Besinin Adı
Türkçe: Pırasa
İngilizce: Leek
Latince: Porrum
Vatan ve İklimi:
Akdeniz ve yakın doğu bitkisi olan pırasa, bu bölgelerde binlerce yıldır yetiştirilmektedir. Kış ılıklığı isteyen bir besindir. Yılda birkaç kez hasadı yapılmaktadır. Yunanlılar ve Romalılar burun kanamaları ve boğaz ağrısı için kullanmıştır. Roma İmparatoru Neron, şarkı söylemek ve sesini geliştirmek için pırasayı tüketmiştir.
Bitkisel Özellikleri:
Pırasa (Alliumporrum L.), Batı Avrupa ülkeleri civarında yetiştirilen önemli bir açık hava bitkisidir. Kök, kını ve yaprak sapından oluşmaktadır. Kök kısmı saçak şeklinde ve gövde kısmı koyu yeşil yaprak şeklindedir. Boyu ise 10-150 cm arasında değişmektedir.
Faydaları ve/veya Zararları:
Pırasa; araştırmaların çoğunda antibiyotik etkileri, antiplatelet aktivitesi ve antikanser özellikleri gibi birçok yararı olan kükürt bileşikleri dâhil olmak üzere, sağlıklı bileşenlerin çoğunu içerir. Gıda ve Tarım Bilimi Dergisi’ne göre, organik olarak yetiştirilen soğan ailesindendir. Flavonoidler gibi yüksek miktarda antioksidanları içerir. Antiinflamatuar etkisi ile kemik mineral yoğunluğunu korumaktadır.
Bilgilendirme:
Pırasanın yazlık ve kışlık olmak üzere iki şekilde üretimi yapılmaktadır. Yazlık pırasanın yaprağı açık yeşil renklidir. Yaprak ayası dardır ve boyu 80 cm’e kadar çıkabilir. Kışlık pırasalar ise koyu yeşil renkli olup, yaprak ayaları daha enlidir ve boyu 40-45 cm’dir. Kalite olarak, iyi kalite Sınıf I ve iyi kalite sınıfına giremeyen Sınıf II pırasa olarak ayrılır. Pırasalar; bütün ve tam olmalı, bir kısmı bile çürümüş olsa tüketilmemelidir. Görünüşü ise; temiz, taze ve böceklerden arındırılmış olmalıdır. Yabancı tat ve koku barındırmamalıdır. Tüketilecek olan kısımda pırasanın tohumu olmamalı, iyi yıkanmış olmasına özen gösterilmelidir.
100 gram Pırasa’nın besin değerleri:
CHO (g) | Na (mg) | I | Vit. A (µg) |
3,3 | 4 | 8,6 | 123 |
Protein (g) | K (mg) | F (µg) | Vit. C (mg) |
0 | 279 | 10 | 24 |
Yağ (g) | P (mg) | Fe (mg) | Vit. B³ (mg) |
0,3 | 49 | 0,8 | 0,9 |
Kalori (kkal) | Ca (mg) | Mg (mg) | Lif (g) |
25,1 | 63 | 15 | 2,2 |
Zanteson, L. (June 2017). Vatan ve İklimi. American Journal of Clinical Nutrition , 8.