Besinin Adı
Türkçe: Ebegümeci
İngilizce: Wood mellow
Latince: Malva Sylvestris
Vatanı ve İklimi:
Genellikle serin ve rutubetli iklimlerde ve organik maddelerden zengin topraklarda çok iyi yetişir. Tek yıllık otsu bir bitki olan ebegümeci, ülkemizin hemen her yerinde yetişen bir bitkidir. Ülkemizde doğada kendiliğinden yetişir, kültürü yapılmamaktadır. Ülkemiz topraklarında sekiz ebegümeci türü yetişmekte olup, bunlardan en önemlisi Malva sylvestris’tir.
Bitkisel Özellikleri:
Bitki, mayıs-eylül ayları arasında çiçek açar. Tohumla ürer, azotlu toprakların göstergesidir. Yapraklar; haziran-eylül, çiçekler temmuz-eylül aylarında, özellikle kuru havalarda toplanır. Bitkinin yaprak, çiçek ve kökleri besin olarak kullanılabilir.
Faydaları ve/veya Zararları:
Ebegümeci çayı; nezle, grip, anjin, ses kısılması, bronşit, boğaz ve bademciklerde oluşan iltihaplanmalara karşı önerilir. Bitkinin kökleri, ağız bakımı ve ağızda oluşan enfeksiyonlar için çok iyi bir ilaçtır. Bitkiden elde edilen bulamaç; cildin beslenmesinde, yüzdeki sivilcelerin giderilmesinde, kan çıbanı ve kaşıntılara karşı çok etkilidir. Tıbbi yiyecek olarak; laksatif, karaciğer temizleyici, kuvvetlendirici ve mide ekşimesine karşı tüketildiği bilinmektedir. Yaprakları ve çiçekleri, ürolojik problemlerde ve böcek ısırmalarında etkilidir. Ebegümeci yaprakları; kuvvetli anti inflamatuar, antioksidan ve anti kanser etkiye sahiptir. Anti-ülserojenik etkisi de denenmiş, kuvvetli ilaç olarak mide ülserini tedavi etmede kullanılmıştır. Yapılan araştırmalarda ve rapor sonuçlarına göre; dermatolojik bozuklukların tedavisinde, özellikle el egzamasında etkili ve güvenilir bir tedavi edici yöntem olduğu kanıtlanmıştır.
Bilgilendirme:
Yaprakları ve kartlaşmayan gövdesiyle; zeytinyağlı yemeği, kavurması, zeytinli limonlu salatası ve yoğurtlu yemeği yapılabilmektedir. Ebegümeci sarması, yapraklarıyla yapılabilecek yemekler arasındadır.
100 gram Ebegümeci’nin besin değerleri:
| CHO (g) | Na (mg) | I | Vit. A (µg) |
| 4,3 | 57 | – | 88 |
| Protein (g) | K (mg) | F (µg) | Vit. C (mg) |
| 4,4 | 605 | – | 35 |
| Yağ (g) | P (mg) | Fe (mg) | Vit. B³ (mg) |
| 0,6 | 67 | – | 1,3 |
| Kalori (kkal) | Ca (mg) | Mg (mg) | Lif (g) |
| 47 | 267 | – | 2,9 |
Özer, P., Tursun, D., & Önen, D. (2004). Yabancı Otlarla Sağlıklı Yaşam (Gıda ve Tedavi). Türkiye: 4renk yayınevi.
Huri, A. (2011). Boğaz Derdi. Türkiye: Ege Yayınları.
Gasparetto, J. C., Martins, C. A., Hayashi, S. S., Otuky, M. F., & Pontarolo, R. (2011, september). Ethnobotanical and scientific aspects of Malva sylvestris L.: a millennial herbal medicine. Journal of Pharmacy and Pharmacology , 172-189.
Barikbin, B., Maarefat, A., Rahgoshai, R., Moravvej, H., Mohtasham, N., & Yousefi, M. (2010). Malva Sylvestris in the treatment of hand eczema. Iranian Journal of Dermatology , IV, 131-134.
