• BirBes’te Yazar Olmak İçin
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
Araçlarımız
No Result
View All Result
İbrahim Halil Bağış
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
No Result
View All Result
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği

BirBes > Beslenme İlkeleri > Araşidonik Asit Nedir? Etkileri Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Araşidonik Asit Nedir? Etkileri Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Dyt. Senanur Güzeltunç by Dyt. Senanur Güzeltunç
in Beslenme İlkeleri
0
Araşidonik Asit Nedir? Etkileri Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Birden çok çift bağ içeren yağ asitleri ÇDYA (çoklu doymamış yağ asitleri) olarak adlandırılır. Omega-3 ve omega-6 yağ asitleri en önemli ÇDYA arasında yer almaktadır. Linoleik asit, araşidonik asit ve gamma linolenik asit başlıca omega-6 yağ asitleridir. Omega-6 dizisinden olan, 4 çift bağa sahip ve 20 karbon zincirli araşidonik asit (AA), biyolojik hücre zarının ayrılmaz bir bileşeni olup, hücre zarına akışkanlık ve esneklik kazandırır. Membranda bulunan AA, fosfolipidlerin %5-15’inden sorumludur. Özellikle iskelet kası, beyin, karaciğer, dalak ve retina fosfolipidlerinde bol miktarda bulunur. AA’nın yapısında bulunan dört çift bağ, bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için büyük öneme sahip olan çok sayıda metabolite yol açan oksijenasyona* sebep olur.

İlk olarak yer fıstığı yağından elde edilen ve hayvanlarda fosfolipit metabolizmasının önemli bileşenlerinden biri olan araşidonik asit, hücre zarındaki fosfolipidlerde ve bağışıklık hücrelerinin lipit gövdelerinde depolanır. Anne sütü sınırlı miktarda AA içerirken, inek sütündeki miktar çok düşüktür. Anne sütündeki DHA ve AA konsantrasyonları, annenin diyetindeki önceden oluşturulmuş serbest yağ asitlerinin miktarına ve öncülerinin biyosentezine bağlıdır. Yakın zamandaki kanıtlar; anne sütüyle beslenen bebeklerin nöral olgunlaşmasının, anne sütünün içerdiği uzun zincirli çoklu doymamış yağ asitlerine (AA ve DHA*) bağlı olduğunu düşündürmektedir. Bazı deniz yosunları, et, yumurta sarısı ve bazı karides türleri yoğun miktarda AA içerir. Diğer kaynakları arasında, kümes hayvanları ve hayvan organları yer almaktadır.

  • Araşidonik asit metabolitleri; hücre çoğalması, doku rejenerasyonu* ve hastalık progresyonunun* belirlenmesinde yardımcı olma gibi çok çeşitli fizyolojik rollere sahiptir. Hayvan deneylerinde; DHA ve araşidonik asidin, fetal* dönemdeki farelerin beyin kültürlerine eklenmesi sonucunda sinapsların* sayı ve çeşitliliğinin arttığı bildirilmiştir.

Çoklu doymamış yağ asitleri, özellikle ARA, çeşitli iyon kanalları ve enzimlerin işlevini ve aktivitesini etkiler. Hücre apoptozu* ve embriyogenez* sırasında kritik önem taşıyan olaylarda rol oynadığından yenidoğanın sağlığında önemli fizyolojik ve farmakolojik etkileri bulunmaktadır.

  • Yaşlılarda uygulanan ARA takviyesinin bilişsel fonksiyonları geliştirebileceği bildirilmiştir. ARA takviyesinin, nöronal uyarılabilirliği düzenleyerek epileptik nöbetler ve kardiyak aritmi üzerinde faydalı etkiler gösterdiği saptanmıştır.

ARA, iskelet kaslarının içerdiği toplam yağ asitlerinin %15-17’sini oluşturmaktadır. Bu durum, ARA takviyesinin güç antrenmanlarında vücut kompozisyonunu, kas fonksiyonunu ve güç çıkışını etkileme nedenini açıklamaktadır. Ayrıca, ARA’nın hücre zarlarına dahil edilmesiyle nöromusküler* sinyallemeyi düzenlemesi mümkündür.

Serbest AA, aktivasyonun yanı sıra inhibisyon yoluyla, iyon kanallarının, çeşitli reseptörlerin ve enzimlerin işlevini düzenler. Bu, beynin ve kasların düzgün işlevi ve tümör başlangıcına, gelişimine ve metastazına* karşı koruyucu potansiyeldeki temel rolünü açıklar.

Omega-6 yağ asitlerinin vücuda fazla alınması araşidonik asidin artmasına ve araşidonik asitten meydana gelen, inflamasyona sebep olabilecek nitelikte olan eikosonaidlerin vücutta fazla üretilmesine yol açmaktadır. Bu maddelerin vücutta artması ateş ve ağrının artmasına, alerjik rahatsızlıklara ve damar genişlemesine sebep olmaktadır. Bu sebeple, omega-6/omega-3 çoklu doymamış yağ asitlerinin tüketim oranı oldukça önemlidir. Yapılan incelemelerin sonuçlarına göre bu oranın 1:4 arasında olması önerilmektedir.


SÖZLÜK

Oksijenasyon: Bir maddenin oksijenle doyması
Nöromusküler: Sinir-kas
DHA: Dokozahekzaenoik Asit
Fetal: Fetüsle ilgili, fetüse ait
Sinaps: Sinir hücrelerinin uzantılarının diğer sinir hücrelerinin akson, dendrit ya da gövdesi ile ya da epitel, kas ve bez hücreleri ile anatomik olarak temas yerleri
Metastaz: Organizmanın herhangi bir yerinde mevcut olan bir hastalığın, organizmada başka bir yere sıçraması
Apoptoz: Bir hücrenin etraftaki hücrelere zarar vermeden ölmesi, programlanmış hücre ölümü
Embriyogenez: Embriyonun oluşma ve gelişme süreci
Rejenerasyon: Yenilenme
Progresyon: İlerleme, ilerleyiş

KAYNAKLAR

Hanna, V. S., & Hafez, E. A. (2018). Synopsis of Arachidonic Acid Metabolism: A review. Journal of Advanced Research, 23-32.

Hendek, M. K., & Erdemir, E. O. (2012). Periodontal Hastalık ve Lipoksinler. KÜ Tıp Fak Derg.

J Thomas Brenna et al. (2007). Docosahexaenoic and Arachidonic Acid Concentrations in Human Breast Milk Worldwide. Am J Clin Nutr , 1457–1464.

Konukoğlu, D. (2008). Omega-3 ve Omega-6 Yağ Asitlerinin Özellikleri, Etkileri Ve Kardiyovasküler Hastalıklar İle İlişkileri. Türk Aile Hek Derg, 12(3), 121-129.

Özlem Özmen. (2013). Omega-3 Ve Omega-6 Yağ Asitlerinin Üre Fraksiyonlama Ve Enzimatik Yöntemler İle Konsantrasyonu (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Özmert, E. N. ( 2005). Erken Çocukluk Gelişiminin Desteklenmesi-I: Beslenme. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 179-195.

Songül Çakmakçı, D. T. (2012 ). Yağ Asitlerinin Sağlık Ve Beslenme Üzerine Etkileri. Türk Bilimsel Derlemeler Dergii, 133-137.

Tallima, H., & Ridi, R. E. (2018). Arachidonic acid: Physiological Roles and Potential Health Benefits – A Review. Journal of Advanced Research, 33-41.


Tags: araşidonik asitçoklu doymamış yağ asitleriomega 6yağ
Uyarı! Referans gösterimi için aşağıdaki şablonu kullanınız.
Güzeltunç, S. (2018). Araşidonik Asit Nedir? Etkileri Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?. Beslenme İlkeleri. URL: https://www.birbes.com/?p=8641. Erişim Tarihi: 10 Mayıs 2025.
Warning! Use the template below for reference representation.
Güzeltunç, S. (2018). Araşidonik Asit Nedir? Etkileri Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?. Beslenme İlkeleri. URL: https://www.birbes.com/?p=8641. Date of Access: May 10 2025.

Related Posts

Manganez (Mn) Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Manganez (Mn) Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

by Zeynep Gökçe

İnsan vücudunun yaklaşık %5‘i minerallerden oluşur. Bazıları diş ve kemik gibi sert dokuların yapılarında bulunur. Hücrelerin çalışması için çoğu mineral...

Besin İnsülin İndeksi (Bİİ) Nedir? Glisemik İndeks İle Farkı Nedir?

Besin İnsülin İndeksi (Bİİ) Nedir? Glisemik İndeks İle Farkı Nedir?

by Dyt. Seren Erdoğan

Günümüzde insülin kullanan diyabetli bireylerde tedavi dozları karbonhidrat sayımı yöntemi ile belirlenmektedir. Karbonhidrat sayımı ve besinlerin glisemik indeks bilgileri, olası...

İyot (I) Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Eksikliğinde Neler Görülür?

İyot (I) Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Eksikliğinde Neler Görülür?

by Dyt. Zeynep Avar

İyot Nedir? Besinler ve su ile birlikte dışarıdan temin edilen eser elementlerden biri olan iyot; anne karnından itibaren yaşam boyunca...

Renk Verici Madde: Polifenol Nedir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

Renk Verici Madde: Polifenol Nedir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

by Dyt. İpek Nedirli

Polifenoller bitkisel kaynaklı olup, antioksidan özelliğe sahip biyoaktif bileşiklerdir. Yiyecekler üzerinde renk, lezzet, koku bakımından etkilere sahiptirler. Çoğunluğu bitkilerin metabolitleridir....

Histidin Aminoasiti Nedir? Vücuttaki Etkileri Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Histidin Aminoasiti Nedir? Vücuttaki Etkileri Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

by Dyt. Ayşegül Şen

Histidin, her bireyin vücudunda bulunması gereken esansiyel bir aminoasittir ve besinler yolu ile vücuda alınır. Bu esansiyel aminoasiti farklı tür...

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Son Yazılar

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?
Bir Besin Ansiklopedisi

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

by Dyt. Aysun Güler Godri
Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?
Yetişkin Hastalıklarında Beslenme

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?

by Dyt. Neslihan Yeşilotalı
Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?
BirBesPedi

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

by Dyt. Cemre Kamalı
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
  • Araçlarımız
  • Kullanıcı Sözleşmesi
  • Telif Hakkı

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır. | Powered by Spreadon

No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
      • Klinik Beslenme Günleri
      • Mor Fesleğen Serisi
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları Birarada
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır. | Powered by Spreadon

Go to mobile version