Kahve ailesinin bir üyesi olan noni bitkisi, engebeli ve sarımsı-beyaz renkte bir yapıya sahiptir. Kahve ailesindeki bir ağacın parçası olan Rubiaceae, yani noni, bilimsel adı Morinda citrifolia’dır. Diğer birçok meyve gibi, bir meyve suyu sıkacağıyla sıkılarak satışa sunulur. Aynı zamanda meyve suyu konsantresi ve toz olarak da alabilirsiniz, hatta diğer meyve suları ile harmanlanmış içecekler de bulunabilir.
Kurutulmuş posa ve ezilmiş yapraklardan yapılmış bir meyve olan noni; pestili olarak, doğal ilaç olarak ve kozmetik ürünü, yağ olarak şampuanlar da dâhil olmak üzere birçok üründe topikal, kurutulmuş ve toz halinde bir katkı maddesi olarak kullanılmaktadır.
Tüm dünyada satılan noni ürünleri, Kuzey Amerika, Meksika, Asya ve Avustralya’da oldukça popülerdir.
Noni, 3 milyar dolarlık bir sektörü temsil eden oldukça büyük pazardır. (Hawaii Üniversitesi’nden bir bitki patoloğu, noniden üretilen meyve suyunun, dünyanın en yüksek kâr marjlarından biri olduğunu bildirmiştir.) Noni ayrıca, çoğunlukla kurutulmuş ve toz halinde bulunan popüler bir katkı maddesi olarak da kullanılmaktadır.
- Hiç kano bitkilerini duydunuz mu?
Kano bitkileri yaklaşık 1.700 yıl önce keşfedilen, Polinezya kâşifleri tarafından Hawaii’ye getirilen bitkilerden biri de nonidir. Kano bitkileri günümüzde ise, genelde Polinezya’dan tekneyle alınarak, diğer Pasifik Adalarına nakledilir.
Tarihte noni kullanımı, bağırsak sorunları olanlarda, yaprakları ise, genellikle şişlik ve artrite neden olan yaraları iyileştirmek için kullanılmıştır.
Noni suyu, bazen lavların aktığı alanlardan geldiği için “Pele’den bir hediye” olarak anılır. Antik Hawai’liler, Kilauea’nın; volkan ve ateş tanrıçası, yıldırım, dans ve şiddet olarak bilinen, Pele’nin evi olduğuna inanırlar. (Bölge yerlileri volkanik her püskürtmeyi Pele’den bir hediye olarak görürler. Pele sadece noni sağlamakla kalmaz, aynı zamanda patlama ile yılda yaklaşık 40 dönümlük yeni bir noni arazisi oluşturur.)
Noni Suyu Faydaları
- Güçlü bir Antioksidan Kaynağıdır
Muhtemelen antioksidanlar hakkında çok şey duymuşsunuzdur. Antioksidan içeren gıdalar; oksidatif stres nedeniyle hücre hasarı oluşmasını ve hastalıkları önlemeye yardımcı olur. Yapılan araştırmalar, oksidatif stresin; kanser, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet, alzheimer hastalığı, parkinson hastalığı, katarakt ve yaşa bağlı maküler dejenerasyon gibi, birçok hastalığı etkilediğini göstermektedir.
Birçok gıdada bulunabilen ve besin takviyesi olarak kullanılabilen antioksidanlar; antosiyaninler, beta-karoten, kateşinler, koenzim Q10, flavonoidler, lipoik asit, lutein, likopen, selenyum ve C ve E vitaminleridir. Noni ve üzüm çekirdeği yağı, bu antioksidanların çoğunu bulabileceğiniz iki kaynaktır.
- Kansere Karşı Etkilidir
Amerikan Ulusal Tamamlayıcı ve İntegratif Sağlık Birimi (NCCIH), noni, ginkgo biloba, izoflavonlar, nar ve üzüm çekirdeği ekstresinin; kansere karşı savaşan gıdalar olabileceğini bildirmektedir.
- İnflamasyonla Savaşır ve Bağışıklığı Artırır
Diyete noni suyu eklemenin, iltihaplanmalara karşı etkili olabileceği düşünülmektedir. Bir araştırmada, fermente noni meyve suyunun; detoksifikasyona katkı sağlayan, antiinflamatuar özelliklerinin olduğu bildirilmiştir.
Ek olarak, nonide bulunan 17 amino asitten, serin, arginin ve metionin, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olabilir. Özellikle vücut geliştirme ve atletizm sporcularının tercih edebileceği bir meyvedir.
- Kolesterolü Azaltmaya Yardımcı Olur
Bildiğimiz üzere, en üst kolesterol düzeyleri üzerine, yüksek risk taşıyan sigara içenler hakkında bir çalışma yapılmıştır. Scientific World Journal da bildirilen çalışma, 30 gün boyunca günlük olarak ağır sigara içenlere meyve suyu verdi. Elde edilen bulgular, vücutta daha az kolesterol ve trigliserit düzeylerinin arttığını ve bu nedenle vücutta daha az inflamasyon olduğunu ortaya koymuştur.
