• BirBes’te Yazar Olmak İçin
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
Araçlarımız
Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
İbrahim Halil Bağış
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği

BirBes > Hastalıklarda Beslenme > Yetişkin Hastalıklarında Beslenme > İnsülin Direnci (IR) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? İnsülin Direnci’nde Beslenme Nasıl Olmalıdır?

İnsülin Direnci (IR) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? İnsülin Direnci’nde Beslenme Nasıl Olmalıdır?

Dyt. Sena Nur Boyoğlu Dyt. Sena Nur Boyoğlu
― Yetişkin Hastalıklarında Beslenme
0
İnsülin Direnci (IR) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? İnsülin Direnci’nde Beslenme Nasıl Olmalıdır?

İnsülin, metabolizmanın düzenlenmesinde rol alan önemli hormonlardan biridir. İnsülin, 1921 yılında Frederick Grant Banting ve ekibinin uzun uğraşları sonucunda keşfedilmiş ve gelişen çağımızın sık rastlanan hastalıklarından, diyabet hastalığının mekanizmasını ve tedavisini ortaya koymuştur.

Sağlıklı bir insanda kan şekeri seviyesi 70-100 mg/dl’dir. Yemek sonrası 1-2 saat içinde 160-170 mg/dl’yi aşmadan belirli bir seviye kadar yükselir. İki saat içerisinde normal sınıra iner. Öğün arasında ve uzun süren açlık durumunda kan şekeri normal seviyede tutulmaya devam eder. Glikozun bu şekilde düzenlenmesi; başta beyin, retina, eritrosit gibi organlar gibi öncelikli enerji kaynağı glikoz olan organlar için oldukça önemlidir. Dinlenme sırasında beyin glikozun %60’ını kullanmaktadır.

Dolaşımdaki normal insülin konsantrasyonuna karşı azalmış cevaba insülin direnci (insülin resistance) (IR)  denilmektedir. Obez kişilerde, tip 2 diyabette ve diyabet olmayan kişilerde görülebilir. İnsülin direncinin altında yatan patofizyolojik nedenler yeterince aydınlatılamamış olmakla birlikte, genellikle insülin aktivite kusurunun etkili olduğu düşünülmektedir. İnsülin fonksiyonu, indirekt yoldan öglisemik insülin klemp metodu ile rutinde klinik değerlendirme ölçümü olarak yapılabilir.

Öglisemik İnsülin Klemp Tekniği:

Plazma insülin konsantrasyonu, sürekli bir insülin infüzyonu ile yaklaşık 100 mmU/ml’de hızla yükseltilir ve korunur. Plazma glikoz konsantrasyonu, negatif geri besleme prensibini kullanarak, değişken glikoz infüzyonu ile bazal seviyelerde sabit tutulur. Bu sabit durumdaki öglisemi koşulları altında, glukoz infüzyon hızı, vücuttaki bütün dokular tarafından glikoz alımına eşittir. Bu nedenle eksojen insüline karşı doku duyarlılığının bir ölçüsüdür.

İnsülin direnci sendromu veya bir diğer isimlendirme şekliyle Sendrom X, bazı klinik ve laboratuar bulguları ile metabolik sendromun bir arada görülmesi tablosudur. İnsülin direncinin yanında; obezite, hipertansiyon, dislipidemi, hiperinsülinemi gibi durumlar mevcutsa, hasta metabolik sendrom hastası olarak değerlendirilir. Bu nedenle, eğer hastada insülin direnci mevcutsa, metabolik sendrom açısından mutlaka değerlendirilme yapılmalıdır.

  • İnsülin direnci görülmesinde, insülin reseptörleriyle ilgili olarak görülen gen mutasyonları da mevcuttur. İnsülin reseptör geninin mutasyonuna nadir rastlansa da, bu mutasyonun görüldüğü hastalarda insülin direnci sıklığı artmıştır. Glikojen sentaz ve Glut 4 gibi genlerde oluşan mutasyonlar, tip 2 diyabet gelişimi ve insülin direnciyle ilgili bulunmuştur.

İnsülin Direnci’nde Nasıl Beslenmelidir?

İnsülin direnci ile birlikte görülen; diyabet, hipertansiyon, dislipidemi ve metabolik sendrom gibi hastalıkların ve komplikasyonların önlenmesi ve tedavisinde, beslenmenin düzenlenmesinin rolü büyüktür.

  • Henüz insülin direncinin başlangıç aşamasında olan bireyler için beslenme planı ve egzersiz oldukça önemlidir. Bu hastalar beslenmelerine özen gösterdikçe ve düzenli egzersizlere devam ettikçe, ideal kilolarına ulaşarak ve ideal kilolarını uzun süreli olarak devam ettirerek; diyabet, dislipidemi ve hipertansiyonun önüne geçebilirler.

Çok sayıda diyet modeli, kilo kontrolünü amaçlamaktadır. Temel noktada kalori tüketimini kısıtlamak, karbonhidrat ve/veya protein kısıtlaması uygulayarak makro besin dengesini yakalayabilmek ve rutin bir egzersiz programına sahip olabilmek yer almaktadır.

  • Diyetlerde karbonhidrat miktarının kısıtlanmasıyla, serumda glikoz ve insülin seviyelerinin düşüşe neden olabileceği belirtilmiştir.
  • Beslenme durumuyla insülin direncini önleyebilmek için, karbonhidratta ve toplam kaloride kısıtlamaya gidilmesi önerilmektedir. Aynı zamanda mutlaka eşlik eden bir egzersiz planının da beslenme planına eklenmesi bu verimin artmasını sağlayacaktır.

