Besinin Adı
Türkçe: Badem
İngilizce: Almond
Latince: Prunus amygdalus
Vatanı ve İklimi:
Badem bitkisinin ana vatanı Orta Asya ve Batı Asya olarak bilinir. Badem yetiştiriciliği için en uygun iklim, Akdeniz iklimidir. Bunun yanı sıra, soğuklara dayanıklı olması sebebiyle, kışları soğuk geçen bölgelerde de yetiştiriciliği yapılabilmektedir. Ülkemizde badem yetiştiriciliği için en verimli topraklar Akdeniz ve Ege bölgelerinde bulunmaktadır.
Bitkisel Özellikleri:
Badem ağaçları genellikle kısa olur. Boyları 4 ile 9 metre arasında değişebilmektedir. Yaprak kenarları dişli yapıda, uzunlukları 6-12 cm arasındadır. Badem ağacının çiçekleri, beyaz ve açık pembe skalasında herhangi bir renk olabileceği gibi, çapları ise 3-5 cm arasında değişebilmektedir.
Faydaları ve/veya Zararları:
Bademler güçlü bir antioksidan kaynağıdır. Antioksidanlar, hücrelerdeki moleküllere zarar verebilecek ve yaşlanma, kanser gibi hastalıkları destekleyecek oksidatif stresten korunmaya yardımcı etkenlerdir.
Badem, en iyi E vitamini kaynakları arasındadır. Besinlerden bol miktarda E vitamini almak sağlık açısından birçok yarar sağlamaktadır.
Bademler, çoğu insanın yeteri kadar almadığı bir mineral olan magnezyumdan oldukça zengindir. Yüksek magnezyum alımı, metabolik sendrom ve tip 2 diyabeti önlemeye yardımcı olmaktadır. Düşük magnezyum seviyeleri yüksek tansiyona sebep olabileceğinden, badem tüketmek kan basıncı kontrolü için de faydalıdır.
Günde 1-2 avuç badem yemek LDL kolesterol seviyelerinde hafif düşüş sağlar. LDL kolesterol oksitlenebilir, bu da kalp hastalığı sürecinde önemli bir adımdır. Badem tüketiminin oksitlenmiş LDL’yi önemli ölçüde azalttığı gösterilmiştir.
Bademin besin öğelerine bakıldığında; karbonhidratın düşük, protein ve lifin yüksek olduğu görülmektedir. Çalışmalar badem tüketmenin doygunluğu artırabileceğini ve daha az kalori almanıza yardımcı olabileceğini göstermektedir. Bu özelliklerinin yanı sıra badem, beyin gücünü arttırır, geliştirir ve parkinson hastalığının önlenmesine yardımcı olabilmektedir.
- İçeriğindeki oksalat sebebiyle, böbrek hastaları ve safra kesesi hastaları için önerilmemektedir.
Bilgilendirme:
Badem yağı, besin olarak tüketilmesinin dışında cilt ve saç bakımında da kullanılır. Cilt lekeleri, egzamalar ve sedefe karşı bademin koruyucu etkisi olduğu bilinmektedir. Ayrıca badem, diş eti hastalıklarına, diş çürüklerine karşı koruyucu ve diş minesini güçlendirici etkiye sahiptir.
100 gram Badem’in besin değerleri:
| CHO (g) | Na (mg) | I | Vit. A (µg) |
| 5,7 | 2 | 1,1 | 20 |
| Protein (g) | K (mg) | F (µg) | Vit. C (mg) |
| 24 | 676 | 90 | 0 |
| Yağ (g) | P (mg) | Fe (mg) | Vit. B³ (mg) |
| 53 | 347 | 3,1 | 7 |
| Kalori (kkal) | Ca (mg) | Mg (mg) | Lif (g) |
| 589,6 | 85 | 218 | 11,4 |
David J.A. Jenkins, C. W. (2002). Dose Response of Almonds on Coronary Heart Disease Risk Factors: Blood Lipids, Oxidized Low-Density Lipoproteins, Lipoprotein(a), Homocysteine, and Pulmonary Nitric Oxide. Circulation, 106, 1327-1332.
Ellis, P. R., Kendall, C. W., Ren, Y., Parker, C., Pacy, J. F., Waldron, K. W., & Jenkins, D. J. (2004). Role of cell walls in the bioaccessibility of lipids in almond seeds. Am J Clin Nutr, 80, 604 –13.
LIMA, M. D., CRUZ, T., POUSADA, J. C., RODRIGUES, L. E., BARBOSA, K., & CANGUCU, V. (1998). The Effect of Magnesium Supplementation in Increasing Doses on the Control of Type 2 Diabetes. DIABETES CARE, 21(5), 682-686.
RODR´IGUEZ-MOR´AN, M., & GUERRERO-ROMERO, F. (2003). Oral Magnesium Supplementation Improves Insulin Sensitivity and Metabolic Control in Type 2 Diabetic Subjects. DIABETES CARE, 26(4), 1147-1152.
Ryan, M. F. (1991). The role of magnesium in clinical biochemistry: an overview. Ann Clin Biochem, 28, 19-26.
Tan, S., & Mattes, R. (2013). Appetitive, dietary and health effects of almonds consumed with meals or as snacks: a randomized, controlled trial. European Journal of Clinical Nutrition, 67, 1205–1214.
Wien, M., Bleich, D., Raghuwanshi, M., Gould-Forgerite, S., Gomes, J., Monahan-Couch, L., & Oda, K. (2010). Almond Consumption and Cardiovascular Risk Factors in Adults with Prediabetes. Journal of the American College of Nutrition, 29(3), 189–197.
Wien, M., Sabate, J., Ikle, D., Cole, S., & Kandeel, F. (2003). Almonds vs complex carbohydrates in a weight reduction program. International Journal of Obesity, 27, 1365–1372.
