• BirBes’te Yazar Olmak İçin
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
Araçlarımız
Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
İbrahim Halil Bağış
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği

BirBes > Sağlıklı Beslenme > Çiğnemenin İştah Üzerindeki Etkisi Nedir? Çiğneme Sayısı Ve Obezite Arasındaki İlişki Nedir?

Çiğnemenin İştah Üzerindeki Etkisi Nedir? Çiğneme Sayısı Ve Obezite Arasındaki İlişki Nedir?

Dyt. Sema Selçuk Dyt. Sema Selçuk
― Sağlıklı Beslenme
0
Çiğnemenin İştah Üzerindeki Etkisi Nedir? Çiğneme Sayısı Ve Obezite Arasındaki İlişki Nedir?

İnsanlar, yaşamları boyunca sürekli bir tüketim halindedir. Yiyecekleri tüketmekle ilgili tercihlerimiz, optimal sağlık koşullarıyla yakından ilişkilidir. Tercih edilen besinin içeriği, şekli, dokusu ve kokusu gibi özellikleri, o yiyeceğin tüketim sıklığı ve miktarını önemli oranda etkiler. Bununla birlikte; yiyecek alımının, harcamalarla dengelenmesi ve yiyeceklerin doğru bir yolla tüketilmesi, yeme davranışının düzenli olması ve enerji dengesinin sağlanması açısından oldukça önemlidir.

İştah Nedir?

İştah; tercihler, seçimler ve yemek yeme motivasyonu gibi bir dizi yeme davranışına uygulanan bir terimdir. “Yemek yeme arzusu” olarak düşünülebilecek olan iştah; fizyolojik bir ihtiyaç olmadığı zamanlarda bile besin alımını motive eden duyum olarak belirebilir. Örneğin, yiyeceklerin görülmesi veya kokusu tükürük salgılanmasını ve yiyecek alımını arttırabilir.

Doyma, “yemeğin sonlandırılmasına yol açan süreç” olarak kabul edilebilir. Yemek boyutunu kontrol ederek azalan yeme isteği ve mide dolgunluğu gibi bir dizi geri bildirim mekanizmasından etkilenir. Daha ​​fazla yemeğin engellendiği süreç olarak tanımlanan doyma tepkisinin yoğunluğu, öğünler arasındaki süre ve/veya bir sonraki öğünde tüketilen yiyecek miktarı ile ölçülür. İştah ve doygunluk, yiyecek alımını ve beslenme davranışını kontrol eden bütünleşik süreçlerdir.

Yiyeceklerin ağza alınmasının hemen ardından uğradığı değişimler mekanik ve kimyasal sindirim olarak karşımıza çıkar.  Yiyecekler ağza girdiğinde yutmayı ve hazmı kolaylaştırmak için yüzey alanının hacim oranına yükseltilmesi çiğneme yoluyla işlenir. Çiğneme, beyne gıda dokusunu yansıtan mekanik çaba ile ilgili motor geri bildirimi sağlar. Aynı zamanda lezzetin tespiti için gıda parçacıklarını duyusal reseptörlere maruz bırakır. Yemeğin çiğnenmesi, sindiriminin ayrılmaz bir unsuru olsa da, çiğneme ve duyusal geri beslemenin doygunluk ve besin alımı üzerindeki etkisini ne ölçüde değiştirdiği kesin olarak bilinmemektedir. Çiğnemenin gıda alımı üzerindeki bu olası etkisi, dünya çapında aşırı kilo ve obezite yükünün artmasıyla ilgili potansiyel etken olabilir.

