• BirBes’te Yazar Olmak İçin
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
Araçlarımız
No Result
View All Result
İbrahim Halil Bağış
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
No Result
View All Result
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği

BirBes > BirBesPedi > Yer Elması Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Yer Elması Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Uzm. Dyt. Betül Topal by Uzm. Dyt. Betül Topal
in BirBesPedi
0
Yer Elması Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Besinin Adı
Türkçe: Yer Elması
İngilizce: Jerusalem Artichoke
Latince: Helianthus tuberosus

Vatanı ve İklimi:
Yer elması, ana vatanı Kuzey Amerika olan uzun ömürlü bir bitkidir. Ekildiği toprağa göre yetişme süresinde değişiklik gösterir ve soğuğa dayanıklıdır. Yer elması hafif alkali topraklarda daha verimli olsa da, çok çeşitli toprak tiplerinde ve milli, yani kumsal topraklarda daha iyi yetiştirilmektedir. Ancak, özellikle su akışının engellendiği fazla nemli ve killi topraklar verimi azaltmaktadır. Bilinen en iyi verimin alınması için; tohumların eylül ve kasım aylarında ekilmesi uygunken, hasat zamanı ise ilkbahar ve yaz aylarıdır.

Bitkisel Özellikleri:
Asteraceae (Compositae) familyasının bir üyesidir. Yaprakları iri, yeşil renkte, çiçekleri de sarı renkte ve gösterişlidir. Sarı çiçekleri süs olarak da kullanılabilmektedir. Gövdesi ortalama 6 cm genişliğe ve boyu 2-3 metre yüksekliğe ulaşabilir. Toprak üstünde ayçiçeğine benzer bir yapı gösterirken; toprağın altında patates veya zencefil köküne benzer yumru kök yapısındadır. Bu şekilde çok sayıda yenilebilen, rengi beyazdan kırmızıya değişebilen, toprak içerisinde yumruları vardır. Çiçeklerdeki tohumları ayçiçeği çekirdeğinden daha küçüktür.

Faydaları ve/veya Zararları:
Yer elması yumruları, karbonhidrat kaynağı olarak nişasta yerine inülin içermektedir. Gıda endüstrisinde kullanılan inülin ve oligofruktoz; fruktanlar olarak bilinen karbonhidrat sınıfına ait olup, başlıca kaynakları hindiba ve yer elmasıdır. İnülin ve oligofruktoz, ratlarda ve insanlarda fizyolojik ve biyokimyasal süreçleri etkilediğinden, sağlığa yararlı bir besin kaynağı olarak bilinir ve tüketildiğinde birçok hastalığa yakalanma riskini azaltır. Yapılan çalışmalarda kullanılan bifidojenik ajanlar, vücudun bağışıklık sistemini uyardığını, bağırsaktaki patojen bakterilerin seviyelerini düşürdüğünü, kabızlığı giderdiğini, mineral emilimini arttırdığını ve özellikle kalsiyumu arttırmasıyla osteoporoz riskini azalttığını göstermektedir. Karaciğerdeki trigliseridlerin, yağ asitlerinin sentezini ve serumdaki seviyelerini düşürmektedir. Bu fruktanlar insülin ve glukagonun hormonal seviyesini modüle eder, böylece kan glikoz seviyelerini düşürerek karbonhidrat ve lipid metabolizmasını düzenler; aynı zamanda kan üre ve ürik asit düzeylerini düşürmekte, böylece azot dengesini korumada da etkilidir.

  • 1980 ve 1990’lardaki yapılan deneyler de, inülin açısından zengin gıdaları içeren diyabetik diyetlerin faydalı olduğu gözlemlenmiştir. Fruktooligosakkaritlerin günlük alımının hem diyabetik hem de sağlıklı bireylerde kan şekeri düzeylerini düşürdüğü gözlemlenmiştir. İnülinin, diyabet ve anti-karsinoma aktivitelerine karşı önleyici etkileri bildirilmektedir. Yakın zamanda yapılan çalışmalarda; yumruların düşük miktarda poliamin içerdiği için, belirli hastaların diyetinde kullanılması önerilmektedir.
  • Yer elması yumrusunun tozu ile zenginleştirilmiş diyet uygulanarak diyabetik ratlar üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda, diyabetik ratların serum glukoz seviyelerinde önemli bir düzelme olduğu gözlemlenmiştir. Aynı şekilde beslenen ratlarla serum total kolesterol, trigliseritler, LDL ve VLDL kolesterollerinde belirgin azalma meydana geldiği gözlemlenmiştir. Fakat potasyumdan zengin olduğu için böbrek hastaları dikkatli tüketmelidir.

