzun uçuş yapanlar gibi) ödemden daha fazla etkilenebilir. Bununla birlikte, böbrek hastalığı veya kalp yetmezliği gibi ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olabileceğinden, ani veya şiddetli ödem durumlarında tıbbi yardım almak gerekebilir.
Şişliğin hafif olduğu ve altta yatan herhangi bir sağlık sorunu olmadığı durumlarda, ödem birkaç basit yolla azaltılabilir. İşte ödemi azaltmak için yapılabilecekler:🤗
Daha Az Tuz Tüketimi
Tuz, sodyum ve klorürden oluşur. Sodyum, vücuttaki suya bağlanarak hücrelerin iç-dış sıvı dengesinin korunmasına yardımcı olur. İşlenmiş gıdalar veya tuz oranı yüksek olan yemekleri tüketmek, vücutta su tutulumuna sebep olabilir. Aslında, bu gıdalar sodyumun en büyük besin kaynağıdır.
Su tutmayı (ödemi) azaltmak için en yaygın tavsiye sodyum alımını azaltmak olsa da, bunun arkasındaki kanıtlar karışıktır. Birçok çalışma, artan sodyum alımının vücuttaki sıvının daha fazla tutulmasına neden olduğunu gösterse de; sağlıklı erkeklerde yapılan bir çalışmada aynı etki kanıtlanamamıştır. Dolayısıyla, sonuçların kişiye bağlı olarak değişebileceği unutulmamalıdır.
Magnezyum Alımını Arttırmak
Magnezyum, 300’den fazla enzimatik reaksiyonda rol oynadığından vücut için oldukça önemli bir mineraldir. Magnezyum alımını arttırmak, ödem oluşumunu azaltmaya yardımcı olabilir.
- Bir çalışmada, günde 250 mg magnezyumun, adet öncesi belirtileri olan (PMS) kadınlarda ödemi azalttığı bulunmuştur. Diğer çalışmalarda da benzer sonuçlar gözlenmiştir.
Magnezyum kaynakları arasında; fındık, kepekli tahıllar, bitter çikolata ve koyu yeşil yapraklı sebzeler bulunur.
B6 Vitamini Alımını Arttırmak
Kırmızı kan hücrelerinin oluşumunda rol oynayan ve vücutta başka birçok işleve hizmet eden B6 vitamininin, adet öncesi sendromlu kadınlarda ödemi azalttığını kanıtlayan çalışmalar mevcuttur.
B6 vitamini bakımından zengin besinlerden bazıları; muz, patates, ceviz ve ettir.
Potasyumdan Zengin Gıdalar Tüketmek
Potasyum, önemli fonksiyonlarda görev alan bir mineraldir. Vücudun çalışmasını sağlayan elektrik sinyallerinin gönderilmesine yardımcı olan potasyum, kalp sağlığını desteklemeye de yardımcıdır.
Potasyum, sodyum düzeylerini düşürerek ve idrar üretimini arttırarak ödem oluşumunu azaltmaya yardımcı olur. Muz, avokado ve domates, potasyum içeriği yüksek besin örnekleridir.
Karahindiba (Radika)
Karahindiba (Taraxacum officinale), halk arasında doğal diüretik olarak kullanılan bir bitkidir. Doğal diüretikler, daha sık tuvalete çıkmayı sağlayarak ödemi azaltmaya yardımcı olabilir.
- Bir çalışmada; 17 katılımcıya, belirli aralıklarla üç doz karahindiba yaprağı ekstresi tükettirilmiştir. İlerleyen günlerde sıvı alımları ve vücuttan atılan sıvı izlenerek üretilen idrarda artış olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma; küçük ve kontrol grubu olmayan bir çalışma olmasına rağmen, karahindiba ekstresinin etkili bir diüretik olabileceğini göstermektedir.
Karahindiba bitkisini çay, kahve şeklinde tüketebileceğiniz gibi, köklerine yakın otlarla (radika) salata yaparak da tüketebilirsiniz.
Rafine Karbonhidrattan Kaçının
Rafine karbonhidratlar, kan şekeri ve insülin seviyelerinde ani değişimlere yol açar. Yüksek insülin seviyeleri böbreklerdeki sodyumun emilimini arttırarak, vücudun daha fazla sodyum tutmasına neden olur. Bu da, vücut içinde daha fazla sıvı hacmine yol açar.
