Besinin Adı
Türkçe: Kudret Narı
İngilizce: Bitter Gourd
Latince: Momordica charantia
Vatanı ve İklimi:
Genelde tropik bölgelerde yetişir. Ilıman ve yazlık iklim şartlarını sever. Ana vatanı olan Hindistan’ dan Çin’e 1400’lü yıllarda götürüldüğü biliniyor.
Bitkisel Özellikleri:
Kabakgiller familyasına ait olan bu bitkinin meyvesi, çoğunlukla meyve olarak yenmeyip, çeşitli besin takviyeleri ve tedavi edici bileşiklerin içine katılarak tüketilir. Dış kabuğu yumuşak ve koyu yeşil renktedir, olgunlaştıkça sarı-turuncu renge dönüşür. İçindeki tohumlu kısım parlak ve kırmızı renktedir. Meyvesinin iç kısmında p-insülin(kan şekerini düşürücü madde) ve çeşitli amino asitler bulunur. Ayrıca; demir, A ve C vitamini içeriği oldukça zengindir. Yapısındaki fenolik bileşikler ile antioksidan özelliği vardır. Genel olarak ülkemizin çeşitli yerlerinde farklı isimler alır. Bunlar; acı kabak, acı hıyar, acı kavun, armut balsamı ve balsam elması olarak adlandırılır.
Faydaları ve/veya Zararları:
En önemli ve kanıtlanmış özellikleri; hipoglisemik, antidiyabetik ve antihiperglisemik etkisidir. Bu özellikler, içerdiği p-insülin maddesinden gelmektedir. İnsülin benzeri bu madde kana geçer ve kan şekerini düşürür, ayrıca vücudun glukoz toleransını artırır. Ancak, diyabetik insan ve hayvanlarda oral olarak alındığı zaman yeteri kadar antidiyabetik ve hipoglisemik etki sağlanamamıştır. Bu nedenle, deri altına enjektör ile yapılan uygulamalarda etkinliği belirgin olarak gözlemlenmiştir.
Bu etkisinin dışında diğer yararlı etkileri;
Kandaki trigliserit seviyesini düşürür.
Ülseri önleyebilir.
Bakteriyel ve viral enfeksiyonları önler.
Anti tümör ve antikanserojen etkisi gözlemlenmiştir.
Vücudun çeşitli yerlerine bulunan (mide, bağırsaklar) yaraları tedavi ettiği için yara iyileştirici etkisinden de söz edebiliriz.
Zararlı etkileri arasında en önemlisi fertiliteyi (doğurganlığı) engellemesidir. Bu durum kadın ve erkekte de görülmektedir. Düşük yapıcı etkisi çok yüksek olduğundan, hamile (gebe) olan ve çocuk sahibi olmak isteyen kadınlarda kullanımı oldukça tehlikelidir.
Küçük çocuklarda hipoglisemik etki ile komaya neden olduğu görülmüştür.
Toksisitesi daha çok üreme sistemi ve karaciğerde (detoksifikasyonda) görülmektedir.
Bilgilendirme:
Kudret narının hipoglisemik etkisi kanıtlanmıştır, fakat bunun dışında etki ettiği mekanizmalar çok fazladır. Bu mekanizmaların hepsinde sağlığa faydalı değil zararlı etki gösterebilir. (Üreme sistemi gibi olumsuz etki gösterdiği sistemler). Bu nedenle hala, düzenli ve sürekli kullanımda güvenilirliği tam olarak kanıtlanmamıştır.
Bu verilere dayanarak bilmeliyiz ki; yetkili uzmanlara, yani diyetisyen ve aile hekimine danışmadan kullanımı kesinlikle doğru değildir.
100 gram Kudret Narı’ın besin değerleri:
| CHO (g) | Na (mg) | I | Vit. A (µg) |
| 4,3 | 249 | 121 | |
| Protein (g) | K (mg) | F (µg) | Vit. C (mg) |
| 0,84 | 602 | 55,6 | |
| Yağ (g) | P (mg) | Fe (mg) | Vit. B³ (mg) |
| 0,18 | 36 | 1 | 0,3 |
| Kalori (kkal) | Ca (mg) | Mg (mg) | Lif (g) |
| 19 | 9 | 94 | 2 |
Doç. Dr. Mustafa ASLAN, U. E. (2010). Diyabet Tedavisinde Kullanılan Bitkisel Ürünler ve Gıda Destekleri. MİSED (23-24), 28-30.
E Basch, S. G. (2003, February). Bitter melon (Momordica charantia): a review of efficacy and safety.
HENDEKCİ, F. A. ( 2012). Ilıman İklim Koşullarında Kudret Narının (Momordica charantia L.) Yetiştirilebilmesi. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi (5), 1-5.
J.WelihindaaE.H.KarunanayakeaM.H.H.SheriffbK.S.A.Jayasinghea. (1986, July 1). Effect of Momordica charantia on the glucose tolerance in maturity onset diabetes.
Hergenç, G. (2014). Kudrenarı. G. Hergenç içinde, En son bilimsel verilerin ışığında Beslenme, Sağlık ve Hastalıkta Bitkiler (s. 291). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti.