Bilgilendirme:
Yer elması; besin, alkol üretimi,  fruktoz üretimi ya da hayvan yemi olarak, kullanılmak üzere yetiştirilebilir. Yer elmasının yumruları patatese benzerken, yumruların %75-80’ini oluşturan karbonhidrat, nişastadan ziyade inülin formundadır. Nişasta ve sakkaroz içeren gıdalar kan şekeri seviyesinde artışa neden olmaktadır. Yumrular toprakta veya buzdolabında depolandıkları zaman, inülin fruktoza dönüşür ve yumruların tadı daha tatlı hale gelir. Topraklanmış yumrular, protein ve şeker oranları değişmeden çok uzun süre depolanabilir. Yumrular ovalanmalı ve soyulmamalıdır. Satın alırken üstü hafif pembemtırak ve düzgün olanları tercih edilmelidir.

Yumrular, patatesin kullanıldığı şekillerde ve tadı enginarı andırdığından çok çeşitli yemekler yapılabilir. Türlü yemeklerinin içine eklenebilir, haşlanabilir, salatalara çiğ olarak rendelenebilir, kızartılabilir, kurutulabilir ve hatta turşusu kurulabilir. Ayrıca gıda sanayinde, yer elması cipsi olarak üretimi yapılmıştır.

  • Yer elması genellikle Kuzey Amerika gibi soğuk iklimleri tercih eden, mineral değeri açısından fakir topraklarda iyi yetişebilen ve uzun süre soğuğa dayanabilen bir bitkidir. Optimal verim için, çok iyi güneş alan bir noktada iyi drene edilmiş gözenekli toprakta yetiştirilmelidir. Kışın toprakta kalan tüm yumrular ilkbaharda yeniden toprakta çoğalacağından, yer elmaları geniş arazileri kaplayabilir. Bu nedenle birçok çiftçi, bu bitkiyi diğer tarım arazilerinden uzakta, belli bir sınır içinde yetiştirmek durumundadır.
  • Amerika kıtasında yaşayan yerliler, yer elmasının toprak üstünde kalan, yaprak ve saplarını çay olarak tüketmiş ve çiçeklerini de yiyerek romatizma tedavisinde kullanmıştır. Brezilya kabilelerine göre ‘Topinambour’ olarak da bilinmektedir.

100 gram Yer Elması’nın besin değerleri:

CHO
(g)
Na
(mg)

I
(µg)

Vit. A
(µg)
430,12
Protein
(g)
K
(mg)
F
(µg)
Vit. C
(mg)
2,4478784
Yağ
(g)
P
(mg)
Fe
(mg)
Vit. B³
(mg)
0,4783,71,9
Kalori
(kkal)
Ca
(mg)
Mg
(mg)
Lif
(g)
31,1102012,1

 


KAYNAKLAR

Ali, S. S., Ambasankar, K., Musthafa, M. S., & Harikrishnan, R. (2017). Jerusalem Artichoke Enriched Diet On Growth Performance, İmmunohematological Changes And Disease Resistance Against Aeromonas Hydrophila İn Asian Seabass (Lates Calcarifer). 70.

Baltacıoğlu, C., & Esin, A. (2013). Crisp Production from Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) and Investigation of Quality Parameters. 11(2).

Danilcenko, H., Jariene, E., Gajewski, M., Sawicka, B., Kulaitiene, J., & Cerniauskiene, J. (2013). Changes In Amıno Acıds Content In Tubersof Jerusalem Artıchoke (Helianthus Tuberosus L.) Cultıvars Durıng Storage. 12(2).

