Dünyada sigara kullanımına bağlı ortaya çıkan hastalıklardan dolayı, günden güne hayatını kaybeden insanların sayısı artıyor. Önemli ilerlemeler kaydedilmiş olmasına rağmen, sigara kullanımı halen daha zamanımızın en acil küresel sağlık sorunlarından biri olmaya devam etmektedir.
Sigaranın bileşiminde 4000’den fazla kimyasal maddenin bulunduğu araştırmalarla kanıtlanmıştır. Sigarada; beyin ve sinir sisteminde baskılayıcı etki gösteren nikotin, oksijen taşıma kapasitesini azaltan karbon monoksit ve daha birçok sağlığa zararlı madde bulunmaktadır. Sigara kullanımı ile vücutta hücrelerin zarar görmesine, hatta ölmesine neden olan serbest radikaller oluşur. Oluşan serbest radikaller; vücutta doku hasarına ve hücrelerin yaşlanmasına neden olmakta, bu durum ise hem aktif içicileri, hem de pasif içicileri ciddi bir şekilde etkilemektedir.
- Sigara kullanımı yaşlanma sürecini hızlandırır; kalp, şeker, kanser gibi kronikleşmiş birçok hastalığın ve akciğer sorunlarının ortaya çıkmasına sebep olur. Sigara kullanımının daha birçok sağlık sorununa neden olduğu bilinmektedir.
- Yapılan araştırmalar sonucu; sigara kullanımı ve şizofreni arasında bir ilişki olduğu görülmüştür. Şizofreni hastalarının %90’ının, hastalıklarının başlamasından önce sigara içtikleri kaydedilmiştir. Gebe kadınların, doğum öncesi sigara dumanına maruz kalması da, ergenlik döneminde görülen psikiyatrik problemlerle ilişkilendirilmiştir. Tüm bunlara ek olarak, sigaranın alzheimer hastalığı için de risk faktörü olduğu bilinmektedir.
- Erkeklerin incelendiği bir çalışmada; sigara kullanımının, halk arasında kötü huylu diye bilinen LDL kolesterol, yüksek trigliserit, abdominal obezite* ve metabolik sendrom riskini önemli ölçüde arttırdığı görülmüştür.
Yapılan araştırmalarda, sigara içmenin; beslenme davranışlarını, fiziksel hareketliliği, genel olarak sağlıklı yaşam şeklini bozduğu gözlemlenmiştir. Düzenli sigara içenlerde, 12 saat boyunca sigara yoksunluğundan sonra strese bağlı sigara aşermesi görülmektedir. Bu bireylerin günlük diyetleri besin değeri açısından yetersiz kalmakta; gün içerisinde sık sık öğün atlama, iştahsızlık, daha fazla yağlı-şekerli yiyecekler, daha az sebze meyve tüketimi ve sigarayla birlikte artan kafeinli içecek tüketme arzusu görülmektedir.
Sigara içenlerin, sigara içmeyenlere göre; daha fazla hayvansal yağ, kolesterol ve daha az E vitamini tükettiği görülmüştür. Sigara içenlerle yapılan çalışmalarda; diyetin enerji açısından yeterli olduğu, ancak diyet liflerinin, A, E vitaminlerinin, kalsiyum ve proteinlerin yetersiz alındığı görülmüştür.
- Tütün tüketimin; deri ve saç sağlığı üzerindeki olumsuz etkilere sebep olduğu bilinmektedir. Saç dökülmesi, sigara kullanımıyla yakından ilişkilidir.
Halk arasında sigara içenlere daha güvenli (!) alternatifler aranmaktadır. Son yıllarda tütün, puro ve nargile kullanımı artmıştır. Sigara dışı bu tütün ürünleri; daha az zararlı gibi görünse de, sağlığa en az sigara kadar zarar verdikleri bilinmektedir.
- Sigara, yaygın şekilde görülen bir halk sağlığı sorunu olup; sigarayı azaltmak ya da yoksunluğu kolaylaştırmak için yeni tedaviler geliştirmeye gereksinim vardır. Özellikle ergen popülasyonuna yönelik sigara kullanımını ve depresyonu azaltmak için, önleme ve bırakma önlemlerini uygulayıp, bu konuyu öncelikli hale getirmek son derece önemlidir.
Adámkova V1, H. J. (2012). The quality of the nutrition in smokers. Neuro Endocrinol Lett, 33.
Durazzo TC1, M. N. (2014 Jun). Smoking and increased Alzheimer’s disease risk: a review of potential mechanisms. Alzheimer’s Disease Neuroimaging Initiative, S122-145. .
Huang JH1, L. R. (2015 Dec). Lifestyle Factors and Metabolic Syndrome among Workers: The Role of Interactions between Smoking and Alcohol to Nutrition and Exercise. Int J Environ Res Public Health., 15967-15978.
Schivo M1, A. M. (February 2014,). Non-cigarette tobacco and the lung. Clinical Reviews in Allergy & Immunology, 34–53.