Çiğnemenin iştah ve enerji alımı üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılan çalışmalar;

  • Yapılan bir araştırmada sabit porsiyonlu bademler; kısa (10 kez), orta (25 kez) ve uzun (40 kez) olarak 3 farklı tekrarda çiğnendi. Çiğneme süresi, doygunluk ve yeme sonrası açlık hissinin oluşması süreleri karşılaştırıldı. Bademleri 40 kez çiğnemek, 90 dakikaya kadar açlığın en uzun süreli bastırılmasını sağlayarak 60 dakikaya kadar başlangıç ​​seviyesine göre dolgunluğu arttırdı. Bademleri 25 kez çiğnemek, alımdan kısa bir süre açlığı azaltmıştır. Ancak, daha sonra prandiyal dönemde dolgunluk düşük olarak bildirilmiştir. 25  kez çiğneme durumunda açlık; 10 ve 40 defa çiğneme oranına göre daha yüksekti. Çiğnemeden sonraki ilk bir saatte, porsiyon başına en fazla çiğneme sayısının (40 defa), deney periyodunun sonunda iştah üzerine etkisinin en fazla olduğu bildirilmiştir.
  • Başka bir çalışmada; öğle yemeği öğününde çok çiğnemenin, 2 saat sonra alınan şekerli atıştırmalık alımını azalttığı ancak iştah üzerine herhangi bir etki oluşturmadığı bildirilmiştir. Katılımcıların, her lokmayı çiğneme süresini 30 saniye uzatmaları istendiğinde yemeklerden daha az keyif aldıklarını bildirmişlerdir.

Çiğnemenin açlık ve toklukla ilişkili hormonlara etkisini belirlemek için de çeşitli çalışmalar yapılmıştır.

  • Bir çalışmada; 21 erkek katılımcının, eşit porsiyonlarda pizzayı yutmadan önce 15 ya da 40 kez çiğnemeleri istendi. 15 kez çiğneyenlerle karşılaştırıldığında, yutmadan önce 40 kez çiğnemenin, postprandiyal insülin, glikoz ve kolesistokinini belirgin şekilde arttırdığı gözlenmiştir.

Sonuç olarak son dönemlerde yapılan çalışmalar, artan çiğneme aktivitesinin gıda alımını azalttığı ve tokluğu arttırdığı sonucuna varmıştır. Bu sonucun bir ön hazırlık olduğu ve daha fazla araştırma yapılması gerektiği aşikârdır. Yine de, bu gözlemlerin aşağıdakilerden kaynaklanıp kaynaklanmadığı açık değildir:

  • Çiğnemenin kendisinin bir etkisi
  • Çiğnemenin artmasıyla ortaya çıkan yeme oranındaki bir azalma
  • Çiğnemenin artmasından kaynaklanan rahatsızlıktan dolayı gıda alımında bir azalma
  • Prandiyal endokrin ve metabolik cevabı etkileyen yutulmuş bolusun özellikleri

Çiğnemenin iştah üzerindeki etkisine ilişkin cevap, kilo yönetimi stratejilerini belirlemek için gereklidir. Eğer çiğneme sadece yeme hızına etki etme yoluyla yiyecek alımını veya doygunluğu etkilerse, tüketici için rahatsız edici olmayan veya glisemi ve insülinemi üzerindeki potansiyel zararlı etkileri taşıyan yeme hızını azaltmak için daha iyi yaklaşımlar düşünülmelidir. Eğer çiğneme iştah üzerinde bağımsız bir etkiye sahipse, yani yeme hızını yavaşlatması üzerinde faydası varsa, çiğneme aktivitesini arttırma stratejilerinin, optimal bir yaklaşım belirlemek için karşılaştırılması gerekir.


KAYNAKLAR

Cassady, Bridget A, et al. “Mastication of Almonds: Effects of Lipid Bioaccessibility, Appetite, and Hormone Response.” The American Journal of Clinical Nutrition, vol. 89, no. 3, 2009, pp. 794–800., doi:10.3945/ajcn.2008.26669.

Hollis, James H. “The Effect of Mastication on Food Intake, Satiety and Body Weight.” Physiology & Behavior, vol. 193, 2018, pp. 242–245., doi:10.1016/j.physbeh.2018.04.027.

Li, J., et al. “Improvement in Chewing Activity Reduces Energy Intake in One Meal and Modulates Plasma Gut Hormone Concentrations in Obese and Lean Young Chinese Men.” American Journal of Clinical Nutrition, vol. 94, no. 3, 2011, pp. 709–716., doi:10.3945/ajcn.111.015164.

