Gece Atıştırıyoruz Da Ne Oluyor ? Gece Yeme Sendromuna Dikkat!
Gece yemeden duramıyorum diyenlerdenseniz bu durumun vücudumuzu nasıl etkilediğini anlatan makalenin sonuçlarına birlikte göz atalım:
Gece yediklerimiz yağ oksidasyonumuzu anlamlı ölçüde düşürürken solunum kat sayısımızı yükseltiyor. Yani şöyle ki, vücudumuz daha az yağ yakmaya başlıyor. Yağ yakımının azalmasına bağlı olarak kandaki total kolesterol ve LDL kolesterol düzeylerimiz yükselmeye başlıyor. Yağ metabolizmamız değiştiği için de uzun dönemde obezite riskiyle karşı karşıya kalmak kaçınılmaz bir sonuç haline geliyor. Bu yüzden yeme sıklığından ve günlük enerji alımından bağımsız olarak sirkadyen zamanlamaya uygun öğün tüketilmesi önem kazanıyor.
Gece yeme sendromu nedir, gece yeme sendromunun farkında mıyız?
Gece yeme sendromu besin alımının sirkadyen ritmindeki gecikmeyle karakterizedir ve obeziteyle ilişkilidir. Total kalorinin yaklaşık %25’i veya daha fazlasının akşam yemeğinden sonraki gece öğününde tüketilmesi veya haftada en az 3 kez yemek için uykudan kalkma ile kendini gösterir. Yüksek beden kütle indeksiyle ilişkilidir. Gece fazla kalori tüketenlerin 3 senenin sonunda belirgin bir kilo artışıyla karşı karşıya kaldığı bildirilmiştir. Bu kişiler, gece öğününün hiperkalorik olmasına bağlı olarak sabahları tokluk hissiyle karşılaşırlar ve çoğu zaman kahvaltıda ya hiçbir şey tüketmezler ya da az miktarda besinle geçiştirirler.
Peki buna sebep olan şey nedir? Bu noktada işin hem psikolojik hem de fizyolojik tarafına göz atmak gerekir. Kişi kendi hayatındaki duygusal boşlukları doldurmak için besinlere yönelmiş olabilir. Bu noktada atılacak öncelikli adım uzmanlardan gerekli psikolojik danışmanlığı almak olacaktır. Bir diğer yandan bu durumun sebebi basitçe yanlış beslenmek de olabilir. Beynimizin primer enerji kaynağı glikoz, yani karbonhidrattır. Gün içinde yeterince karbonhidrat tüketerek bu ihtiyacı karşılamak gerekir. Karşılanmadığı durumda beynimiz vücudumuzu uyararak karbonhidrat kaynaklarını tüketmeye teşvik eder. Daha kolay sindirildiği ve hızlı yoldan enerji eldesi sağladığı için vücudun öncelikli tercihi basit karbonhidratlar olacaktır. Bu da kısa vadede kan şekerinin hızla yükselmesi, uzun vadede ise kan lipid profilindeki bozukluklarla sonuçlanabilir. Gece yeme sendromuna sahip kişilerde, glukoz/insülin değerinin yüksek ve ghrelin dediğimiz açlık hormonu düzeyinin düşük olduğu saptanmıştır. Bu da gün içinde almamız gereken kaloriyi baskılayarak günün geç saatlerinde yeme ataklarının ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Genetik olarak diyabet, hiperlipidemi gibi hastalıklara yatkınlığımız olduğu taktirde bu tablolarla karşı karşıya kalmak kaçınılmaz olacaktır. Bunun için vücudun sirkadyen ritmine uyum gösteren öğün saatlerine ek olarak diyetle yeterli kaloriyi almış olmak ve karbonhidrat, protein, yağ dengesini sağlayabilmek sağlığımız açısından oldukça önemlidir.
Öncelikle güzel yazınız için teşekkür ederim Sayın Diyetisyenim. Yazınızla ilgili bir sorum olacak; Yatmadan önce kaç saat önce yemek yenilmesi gece yeme sendromu olarak tanımlanabilir?
Sizlerin beğenisi benim için büyük bir gururdur Sayın Hekimim. Gece yeme sendromunda saatten ziyade gece öğününün günlük total kaloriye oranı göze çarpmaktadır. Yazımda da bahsettiğim gibi teşhis için günlük alınan total kalorinin %25’lik kısmının akşam yemeğinden sonra olması göze çarpar ve bu durumdaki kişiler psikolojik olarak rahatlayarak daha rahat bir uyku çekeceklerine inanırlar. Altta yatan psikolojik sebepler nedeniyle bazı vakalarda psikolog ile birlikte multidisipliner bir tedavi yaklaşımı izlenmesi gerekebilir. Farkındalığı yüksek kişilerin ise öz kontrol ve kendi kendine terapi yöntemlerini uygulayarak bu süreci destek almadan da atlatılabildiğini belirtmek gerekir. İlginiz için çok teşekkür ederim, yorumlarınız ve fikirleriniz bizler için her zaman çok değerlidir.
Çok faydalı bir yazı olmuş.Ülkemizde fastfood tüketiminin yanı sıra gece ve geç saatlerde yemek yemeninde kilo alımına aşırı etkisini görebiliyoruz.