Department of Agriculture, Forestry and Fisheries. (2011). Jerusalem artichoke. (Helianthus tuberosus L.). Pretoria: Department of Agriculture, Forestry and Fisheries.

Helmi, Z., Azzam, K. M., Tsymbalista, Y., Ghazleh, R. A., Shaibah, H., & Aboul-Enein, H. (2014). Analysis of Essential Oil in Jerusalem Artichoke (Helianthus tuberosus L.) Leaves and Tubers by Gas Chromatography-Mass Spectrometry. 4(2).

Jawad, H. S., & Al-Abboodi, A. A. (2017). Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) Use in the Poultry Farms. 2.

Johansson, E., Prade, T., Angelidaki, I., Svensson, S.-E., Newson, W. R., Gunnarsson, I. B., & Hovmalm, H. P. (2015). Economically Viable Components from Jerusalem Artichoke (Helianthus tuberosus L.) in a Biorefinery Concept. (16).

Kaur, N., & Gupta, A. K. (2002). Applications of Inulin and Oligofructose in Health and Nutrition. 27(7).

Mansouri, E., Sani, A. M., ElnazMilani, & Nourbakhsh, L. (2015). Prebiotic Effectiveness of Inulin Extracted from Jerusalem Artichoke (helianthus tuberosus). 11(12).


Tags: sebzeyer elması
Uyarı! Referans gösterimi için aşağıdaki şablonu kullanınız.
Topal, B. (2018). Yer Elması Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?. BirBesPedi. URL: https://www.birbes.com/?p=689. Erişim Tarihi: 8 Mayıs 2025.
Warning! Use the template below for reference representation.
Topal, B. (2018). Yer Elması Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?. BirBesPedi. URL: https://www.birbes.com/?p=689. Date of Access: May 8 2025.

Related Posts

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

by Dyt. Cemre Kamalı

Besinin adı Türkçe: Kırmızı Pancar İngilizce: Red Beet Latince: Beta Vulgaris Vatanı ve İklimi: Chenopodiaceae (ıspanakgiller) familyasına ait olan kırmızı...

Yaban Turpu Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

Yaban Turpu Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

by Dyt. Meryem Yaprak

Besinin Adı Türkçe: Yaban turpu İngilizce: Horseradish Latince: Armoracia rusticana Vatanı ve İklimi: Yaban turpunun ilk olarak Doğu Avrupa'da ortaya...

Siyah Kuş Kirazı (Aronia Melanocarpa) Nedir? Sağlığa Etkileri Nelerdir?

Siyah Kuş Kirazı (Aronia Melanocarpa) Nedir? Sağlığa Etkileri Nelerdir?

by Dyt. Betül Karaaslan

Besinin Adı Türkçe: Siyah Kuş Kirazı İngilizce: Black Chokeberry Latince: Aronia melanocarpa Vatanı ve İklimi: Ana vatanı Kuzey Amerika olup,...

Alıç Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

Alıç Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

by Dyt. Betül Ebrar Gülcan

Besinin Adı Türkçe: Alıç İngilizce: Hawthorn Latince: Crataegus monogyna Vatanı ve İklimi: Bir Crataegus türü olan alıç; Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'da...

Çam Fıstığı Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Çam Fıstığı Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

by Dyt. Zeynep Kotil

Besinin Adı Türkçe: Çam Fıstığı/Dolmalık Fıstık İngilizce:  Pine Nuts Latince:  Pignolia, Pinus pinea Vatanı ve iklimi: Genel olarak Akdeniz ikliminin...

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Son Yazılar

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?
Bir Besin Ansiklopedisi

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

by Dyt. Aysun Güler Godri
Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?
Yetişkin Hastalıklarında Beslenme

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?

by Dyt. Neslihan Yeşilotalı
Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?
BirBesPedi

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

by Dyt. Cemre Kamalı
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
  • Araçlarımız
  • Kullanıcı Sözleşmesi
  • Telif Hakkı

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır. | Powered by Spreadon

No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
      • Klinik Beslenme Günleri
      • Mor Fesleğen Serisi
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları Birarada
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır. | Powered by Spreadon

Go to mobile version