Bal Kabağı Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Besinin Adı
Türkçe: Bal Kabağı
İngilizce: Pumpkin
Latince: Cucurbita Moschata

Vatanı ve İklimi:
Asıl vatanı Güney Amerika’nın kuzeybatı kesimi olan bal kabağı bitkisi; zamanla Afrika, Hindistan, Güney Asya, Latin Amerika ve Amerika Birleşik Devletleri gibi, çeşitli ülke topraklarında en önemli ve yaygın olarak yetiştirilen bitki olup, gittikçe kendisine üretim zincirleri içinde makul pazarlar edinerek, günümüzde daha çok noktaya ulaşmış bulunmaktadır. Genel olarak türleri iklim farklılıklarından etkilendiği için, 4-25 ‘C arasında ekilir ve hasat edilme işlemleri sonrasında elde edilir.

Bitkisel Özellikleri:
Etli bir yapısı bulunmakla beraber çok sayıda tohuma sahiptir. Ağırlıklı yeşil tonu olmak üzere, turuncu ile sarı renklerini de barındırabilen; sert ve dayanıklı bir kabuk yapısı vardır. Kolay dilimler elde edilmesine yardımcı rehber çizgileri ile pürüzsüz ve parlak duran bal kabağı bitkisini, yüksek lif içeriğiyle (ortalama olarak 120-250 gr arasında değişken ağırlıklarda), kimi kültürlerdeyse vazgeçilmez sembol olarak kullanılan devasa boyutlara ulaştırılmış halde gözlemleyebilmek mümkündür.

Çeşitleri: Cucurbita Maxima, Cucurbita Pepo

Faydaları ve/veya Zararları:
Çalışmalarda kabuğun tıbbi değerinin, insan vücudunda özel bir fizyolojik etki oluşturarak kimyasal bileşiklerin oluşmasına katkı sağladığını görmekteyiz. Besleyici içeriği ile deri hücrelerini yenileyerek dayanıklılık verdiğinden, saç diplerini besleyerek canlılık kazanmasına sebep olacaktır.

İçerdiği bileşikleri, aminoasitleri ve mineraller yapıları sayesinde anti-aging (yaşlanma önleyici) özelliğinde olup, cildin yenilenmesine yardım görevi üstlenip, kırışık ve ölü hücrelerin bulunduğu bölgelerde toparlanma olmasında etkili görev üstlenir.

Meksika’da yapılan bir araştırmada; antidiyabetik, antihipertansif, immünmodülasyon, antibakteriyel, antihipertansterolemik, antitümör, intestinal antiparasitia, antiinflamasyon ve antialerjik etkileri olduğu bildirilmiştir.

Bal kabağı bitkisi, yapılan araştırmalarda antidiyabetik, antimikrobiyal, yüksek kolesterolden koruyucu ve antioksidan potansiyeli olan, immün güçlendirici özelliği ile kansere karşı savaşıcı, antimutajenik özelliği ile kanseri önleyici, intestinal parazitlerin tedavisinde ve mesane taşı oluşumunu önleyici aktiviteleri ile ortaya çıkarılmıştır.

• Hem tohumlarını, hem de bitkinin kendisini (kimyasal, biyolojik, farmakolojik özellikleri ile ilgili çalışmalar gözden geçirilerek) incelediğimizde, biyoaktif maddelerinden özellikle terpenoid bileşiklerin, insan sağlığı üzerine farmakolojik alanda ve nutrasötik (sağlığa zararlılara karşıt) olması nedeni ile, çeşitli hastalıklara karşı kullanılabilir olduğu sonuçları elde edilmektedir.

Diyabetli kişilerin sayısı 20. yy başında 117 milyon iken, 30 yıl sonra yaklaşık olarak 3 katından daha fazla olacağı tahminleri yürütülmüştür. Günümüz çağdaş toplumlarında, diyabet sorununun gittikçe büyüyen ciddi sağlık sorunları arasına girdiğini gören bilim insanları; bal kabağının yaygın olarak bilinen hipoglisemi (yüksek şeker) önleyici etkilerini araştırmış ve elde edilen sonuçlar; etli kısmının diyabeti önleyici olduğu yönünde kanıtlar sunmaktadır. Bal kabağı polisakkaritinin diyabeti hafifletilebildiği ve çoklu biyolojik fonksiyonlar sergileyerek anti-diyabetik olduğu, fonksiyonel ilaçlar ile birlikte hareket edebilir özellikte bulunduğu da artık günümüzde kanıtlanmış bilgiler düzeyindedir.

Yapılan çalışmalar ile bal kabağı çekirdeği ve kendisinde bulunan: palmitik, oleik, linoleik asitler, alkoloid ve flavonoidler gibi, çok sayıda fito-oluşturucular sayesinde, antioksidan özellik gösterir ve lifli yapıdan zengin olmasının yanında, antiterojenik (ilaç ve yabancı maddelerin yıkıcı etkilere karşı) olması sayesinde de organ koruyucu etki göstererek, önemli tıbbi özellikleri arasında anti-enflamatuar olarak görev yaptığı bulunmuştur.

Polisakkaritlerin, kısa zincirli yağ asidi üreten gut hastalarının mikrobiyotalarında inflamasyonu iyileştirdiği bilgisinin bulunmasının ardından, yeni yapılan çalışmalarda; metformin kullanan bireylerin, bağırsak mikrobiyotaları incelenerek, bal kabağının hem tip 2 diyabet, hem de gut hastalığı olan kişilerde glukoz dengesini düzenlediği ve kısa zincirli yağ asidi oluşumuna engel olduğu açığa çıkmıştır.

• Bilinen belirli bir sağlık problemine neden olmaması ile birlikte, fazla tüketildiğinde vücutta artmış karoten (A vitamini öncüsü) ile avuç içi ve ayak tabanlarında deri renginin sarı-turuncu bir hal almasına sebep olabilir.

Bilgilendirme:
Yöresel olarak ‘Düzce Kabağı’ ve ‘Kestane kabağı’ olarak da adlandırılan bal kabaklarının seçiminde, dış renginin ne denli yeşil olduğuna göre seçim yapılarak karar verilir. Hazırlaması da yemesi kadar kolay olan ve dış kabuğunu soyduktan sonra, o kadar da uğraştırmayan bu besleyici bitkinin; tatlıları, yemekleri, çorbaları, sosları ve meze tarzı hazırlanan sunum çeşitleri mevcuttur. Yine güzel ülkemizin çeşitli illerinde, tohumlarının bağırsak kurtlarına bir çözüm olarak tüketilmekte ve önerilmekte olduğunu biliyoruz.

Lif içeriğinin yüksek olmasından dolayı, kilo kontrolü sağlamak isteyen bireylerin, diyette bal kabağına yer vermesi, son derece kolaylık sağlayacak olan zengin vitamin ve mineralleri ile, vücut sistemlerinin sağlıklı bir şekilde çalışmasına yardımcı olacaktır.

Alternatif Tıp’ın birçok alanında bal kabağının popüler bir şekilde kullanılması, pek çok araştırmacının da ilgisini bu yöne çekmiştir. Çeşitli çalışmalardan elde edilen önemli biyoaktivite verileri sonucu; hayvan deneyleri, hücre kültür çalışmaları, hazır tasarlanmış ‘kabağın farmakolojik etkileri’ klinik deney ortamlarında daha fazla deney yapılmasına öncülük etmesi gerektiğine değinilmiştir.

100 gram Bal Kabağı’nın besin değerleri: