Bağırsak bakterilerinin anormal bileşimi ya da herhangi bir nedenle mikrobiyotanın dengesinin bozulması Crohn hastalığıyla karakterizedir. Gastrointestinal sistemi, ağızdan anüse kadar tutan ve kronik iltihabi bir enflamatuar bağırsak hastalığı olan crohn’un nedeni hala bilinmemektedir. Crohn hastalığı tanısı konulabilmesi için; klinik, radyolojik, endoskopik, histolojik ve/veya biyokimyasal sonuçların birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.
- Hastalığın Bulguları:
Crohn hastalığında, sistemik bulguların en çok karşılaşılan sorunu cilt ve deri lezyonlarıdır. %75’lik bir kesimde kronik ishal, yağlı dışkı, iştah problemleri, karın ağrısı, ateş, anemi, şişkinlik, gaz, yorgunluk, makat bölgesinde ağrı, iltihap, apse veya fistül gelişimi, ülseratif kolitte de gözlenen bazı cilt, göz ve eklem bozuklukları görülebilir. Bunlara ek olarak, hastaların enerji ihtiyacı artar ve buna bağlı malnütrisyon gözlenebilir.
- Tedavisi:
Tedavi, gözlemlenen bulgulara ve bu bulguları destekleyecek nitelikte olmalıdır. Hastanın beslenme şekli ve alışkanlıkları düzenlenmelidir. Hastaların %60’ında cerrahi tedavi önerilmekte ve gerekmektedir.
- Diyet Tedavisi:
Genel anlamda düzenli ve dengeli beslenme, hastalık aktivitesinin bulunmadığı dönemlerde de gereklidir. Enerji ve besin öğelerinin yeterli alınması hastalığın seyri açısından oldukça önemlidir.
Tedavi boyunca;
- Kaybedilen sıvı ve elektrolit yerine konulmalıdır.
- Fazla posa alımından uzak durulmalıdır.
- Bağırsakların dinlenmesi ve vücudun ihtiyacı olan enerjiyi alabilmesi için paranteral ya da enteral beslenme uygulanabilir.
- Yüksek enerjili ve bol proteinli bir diyet uygulanmalıdır.
- Jejenum tutulumuna bağlı olarak laktoz intoleransı görülebileceğinden, laktoz ve laktoz içeren ürünlerin kullanımı sınırlandırılmalıdır.
- İnce bağırsak tutulumuna bağlı olarak görülen yağlı dışkının önüne geçebilmek için, diyetle yağ alımı sınırlandırılmalıdır.
- Vitamin ve minerallerden zengin bir diyet uygulanmalıdır.
- Yapılan çalışmalarda pirinç, mısır, buğday, turunçgil, koyu çay, kahve ve süt ürünlerinin hastalığın ataklarını tetiklediği saptanmıştır. Bu besinler denenerek hastalara verilmelidir.
- Acı ve aromalı baharatlar, alkol, çiğ sebze ve meyve, çok sıcak ve soğuk besinlerin tüketimi azaltılmalıdır.
Dikmen, Y., Terek, M. C., Akman, L., Solmaz, U., Zekioğlu, O., & Akalın, T. (2008). Congenital vulvar lymphangioma circumscriptum. Int J Clin Oncol , s. 458-460.
Erbağ, G. (2010). Crohn Hastalığına Eşlik Eden Perianal Bölgede Lenfanjioma Sirkumskriptum. Konuralp Tıp Dergisi , 9-11.
Göksel, S. (2009). Crohn Hastalığının Patolojik Özellikleri. Cerrahpaşa Tıp Dergisi , 103-120.
Katz, D. L. (2018). Klinik Uygulamalarda Beslenme. Wolters Kluwer.
Lewis, J. D., Chen, E. Z., Baldassano, R. N., Otle, A. R., Griffiths, A. M., & Lee, D. (2015). Inflammation, Antibiotics, and Diet as Environmental Stressors of the Gut Microbiome in Pediatric Crohn’s Disease. Cell Host & Microbe , s. 489-500.
