Doğumdan itibaren ilk 2 sene, yeterli büyüme ve gelişmenin sağlanabilmesi açısından bebekler için çok önemlidir. Bu dönemde ortaya çıkan yetersiz beslenme, birçok hastalığın ana sebebidir. Her bebeğin ilk 6 ay içerisinde alması gereken ve tüm ihtiyaçlarını karşılayan tek besin ANNE SÜTÜ‘dür. Beyin fonksiyonlarının gelişimi için gerekli bütün besin öğeleri anne sütünde mevcuttur.
Tamamlayıcı Beslenme Nedir?
Anne sütünün, bebeğin ihtiyaçlarını tek başına karşılamaya yetmediği, diğer besinlerin anne sütüyle birlikte verilmeye devam edildiği dönemdir. Bu dönemde bebek, farklı tat ve lezzetteki diğer besinlerle tanışır.
Her geçen gün büyümeye ve gelişmeye devam eden, giderek hareketlenmeye başlayan çocuk için anne sütü artık yetersiz kalmaya başlar. Bu dönemde besin öğeleri açısından oluşan eksiklik, tamamlayıcı besinlerle karşılanır.
Tamamlayıcı Beslenmeye Ne Zaman Başlanmalıdır?
Bebeğin yetersiz kilo alımı, tamamlayıcı gıdaya başlamak için en önemli kriterdir. Anne sütüyle beslenen bebeklerde, tamamlayıcı gıdaya geçmek için en doğru ve uygun zaman 6. aydır (180. gün). Sadece anne sütü alan bebeklerde vitamin ve mineral eksikliği nadir olarak gözlemlense de; anne beslenmesinde bu besin öğelerinin alımı yetersizse, bebekte de bu öğelerin eksikliği gelişebilir. Anne sütünden bebeğe geçen demir, altıncı aydan itibaren bebeğe yetmemeye başlar. Bu nedenle 6. ay tamamlayıcı beslenmeye başlamak açısından en uygun zamandır.
Tamamlayıcı beslenmeye erken başlamak; anne sütünün azalmasına, bebeğin emmeyi bırakmasına sebep olabilir. Geç başlamak ise, yetersiz enerji ve besin öğesi alımına bağlı malnütrisyona sebep olabileceği gibi, çiğneme fonksiyonlarının da geç oluşmasına neden olur. Tamamlayıcı besinlere başlanıldığı dönemde anne sütü alımı kesilmemelidir. Bebek en az 2 yaşına kadar emmeye devam etmelidir.
Tamamlayıcı Beslenmeye Geçerken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
- İlk defa denenecek besin, haftada bir çeşit olarak verilmelidir.
- Tamamlayıcı besin, bir öğün ve az miktarda verilmeye başlanmalıdır.
- Başlangıçta besinler yumuşak bir kıvamda olmalıdır.
- İlk kez verilecek olan besin bebek açken denenmelidir.
- Bebeğin yemek istemediği besin daha sonra tekrar denenmelidir, bebek almadığı besinler için zorlanmamalıdır.
- Beslenme sıklığı, çocuğun yaşı büyüdükçe arttırılmalıdır.
- Bal gibi alerjen besinler 1 yaşından önce verilmemelidir.
- Verilecek besin hazırlanırken ellerin temiz olmasına dikkat edilmelidir.
Esra Devecioğlu, G. G. (2012). Tamamlayıcı Beslenme. Çocuk Dergisi , 159-163.
Gür, E. (2006). Tamamlayıcı Beslenme . Türk Pediatri Arşivi , 181-188.
Palandüz, A. (tarih yok). Çocukluk Çağında Beslenme. Turkish Family Physician , 20-24.
Samlı, G., Kara, B., Ünalan, P. C., Samlı, B., Sarper, N., & Gökalp, A. S. (2006). Annelerin emzirme ve süt çocuğu beslenmesi konusundaki bilgi, inanış ve uygulamaları: niteliksel bir araştırma . Marmara Medical Journal , 13-20.
Topal, S., Çınar, N., & Altınkaynak, S. (2016). Süt Çocukluğu Döneminde Beslenme. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi , 63-70.