Çocuklarda Beslenmenin İnsülin Direnci Üzerine Etkisi

Prenatal, erken postnatal ve pubertal dönemde beslenme, insülin direncinin gelişimi ve sonuçları için çok önemlidir. Doğum öncesi dönemde cenin çevresi ve beslenme, daha sonraki yaşamlarda metabolizmanın programlanmasını engelliyor gibi görünmektedir.

Maternal beslenmede diyet; karbonhidrat, glisemik indeks, protein, yağ ve mikro besin içeriği, yenidoğanda insülin duyarlılığını etkileyebilir. Laktasyonun metabolizma üzerindeki etkileri ve yaşam boyu beslenme davranışları incelenmiştir. Ergenlik sırasındaki diyet alışkanlıkları ve diyet kalitesi, makro ve mikro besinlerin, lifler ve sebzelerce zengin bir diyet ve doymuş yağ, protein ve şekerler bakımından fakir bir diyetin, yeterli şekilde dağıtılması yoluyla patolojik insülin direncinin başlamasına engel olabileceği bildirilmiştir.

İnsülin direncinin önlenmesinin; makro-besinlerin yeterli bir dağılımını, lifler ve sebzelerce zengin bir diyet ve doymuş yağlar ve şekerler bakımından zayıf bir diyet uygulaması gerektiğini gösteren birçok çalışmanın sonuçlarına dayanarak önleme stratejileri belirlenmiştir. Glisemik indeksin insülin direncinin önlenmesindeki rolü de ayrıca geliştirilmiştir.

Genel olarak bildirdiğimiz epidemiyolojik ve deneysel çalışmaların sonuçları; artan diyet kalitesi ve doğru beslenme alışkanlıklarının teşvik edilmesi sayesinde, gençlerde insülin direnci (IR)’ni önlemeyi amaçlayan müdahale çalışmalarının gerekliliğini ortaya koymaktadır.

İnsülin direnciyle ilişkili en önemli diyet riski faktörleri aşağıdaki şekilde özetlenmiştir.


KAYNAKLAR

Blasetti, A., Franchini, S., Comegn, L., Prezioso, G., & Chiarelli, F. (2015). Role of nutrition in preventing insulin resistance. JPEM , 247-57.

DeFronzo, R., Tobin, J., & Andres, R. (1979). Glucose clamp technique: a method for quantifying insulin secretion and resistance. The American journal of physiology , 214-23.

SAVAŞ, H. B., & GÜLTEKİN, F. (2017). İnsülin Direnci ve Klinik Önemi. Med J SDU , 116-125.


Etiketler: insülininsülin direnci
Uyarı! Referans gösterimi için aşağıdaki şablonu kullanınız.
Boyoğlu, S. (2019). İnsülin Direnci (IR) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? İnsülin Direnci’nde Beslenme Nasıl Olmalıdır?. Yetişkin Hastalıklarında Beslenme. URL: https://www.birbes.com/?p=13009. Erişim Tarihi: 30 Mayıs 2023.
Warning! Use the template below for reference representation.
Boyoğlu, S. (2019). İnsülin Direnci (IR) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? İnsülin Direnci’nde Beslenme Nasıl Olmalıdır?. Yetişkin Hastalıklarında Beslenme. URL: https://www.birbes.com/?p=13009. Date of Access: May 30 2023.

Benzer Yazılar

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?

Dyt. Neslihan Yeşilotalı

Bağırsak epiteli, vücuda giren zararlı mikroorganizmalara ve antijenlere karşı ilk savunma hattıdır (1). Bağırsakta inflamasyon durumu, mikrobiyota değişimi ve probiyotik...

İnsülin Direnci Nedir? Diyabet İle Arasında Nasıl Bir İlişki Bulunur? Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

İnsülin Direnci Nedir? Diyabet İle Arasında Nasıl Bir İlişki Bulunur? Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

Dyt. Betül Ebrar Gülcan

Sürekli gelişen dünyada obezite ve diyabet salgın boyutlarına ulaşırken, insülin direncinin rolü ve sonuçları da ön plana çıkmaya başlamıştır. İnsülin,...

Vertigo İle İlişkili Hastalıklar Nelerdir? Hangi Vitamin Eksiklikleri Görülür?

Vertigo İle İlişkili Hastalıklar Nelerdir? Hangi Vitamin Eksiklikleri Görülür?

Dyt. Sevde Yıldız

Vertigo, dengesizlik ve dizziness kliniğe başvuran hastaların yaygın şikayetlerindendir. Denge kliniğinde görülen hastaların çoğunun yineleyen vertigosu bulunmaktadır. Bu durum çoğu...

Vertigo Nedir? D Vitamini İle Arasındaki İlişki Nasıldır?

Vertigo Nedir? D Vitamini İle Arasındaki İlişki Nasıldır?

Dyt. Sevde Yıldız

Hastalar kliniğe sıklıkla vertigo, dengesizlik ve dizzeness (sersemleme) şikayetleri ile başvururlar. Bu terimlerin tümü hastalar tarafından birbirlerinin yerine kullanılabilir. Denge...

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Nedir? Beslenme Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Nedir? Beslenme Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

Uzm. Dyt. Zelal Tandoğan

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), dünya çapında morbidite ve mortalitenin önde gelen sebeplerinden biridir. Kırk yaş ve üstü yetişkin popülasyonlarının...

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Son Yazılar

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?
Bir Besin Ansiklopedisi

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

Dyt. Aysun Güler Godri
Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?
Yetişkin Hastalıklarında Beslenme

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?

Dyt. Neslihan Yeşilotalı
Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?
BirBesPedi

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

Dyt. Cemre Kamalı
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
  • Araçlarımız
  • Kullanıcı Sözleşmesi
  • Telif Hakkı

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır.

Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
      • Klinik Beslenme Günleri
      • Mor Fesleğen Serisi
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları Birarada
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır.