• BirBes’te Yazar Olmak İçin
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
Araçlarımız
Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
İbrahim Halil Bağış
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği

BirBes > Beslenme İlkeleri > Oleik Asit Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Oleik Asit Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Dyt. Kıymet Pınar Çalım Dyt. Kıymet Pınar Çalım
― Beslenme İlkeleri
0
Oleik Asit Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Yağlar, yüksek enerjili temel gıda bileşenlerinden biridir. Yağda çözünen A, D, E, K vitaminlerini içermeleri, proteinlerle birleşerek lipoproteinleri oluşturmaları ve sağlık üzerindeki etkileri oldukça önemlidir.

Yağların kimyasal ve fiziksel yapısını, yağda bulunan yağ asitlerinin oranı ve kompozisyonu değiştirir. Yağlarda bulunan yağ asitleri, doymuş yağ asitleri ve doymamış yağ asitleri olarak ikiye ayrılır. Doymamış yağ asitleri ise, tekli doymamış yağ asidi ve çoklu doymamış yağ asidi olarak ayrılmaktadır. Oleik asit (C 18:1), tekli doymamış yağ asididir.

Zeytinyağı; %20 çoklu doymamış yağları (PUFA), %80 oleik asidin de içinde bulunduğu tekli doymamış yağları (MUFA) ve fenolik bileşikler dahil olmak üzere çeşitli antioksidan bileşenleri içerir. Zeytinyağı, Akdeniz diyetinde en çok kullanılan mutfak yağlarından biridir.

  • Zeytinyağı ile kardiyovasküler hastalık riskinin azalması, doymuş yağ alımının düşürülmesi ile ilişkilidir. Zeytinyağının birincil yağ asidi, tekli doymamış yağ asidi olan oleik asittir. Bazı çalışmalarda; zeytinyağının temel besinlerden biri olduğu, Akdeniz diyetinin kardiyoprotektif etkilerinin, oleik asidin endotel aktivasyonunu baskıladığı sonucuna varılmıştır.

Oleik asit, insan vücudunda en çok bulunan yağ asididir ve yağ asitlerinin yarısını oluşturur. Bileşiminde yüksek oleik asit içeren yağlar, insan sağlığı açısından birçok faydası bulunmuştur.

Bunlar;

  • Kanda HDL (iyi huylu kolestrol) miktarını arttırarak, arteriosklerozisi (damar sertliği) geriletir.
  • Kanda LDL ve kolestrol miktarını azaltır.
  • Antienflamatuar ve tansiyon düşürücü etkisi vardır.
  • Tekli doymamış yağ asitlerinin diyabetle ilişkisi; insülin hassasiyetini iyileştirdiği ve glukoz dengesini sağladığı bilinmektedir.
  • Tekli doymuş yağ asitlerinin, yaşlılıkta azalan idrak kabiliyetlerini iyileştirdiği bilinmektedir.
  • Yapılan bazı çalışmalarda oleik asidin kanser üzerine etkisi incelenmiş ve kolorektal, prostat ve göğüs kanseri riskini azalttığı görülmüştür.
  • Yüksek oleik asit içeren zeytinyağı tüketimi kanser riski gelişiminde (esas olarak meme, kolorektal ve prostat kanseri) bir azalma ile ilişkiliyken; toplam yağ, linoleik asit ve ya doymuş yağ asidi bakımından zengin diyetler, artan kanser riskiyle ilişkili bulunmuştur.
  • Birkaç klinik öncesi ve klinik çalışma; özellikle otoimmün hastalıklarda, oleik asidin tüketiminin immün yanıtta faydalı etkilerini bildirmiştir.
  • Bazı çalışmalar oleik asidin, doymuş yağ asitlerinden biri olan stearik asidin endotel hücreleri üzerindeki toksik etkilerini baskıladığını göstermektedir.
  • Lipoproteinlerde ve hücre membranında bulunan oleik asit, bu yapıları oksidatif strese karşı korur.
Oleik Asit İçeren Besinler
  • Zeytinyağı (Sızma, Riviera, Rafine)
  • Fındık yağı
  • Kanola yağı
  • Fındık
  • Ceviz
  • Antep fıstığı
  • Badem
  • Ayçiçeği yağı
  • Mısır yağı
  • Çam fıstığı
  • Tahin

Son yıllarda, beslenmedeki ve yağ kalitesindeki yararları anlaşılması nedeniyle yüksek oleik asitli yağların üretimi ve tüketimi başlanmıştır. En önemli bitkisel yağlardan biri olan ayçiçeği yağının linoleik asit oranı yüksek, oleik asit oranı düşükken, 1980’li yılların sonuna doğru oleik asit oranı %65’in üzerinde olan ayçiçeği yağları üretilmiştir. 1998 yılında ilk kez Amerika Birleşik Devletleri’nde NuSun (%60 oleik asit içeren ayçiçeği yağı) adıyla ticari olarak üretimi ve satışı başlamıştır.

