Besinin Adı
Türkçe: Mango
İngilizce: Mango
Latince Adı: Mangifera indica L. / Familyası: Anacardiaceae.
Vatanı ve İklimi:
Mango’nun anavatanı Güney Asya ve Karayipler’dir. En büyük üreticileri; Taylan, Çin ve Hindistan’dır. Tropikal bölgelerde tarımı yapılmaktadır. Yaz mevsiminde yetiştirilmektedir.
Bitkisel Özellikleri:
Mango ağacı, dik gövdeli, yuvarlaklaşmış kubbeli ve 10-30 metre uzunluğundadır. Ağaçları uzun ömürlüdür. 300 yaşlarında olup hala meyve vermekte olan örnekleri mevcuttur. Yaprakları gençken pembe-portakal renk, olgunlaştıkça koyu kırmızı ve yeşil renklere dönmektedir. Mango üç-altı ay sürede olgunlaşıp; sarı, kırmızı, yeşil ve portakal gibi farklı renklere sahiptir. Kabuğu sert ve meyvesi genelde tatlıdır. Mangonun çiçeklenme döneminde yağmur, çiğ ve sis oluşumu ağaç gelişimini uyarır. Mangonun kabuğu karotenoid boyar maddeler, polifenoller, omega-6 ve omega-3 çoklu doymamış yağ asitlerini içermektedir. Mango; kersetin, kamferol, gallik asit, kaffeik asit, katekinler, tanenler ve lupeol içermektedir.
Faydaları ve/veya Zararları:
Mangonun kabuğu yenilse de, dudak ve ağızda alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Mango kanser ve sıtmaya karşı koruyucu özelliktedir. İltihap giderici etkisi ve nöropatik ağrılara iyi gelen etkisi vardır. Gastrointestinal ve kronik bağırsak hastalıklarını azaltabilir. Bazı kanser tiplerini engelleme özelliği vardır.
Mango meyvesi obezite ve diyabet için faydalı bir besin kaynağıdır. Besinsel lif takviyelerinin, yüksek kolesterol hastalığı olanlarda kan lipit seviyelerini azalttığı ve bu etkisi sayesinde kan kolesterol seviyesini dengede tuttuğu söylenebilir. Bu özelliklerinin yanı sıra, mango; antioksidanlar, vitaminler (A, C, B6 ve B vitaminleri) mineraller (potasyum, bakır) amino asit ve enzimleri içermektedir.
Bilgilendirme:
Meyvesi ve yaprakları bazı kültürlerin düğün törenlerinde dekoratif olarak kullanılır. Mango meyvesinin 2010 yılında 38.6 milyon ton üretimi olduğu açıklanmıştır.
Olgunlaşmamış mango, koyu renkli kağıda sarılarak olgunlaşması için bekletilir. Olgunlaşınca hava almayan cam bir kavanozda ve buzdolabında 4-5 güne kadar dayanıklılık gösterir. Olgun mango çiğ olarak tüketilebilir. Mango; kersetin, kamferol, gallik asit, kaffeik asit, katekinler, tanenler ve lupeol içermektedir.
Kabuğu ince olsa da, acı bir tadı olduğundan dolayı yenilmez. Mangonun kabuğu karotenoid boyar maddeler, polifenoller, omega-6 ve omega-3 çoklu doymamış yağ asitlerini içermektedir.
Mango; yoğurt, puding, sorbe ve salata soslarında kullanılabilir. Taze veya kurutulmuş olarak tüketilmektedir. Donmuş bir şekilde 6 ay kokusunu ve tadını kaybetmeden saklanabilir. Şeker, bal, süt ile karıştırılıp veya badem yağı, mısır nişastası, mango yağı ve kokulu bir yağ ile vücut bakım ürünü üretilebilir. Reçel, marmelat, jel ve nektarin yapımında kullanılabilir. Mango yağı ile sabun üretilebilir.
Mango suyu, püskürtülerek kurutulur ve toz haline getirilerek; bebek ve hasta besinlerinin yapımında kullanılır. Ayrıca su ile karıştırılarak meşrubat yapılabilmektedir.
Mango pulpu, düşük kalorili yüksek lifli gıdalarda ve gıda takviyelerinde nutrasötik etkiyi artırmak amacıyla kullanılmaktadır .
100 gram Mango’nun besin değerleri:
| CHO (g) | Na (mg) | I | Vit. A (µg) |
| 12,4 | 5 | 1,6 | 194 |
| Protein (g) | K (mg) | F (µg) | Vit. C (mg) |
| 0,6 | 170 | 10 | 37,3 |
| Yağ (g) | P (mg) | Fe (mg) | Vit. B³ (mg) |
| 0,4 | 13 | 0,4 | 0,9 |
| Kalori (kkal) | Ca (mg) | Mg (mg) | Lif (g) |
| 58,8 | 12 | 18 | 1,7 |
GIDA TAKVİYELERİ VE SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ. Atalay, Derya ve Erge, Hande Selen. 2018. 2, Bolu : Food and Health, 2018, Food and Health, Cilt 4, s. 98-111.
Hergenç, Gülay. 2014. Beslenme, Sağlık ve Hastalıkta Bitkiler. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri, 2014. s. 314.
İnce tabaka mango dilimlerinin mikrodalga tekniği ile kurutulması. Alibaş, İlknur. 2015. s.l.: Anadolu Tarım Bilim. Derg, 2015, Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, Cilt 30, s. 99-109.
TÜRKİYE TÜRKÇESİ VE AZERBAYCAN TÜRKÇESİ’NİN MEYVE ADLARI YÖNÜNDEN KARŞILAŞTIRILMASI. Arslan, Meryem. 2005. Denizli : s.n., 2005.