Kardiyovasküler hastalıkların başlıca nedenlerinden biri de sigara tüketimidir. Sigara içen bireylerin vücutlarında hücre hasarı meydana geldiği bilinmektedir. Sigara tüketimine bağlı olarak, trigliseridler yükselir, HDL kolesterol düşer, kalbe ve beyne kan akışını bloke eden kan pıhtıları oluşur. Noni, kolesterol seviyelerini azaltmaya yardımcı olabilir, ancak sigarayı bırakmak en doğru seçenek olacaktır.
- Hücresel Onarım Sağlar
Hücresel onarıma katkı sağlayan noni, yapısında renksiz alkaloidler içerir. Bu maddeler, vücutta dengeyi sağlamada kritik öneme sahiptir. Yapılan çalışmalar, vücudun enzimleri harekete geçiren xeronine adı verilen bir alkaloid ürettiğini göstermektedir.
Biyokimyacı Dr. Ralph Heinicke; xeronine’nin vücudumuz için bir zorunluluk olduğunu ve vücutta bulunduğu takdirde proteinler tarafından tüketildiğini, kalan az miktarda xeronine’nin ise hücresel onarım ihtiyaçları için kullanıldığını bildirmiştir. Noni, az miktarlarda xeronin içermektedir. Ancak, noni meyve suyu, belirli bir enzim ile temas ettiğinde, bağırsak sisteminde xeroninin salınmasını sağlayan, özel bir koloit olan proxeronine’i içermektedir. Bu sebeple hücresel işlevi önemli ölçüde artırabilmektedir.
- Paraziter Hastalığı Önler
Leishmaniasis, tropik bölgelerde ve güney Avrupa’da bulunan kum sineklerinin sebep olduğu paraziter bir hastalıktır. Noni’nin, zengin bir kimyasal bileşime sahip olduğu ve bu bileşim ile parazitlerin içerdiği fenolik ve aromatik bileşiklerle savaştığı, bu sebeple de paraziter bir hastalık olan leishmaniasis’e karşı olası bir tedavi seçeneği olduğu bildirilmiştir.
Noni Suyu Besin Öğeleri
çorba kaşığı noni suyu yaklaşık olarak;
- 3.5 kalori
- 0.9 gram karbonhidrat
- 1.5 miligram C vitamini,
- 300 mikrogram çinko,
- 170 mikrogram niasin,
- 0.12 mikrogram folat,
- 2 miligram kalsiyum,
- 800 mikrogram magnezyum,
- 35 mikrogram demir,
- 10 miligram potasyum içerir.
Noni ayrıca, yağ asitleri, amino asitler (serin, arginin ve metionin) ve antosiyaninler, beta-karoten, kateşinler, koenzim Q10, flavonoidler, lipoik asit, lutein, likopen ve selenyum gibi güçlü antioksidanları yapısında bulundurur.
- Noni Tüketimi
Büyüklüğü ve rengiyle mangoyu anımsatan noni, mangonun sahip olduğu tatlılığı içermez. Toz veya kapsül formunda ek olarak tüketilebilen noni, genellikle meyve suyu olarak tercih edilir. Ayrıca, smoothie, noni ve yulaf ile zenginleştirilmiş yoğurt kâseleri ve noni ilave edilmiş pilav şeklinde de tüketilebilmektedir.
Noni Meyve Suyu Tarifi
Malzemeler:
- 6-7 noni meyvesi
- 1 olgun muz
- ½ fincan taze ananas
- ¼ bardak taze mango
- Limon suyu
- Lahana veya ıspanak
- ½ bardak badem sütü
- 1 çorba kaşığı ham doğal bal
Hazırlanışı:
Tüm malzemeler blender yardımıyla, pürüzsüz bir kıvam elde edinceye dek karıştırılır. Daha soğuk veya yoğun bir meyve suyu elde etmek isterseniz dondurulmuş muz veya birkaç buz küpü ekleyebilirsiniz.
- Noni Suyu’nu İçerken Dikkat Etmeniz Gereken Noktalar!
Potasyum içeriğinden dolayı böbrek hastaları kontrollü bir şekilde tüketmelidir. Bazı araştırmalar, karaciğer üzerinde olumsuz etki oluşturabileceğinden tüketimini önermemektedir.
Yapılan çalışmalar sonucu, fazla miktarda tüketimine bağlı olarak herhangi bir komplikasyon gelişmediği bildirilmiştir. Hamile, emzikli ya da sağlık sorunu olan bireylerin diyetisyen kontrolü altında tüketmesi önerilmektedir.
Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine Volume 2013, Article ID 208378, 5 pages
Anti-cancer properties of anthraquinones from rhubarb.Med Res Rev. 2007 Sep;27(5):609-30.
Anti-inflammatory and Quinone Reductase Inducing Compounds from Fermented Noni (Morinda citrifolia) Juice Exudates.J Nat Prod. 2016 Jun 24;79(6):1508-13.
From Polynesian Healers to Health Food Stores: Changing Perspectives of Morinda citrifolia (Rubiaceae) INTEGRATIVE CANCER THERAPIES 1(2); 2002