Rafine edilmiş karbonhidratlara; sofra şekeri, beyaz un ve işlenmiş şeker bulunduran gıdalar örnek olarak verilebilir.
Ödemi Azaltmanın Diğer Yolları
- Hareket etmek: Yürümek, bacaklardaki sıvı birikimini azaltmada etkili olabilir. Ayakları yükseltmek de buna yardımcı olur.
- Su alımını arttırmak: Bazı kaynaklar, fazla su tüketiminin su tutulmasını paradoksal olarak azaltabileceğini savunmaktadır.
- Atkuyruğu bitkisi: Bir çalışmada, atkuyruğu bitkisinin idrar söktürücü etkilerinin görüldüğü bildirilmiştir.
- Maydanoz: Halk arasında da üne sahip, diüretik etkileri olan bir bitkidir.
- Hibiscus: Halk arasında da kullanılan ve bir ebegümeci türü olan Roselle (hibiscus)’nin diüretik etkisi, yapılan çalışmalarla desteklenmektedir.
- Rezene: Bu bitkinin de diüretik etkileri olduğunu kanıtlayan bazı çalışmalar bulunmaktadır.
- Mısır püskülü: Bu bitki geleneksel olarak dünyanın bazı yerlerinde ödem tedavisi için kullanılmaktadır. Yapılan çalışmalar da bu etkisini kanıtlamaktadır.
Clare, B. A., Conroy, R. S., & Spelman, K. (2009). The Diuretic Effect İn Human Subjects Of An Extract Of Taraxacum Officinale Folium Over A Single Day. The Journal Of Alternative And Complementary Medicine, 15(8), 929-934.
D’Elia, L., Barba, G., Cappuccio, F. P., & Strazzullo, P. (2011). Potassium İntake, Stroke, And Cardiovascular Disease. JACC, 57(10), 1210-9.
Ebrahimi, E., Motlagh, S. K., Nemati, S., & Tavakoli, Z. (2012). Effects Of Magnesium And Vitamin B6 On The Severity Of Premenstrual Syndrome Symptoms. Journal Of Caring Sciences, 1(4), 183-189.
Gallen, I. W., Rosa, R. M., Esparaz, D. Y., Young, J. B., Robertson, G. L., Batlle, D., Et Al. (1998). On The Mechanism Of The Effects Of Potassium Restriction On Blood Pressure And Renal Sodium Retention. American Journal Of Kidney Diseases, 31(1), 19-27.
Hasanudin, K., Hashim, P., & Mustafa, S. (2012). Corn Silk (Stigma Maydis) İn Healthcare: A Phytochemical And Pharmacological Review. Molecules, 17, 9697-9715.
Heer, M., Baisch, F., Kropp, J., Gerzer, R., & Drummer, C. (2000). High Dietary Sodium Chloride Consumption May Not İnduce Body Fluid Retention İn Humans. Am J Physiol Renal Physiol., 278, F585-F595.
Jiménez-Ferrer, E., Alarcón-Alonso, J., Aguilar-Rojas, A., Zamilpa, A., C., I. J.-F., Tortoriello, J., Et Al. (2012). Diuretic Effect Of Compounds From Hibiscus Sabdariffa By Modulation Of The Aldosterone Activity. Planta Med, 78, 1893-8.
Kreydiyyeh, S. I., & Usta, J. (2002). Diuretic Effect And Mechanism Of Action Of Parsley. Journal Of Ethnopharmacology, 79, 353-357.
Negoianu, D., & Goldfarb, S. (2008). Just Add Water. J Am Soc Nephrol, 19, 1041-1043.
Schütz, K., Carle, R., & Schieber, A. (2006). Taraxacum-A Review On İts Phytochemical And Pharmacological Profile. Journal Of Ethnopharmacology, 107, 313-323.
Wright, C., Van-Buren, L.Kroner, C. & Koning, M. (2007). Herbal Medicines As Diuretics: Areview Of The Scientific Evidence. Journal Of Ethnopharmacology, 114, 1-31.
Ziyyat, A., Legssyer, A., Mekhfi, H., Dassouli, A., Serhrouchni, M., & Benjelloun, W. (1997). Phytotherapy Of Hypertension And Diabetes İn Oriental Morocco. Journal Of Ethnopharmacology, 58, 45-54.