2005 yılında Codex Alimentarius Committee (CAC) tarafından ayçiçeği yağı;

  • Ticari Ayçiçeği Yağı (%14-49 oleik asit içeren)
  • Orta Oleik Asit İçeren Ayçiçeği Yağı (%42-72 oleik asit içeren )
  • Yüksek Oleik Asit İçeren Ayçiçeği Yağı (%75-91 oleik asit içeren ) olmak üzere üçe ayrılmıştır.

Yapılan çalışmalarda; ayçiçeği yağının, yağ asitleri kompozisyonunun yetiştirildiği çevre koşulları ve genetiğine bağlı olduğu gösterilmiştir. Fakat tohumunun oleik asit oranı kimyasal mutajenez ile %65 üzerine yükseltilmiştir. Ülkemizde son yıllarda oleik asidi yüksek ayçiçeği tohumu yetiştirilmeye başlanmış ve 2011 yılında ayçiçeği sınıfına yüksek oleik asit içerikli ayçiçeği yağı eklenmiştir. Gıda sanayisinde kızartma işlemine uygun olması nedeniyle yüksek oleik asit içeri yüksek yağlar avantajlıdır.


KAYNAKLAR

B. B. (2012). Zeytinyağının Biyoaktif Bilesenleri Ve Sağlık Üzerine Yararları. Akademik Gıda, 77-84.

C. S. (2011). Olive Oil Consumption, Plasma Oleic Acid, And Stroke İncidence. American Academy Of Neurology, 418-423.

H. S.-C. (2013). An Overview Of The Modulatory Effects Of Oleic Acid İn Health And Disease. Mini-Reviews İn Medicinal Chemistry, 201-206.

K. A. (2019). Oleic Acid İnhibits Stearic Acid-İnduced İnhibition Of Cell Growth And Pro-İnflammatory Responses İn Human Aortic Endothelial Cells. Journal Of Lipid Research, 4-19.

S. D. (2014). Bitkisel Yağlarda Oleik Asit Miktarının Arttırılması Ve Yağ Kalitesi Üzerine Etkileri. Gıda, 2-4.T.C. Tarım Ve Orman Bakanlığı, Ulusal Gıda Kompozisyon Veri Tabanı, 2019, http://www.turkomp.gov.tr


Etiketler: ayçiçek yağıoleik asityağ
Uyarı! Referans gösterimi için aşağıdaki şablonu kullanınız.
Çalım, K. (2019). Oleik Asit Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?. Beslenme İlkeleri. URL: https://www.birbes.com/?p=13709. Erişim Tarihi: 1 Nisan 2023.
Warning! Use the template below for reference representation.
Çalım, K. (2019). Oleik Asit Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?. Beslenme İlkeleri. URL: https://www.birbes.com/?p=13709. Date of Access: April 1 2023.

Benzer Yazılar

Manganez (Mn) Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Manganez (Mn) Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Zeynep Gökçe

İnsan vücudunun yaklaşık %5‘i minerallerden oluşur. Bazıları diş ve kemik gibi sert dokuların yapılarında bulunur. Hücrelerin çalışması için çoğu mineral...

Besin İnsülin İndeksi (Bİİ) Nedir? Glisemik İndeks İle Farkı Nedir?

Besin İnsülin İndeksi (Bİİ) Nedir? Glisemik İndeks İle Farkı Nedir?

Dyt. Seren Erdoğan

Günümüzde insülin kullanan diyabetli bireylerde tedavi dozları karbonhidrat sayımı yöntemi ile belirlenmektedir. Karbonhidrat sayımı ve besinlerin glisemik indeks bilgileri, olası...

İyot (I) Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Eksikliğinde Neler Görülür?

İyot (I) Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Eksikliğinde Neler Görülür?

Dyt. Zeynep Avar

İyot Nedir? Besinler ve su ile birlikte dışarıdan temin edilen eser elementlerden biri olan iyot; anne karnından itibaren yaşam boyunca...

Renk Verici Madde: Polifenol Nedir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

Renk Verici Madde: Polifenol Nedir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

Dyt. İpek Nedirli

Polifenoller bitkisel kaynaklı olup, antioksidan özelliğe sahip biyoaktif bileşiklerdir. Yiyecekler üzerinde renk, lezzet, koku bakımından etkilere sahiptirler. Çoğunluğu bitkilerin metabolitleridir....

Histidin Aminoasiti Nedir? Vücuttaki Etkileri Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Histidin Aminoasiti Nedir? Vücuttaki Etkileri Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Dyt. Ayşegül Şen

Histidin, her bireyin vücudunda bulunması gereken esansiyel bir aminoasittir ve besinler yolu ile vücuda alınır. Bu esansiyel aminoasiti farklı tür...

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Son Yazılar

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?
Bir Besin Ansiklopedisi

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

Dyt. Aysun Güler Godri
Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?
Yetişkin Hastalıklarında Beslenme

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?

Dyt. Neslihan Yeşilotalı
Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?
BirBesPedi

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

Dyt. Cemre Kamalı
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
  • Araçlarımız
  • Kullanıcı Sözleşmesi
  • Telif Hakkı

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır.

Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
      • Klinik Beslenme Günleri
      • Mor Fesleğen Serisi
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları Birarada
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır.