Besinin Adı
Türkçe: Sarımsak
İngilizce: Garlic
Latince: Allium Sativrum
Vatanı ve İklimi:
Vatanı Orta ve Batı Asya stepleri olduğu bilinmektedir. Ülkemizde çoğunlukla Balıkesir sarımsağı, Kastamonu sarımsağı, Kara sarımsak, İspanyol sarımsağı ve İtalyan sarımsağı yetiştirilmekte olup en fazla oranda beyaz sarımsak olarak bilinen Siyah sarımsak ve Kastamonu sarımsağı yetiştirilmektedir. Yetiştirme döneminde en ideal gelişmeyi 15-25 derece sıcaklıklarda ve %60-80 nemli ortamlarda gösterir. Yüksek nem ise hastalıklar yönünden olumsuz etki göstermektedir. Yetiştirilen toprak ise organik maddeler ve bitki besin maddelerince zengin olmalıdır. Bitkinin yapraklarının iyice kurumasıyla hasat dönemi başlar. Hasat edilen sarımsaklar, kuruması için birkaç gün tarlada bırakılır. Daha sonra yapraklar ovularak ayrıştırılır. Son olarak depolanır ve pazarlanır.
Bitkisel özellikleri:
Sarımsak 25-100 cm civarında otsu kök, gövde, yaprak, yeşilimsi beyaz veya pembe çiçekli, diş ve çiçek kısımlarından oluşan bir bitkisidir. Tıbbi açıdan oldukça önemli olan sarımsak; iştah açıcı, yakıcı lezzetli ve keskin kokuludur.
Faydaları ve/veya Zararları:
Sarımsak antibiyotiklere karşı dayanıklı olan mikroorganizmalara karşı aktif bir görev üstlenmekte olup içerdiği sülfür bileşiklerinin parçalanmasıyla kansere karşı koruyucu etki gösteren önemli bir sebze türüdür.
Bir önemini daha vurgulayacak olursak, sarımsakta bulunan alisin bileşikleri kan glukoz seviyesini önemli oranda düşürme etkisine sahiptir. Diyabetli hayvanların ve insanların, sarımsak tüketirken kan şekerinde bir düşüş olduğu gözlemlenmiştir. Kan şekerinin normal olduğu durumlarda sarımsağın bir etkisi yoktur. Yalnızca kan şekeri seviyesi anormal olan (düşük veya yüksek) vakalarda olumlu etkisi görülmüştür.
Bilgilendirme:
Sarımsağın kalp damar hastalığına, kolesterole, yüksek kan basıncına, doğal bir kan sulandırıcı olarak, immün sistemi güçlendirici olarak, doğal antibiyotik, fungal enfeksiyonlara, paraziter enfeksiyonlara, viral enfeksiyonlara, kanser tedavisine, kan şekerine olumlu etkisi olduğu bilinmektedir.
100 gram Sarımsak’ın besin değerleri:
CHO (g) | Na (mg) | I | Vit. A (µg) |
28,4 | 19 | 2,7 | 0 |
Protein (g) | K (mg) | F (µg) | Vit. C (mg) |
6,1 | 530 | 50 | 14 |
Yağ (g) | P (mg) | Fe (mg) | Vit. B³ (mg) |
0,1 | 134 | 1,4 | 2,3 |
Kalori (kkal) | Ca (mg) | Mg (mg) | Lif (g) |
141,7 | 38 | 35 | 1,8 |
Erol AYAZ, H. C. (2007). Sarımsak (Allium sativum) ve Geleneksel Tedavide Kullanımı . 05 15, 2018.