Besinin Adı
Türkçe: Maş Fasulyesi
İngilizce: Mung Bean
Latince: Vigna radiata
Vatanı ve İklimi:
Vigna radiata, Fabaceae (Baklagiller)’nin papilionoid alt familyasına ait bir bitkidir. Sıcak mevsimleri sever. Çoğunlukla; Hindistan, Çin, Filipinler ve Tayland ‘da yetişir. Gıda maddesi, tahıl, içecek kaynağı, yeşil gübre, sebze, hayvan yemi ve ilaç olarak kullanılmaktadır. Üretimi ve ihracatında dünyada ilk sırada Çin yer almaktadır.
Bitkisel Özellikleri:
Tek yıllık, otsu, kendi kendine tozlaşan bitkidir. Taneleri bezelyeyi andırır. Ufak taneli ve yeşildir. Maş fasulyesinin filizi (Moyashi) gibi filizlenmiş sebzeler, heterotrofik ekim yöntemi kullanılarak üretilmektedir. Fabrikaların maş fasulyesini üretmeyi tercih etmesinin başlıca nedeni; yetiştirilirken ışık kaynağına gereksinim duymamasıdır. Böylece, heterotrofik yetiştirme yöntemiyle bir bitki fabrikası işletme maliyetlerini azaltabilmektedir. Ayrıca, bitkinin besin bileşenleri dış kaynaklardan sağlanmadığında bile, sadece su kaynağında da iyi gelişebilmektedir. Her ne kadar bu ürün kuraklığa biraz toleranslı olsa da tamamen suyla kaplı toprakları ve donma koşullarını tolere edemez.
Faydaları ve/veya Zararları:
Tohumları; yüksek miktarda folat ve demir içermektedir. Yapılan çalışmalar; kükürt içeren amino asitler, metionin ve sistein eksiklikleri haricinde iyi/kaliteli bir protein kaynağı olduğunu göstermiştir. Kalp dostudur ve kanserden koruyucudur. Detoksifikasyon ve benzeri biyoaktiviteleriyle bilinmektedir. Ayrıca nöral aktivitenin gelişmesinde ve güçlenmesinde önemli katkıları bulunmaktadır. Protein içeriği, mısırdan iki kat daha yüksektir. Maş fasulyesinin, soya fasulyesinin ve böbrek fasulyesinin içerdiği protein oranları sırasıyla; %18- 22, %20-30 ve yaklaşık %20.97-31.32’dir. Proteinleri ve peptidlerinin anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörü oluşunun yanı sıra antifungal ve antibakteriyel etkiye sahip olduğu da bildirilmiştir. Tohumları, içerdiği toplam proteinin %85’ini depo eder. Bunlar; albüminler, globülinler ve prolaminleri içermektedir.
Depolama sırasında tohumlara önemli ölçüde zarar veren böceklere karşı dirençli ve dayanıklıdır. Ancak; beyaz küf, bakteriyel çürükler, phytophthora sp. ve rhizoctonia sp. gibi bakteri türlerine karşı hassastır.
Bilgilendirme:
Vigna radiata filizi, Asya halkı tarafından yeşil bir sebze olarak tüketilmektedir. Biyolojik aktivitelere katkıda bulunan; lifler, vitaminler ve polifenoller açısından zengindir. Biyoaktif metabolitler çoğunlukla filizlerinde bulunmaktadır. Vejetaryenler için ideal bir protein kaynağıdır.
100 gram Maş Fasulyesi’nin besin değerleri:
| CHO (g) |
Na (mg) |
I |
Vit. A (µg) |
| 62 | 20 | – | – |
| Protein (g) |
K (mg) |
F (µg) |
Vit. C (mg) |
| 24 | 1240 | – | 4,8 |
| Yağ (g) |
P (mg) |
Fe (mg) |
Vit. B³ (mg) |
| 1 | – | 7,20 | – |
| Kalori (kkal) |
Ca (mg) |
Mg (mg) |
Lif (g) |
| 340 | 120 | – | 16 |
Tamate, H. N. (2016). Engineering Analysis Of The High-Density Heterotrophic Cultivation Of Mung Bean Sprouts. Bioscience, Biotechnology, And Biochemistry , 1602–1608.
Yin, Z. G. (2018). Nitrogen, Phosphorus, And Potassium Fertilization To Achieve Expected Yield And İmprove Yield Components Of Mung Bean. PLOS One , 1-17.
Yi-Shen, Z. S. (2018). Mung Bean Proteins And Peptides: Nutritional, Functional And Bioactive Properties. Food & Nutrition , 1-11.
Zhou, Y. Z. (2017). Optimization Of Ultrasound-Assisted Extraction Of Antioxidants From The Mung Bean Coat. Molecules , 1-13.