Miquel-Kergoat, Sophie, et al. “Effects of Chewing on Appetite, Food Intake and Gut Hormones: A Systematic Review and Meta-Analysis.” Physiology & Behavior, vol. 151, 2015, pp. 88–96., doi:10.1016/j.physbeh.2015.07.017.


Etiketler: iştahobezite
Uyarı! Referans gösterimi için aşağıdaki şablonu kullanınız.
Selçuk, S. (2019). Çiğnemenin İştah Üzerindeki Etkisi Nedir? Çiğneme Sayısı Ve Obezite Arasındaki İlişki Nedir?. Sağlıklı Beslenme. URL: https://www.birbes.com/?p=16514. Erişim Tarihi: 1 Nisan 2023.
Warning! Use the template below for reference representation.
Selçuk, S. (2019). Çiğnemenin İştah Üzerindeki Etkisi Nedir? Çiğneme Sayısı Ve Obezite Arasındaki İlişki Nedir?. Sağlıklı Beslenme. URL: https://www.birbes.com/?p=16514. Date of Access: April 1 2023.

Benzer Yazılar

Orucun Kan Şekeri Üzerine Etkisi Nedir? Diyabetli Bireyler İçin Beslenme Tavsiyeleri Nelerdir?

Orucun Kan Şekeri Üzerine Etkisi Nedir? Diyabetli Bireyler İçin Beslenme Tavsiyeleri Nelerdir?

Dyt. Sevde Yıldız

Vücuttaki bütün hücreler karbonhidratların en küçük parçası olan glikozu kullanır. Açlık durumunda sağlıklı bir kişinin kan glikoz (şekeri) yoğunluğunun 70-100...

Orucun Kolesterol Üzerine Etkisi Nedir? Beslenme Tavsiyeleri Nelerdir?

Orucun Kolesterol Üzerine Etkisi Nedir? Beslenme Tavsiyeleri Nelerdir?

Dyt. Sevde Yıldız

Ramazan orucu vücutta birçok fizyolojik, biyokimyasal ve metabolik değişikliklere sebep olur. Bu sebeple bazı biyokimyasal parametreleri değiştirebileceği bilinmektedir. Çoğu Müslüman...

Akrilamid Nedir? Gıdalarda Nasıl Oluşur? Kansere Sebep Olur Mu?

Akrilamid Nedir? Gıdalarda Nasıl Oluşur? Kansere Sebep Olur Mu?

Dyt. Betül Ebrar Gülcan

Gıdaların işlenmesi ve saklanması sırasında meydana gelen bazı esmerleşme tepkimeleri gıdaların kalitesini belirleyen temel reaksiyonları oluşturmaktadır. Ekmek, kurabiye, kek, et,...

Sosyal Medyadaki Beslenme Bilgileri Ne Kadar Doğru? Beslenme Bilgisi Edinirken Nelere Dikkat Edilmeli?

Sosyal Medyadaki Beslenme Bilgileri Ne Kadar Doğru? Beslenme Bilgisi Edinirken Nelere Dikkat Edilmeli?

Dyt. Sevde Yıldız

Sosyal Medyadan Bilgi Edinme Günümüzde televizyon, gazete, dergi gibi geleneksel medya kaynaklarının yerini, artık çok daha etkili bir şekilde kullanılan...

Prebiyotik Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Mikrobiyota Üzerine Etkileri Nelerdir?

Prebiyotik Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Mikrobiyota Üzerine Etkileri Nelerdir?

Esra Sepet

Prebiyotik 1995 yılında ilk defa, Gibson ve Roberfroid tarafından “sindirilemez bir gıda bileşeni“ olarak tanımlanmıştır. Prebiyotikler diğer adıyla dirençli kısa...

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Son Yazılar

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?
Bir Besin Ansiklopedisi

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

Dyt. Aysun Güler Godri
Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?
Yetişkin Hastalıklarında Beslenme

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?

Dyt. Neslihan Yeşilotalı
Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?
BirBesPedi

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

Dyt. Cemre Kamalı
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
  • Araçlarımız
  • Kullanıcı Sözleşmesi
  • Telif Hakkı

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır.

Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
      • Klinik Beslenme Günleri
      • Mor Fesleğen Serisi
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları Birarada
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır.