Spirulina (Arthrospira), yüzyıllar boyunca geleneksel olarak çeşitli kültürler tarafından insan gıdası olarak tüketilen, yenilebilir bir siyanobakteridir. Özellikle Kuzey Afrikalılar ve Meksikalılar tarafından besin olarak tüketilmiştir. Çünkü bünyesinde; yüksek miktarda beta karoten, fikorosin gibi antioksidan bulundurmaktadır. Mikro elementlerden sodyum, potasyum, kalsiyum, magnezyum, demir, çinko içerir. 8 esansiyel aminoasit, çoklu doymamış yağ asitleri, özellikle gamma-linolenik asit ve fenolikda protein içeriğine sahiptir. Az miktarda nükleik asit içermesinin ya bileşikleri içerir. Kuru ağırlığının %60-70’i kadar yüksek bir orannında, yüksek miktarda B12 vitamini içerir. Spirulina tüketimi, ne akut, ne de kronik toksisite göstermediğinden tüketimi güvenli bir gıdadır.
Spirulina Kansere Çare Olabilir Mi?
- Spirulina’nın besin takviyesi olarak; arteriyel hipertansiyon, bazı enflamatuar hastalıklar, insülin direnci, diabetes mellitus, alkolden bağımsız karaciğer yağlanması, malnütrisyon, anemi, alerjik rinit, kanser ve ilaç toksisitesinin azaltılmasında önerilmektedir.
Spirulina, arsenik aracılı uterus hasarı ve yumurtalık steroidogenik bozukluğunu iyileştirebilmektedir. İnsanlar, arseniğe; gıda, içme suyu ve toprak yoluyla maruz kalmaktadır. Arseniğe bağlı zehirlenmenin çeşitli organ ve dokulara zarar verdiği bilinmektedir. Arsenik maruziyetinde; akciğer, karaciğer, mesane kanseri önemli ölçüde daha yüksek risk ile bağlantılı olmuştur.
- Arsenik; kromozomal anormalliklere, kromatit değişimine neden olur. Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışmada; arseniğe uzun süre maruz kalma, erkek ve dişi üreme sistemlerinde tehlike oluşturmuştur. Yumurtalık ve testis steroidogenesis değişikliği, yumurtalık ve testis dokusunun bozulması bunlardan birkaçıdır. Aynı zamanda kadınlarda üreme bozukluğu, kritik gebelik ve düşük doğum ağırlığı gibi çeşitli hastalıklara neden olduğu bildirilmiştir. Yani, üreme sisteminde arseniğe bağlı sıkıntı yaşayanlarda arthrospira kullanımı önerilmektedir.
Arseniğin detoksifikasyonu zorlu bir süreçtir. Kullanılan ilaçların yan etkilere yol açması, tedavi prosedürünün çok karışık olması gibi sebeplerden dolayı, araştırmacılar arthrospira gibi farklı antioksidan arayışlarına yönelmektedir. Spirulinadaki doğal karoten, kanser hücresi gelişimini ve büyümesini inhibe eder.
- Amerika Gıda ve İlaç Dairesi tarafından, ‘genel olarak güvenli’ etiketiyle listelenen spirulina, toksik bir etki oluşturmamaktadır.
- İştahı ve serum total kolesterolü azaltan, kilo vermeye yardımcı olan spirulinanın; obez bireylerde antropometrik parametreler, serum lipitleri, iştah ve serum vasküler endotelyal büyüme faktörü üzerindeki etkisini belirlemek için yapılan, 20-50 yaş arası 60 obez bireyin katıldığı bir çalışmanın sonucuna göre; 12 hafta boyunca 1 g/gün dozunda arthrospira takviyesi vücut ağırlığını ve iştahı azalttığı ve serum lipitlerini kısmen değiştirdiği bildirilmiştir.
Spirulina, hipokolesterolemik özellikleri nedeniyle, besin takviyesi olarak kullanılan mavi-yeşil algdir. Diğer biyoaktif maddeler arasında, güçlü bir antioksidan ve anti-proliferatif ajan olan bilurubin molekülü ile yakından ilişkili tetrapiritik bileşikler açısından zengindir.
- Yapılan bir çalışmada, arthrospira ve türevlerinin, pankreatik kanserin deneysel bir modeli kullanılarak olası antikanser etkisi araştırılmış ve sonuç olarak; antikanser özelliği sağladığı ve bu özellik sayesinde pankreatik kanserin ilerleyişini azaltabileceği bildirilmiştir.
- Yapılan bazı çalışmalar sonucunda, spirulina özütünün; pankreas beta hücrelerinin, sitotoksik koşullara karşı canlılığını ve işlevini korumak için etkili olabileceği düşünülmektedir. Spirulina özütünün antioksidan etkisi, sağ kalımı güçlendirerek ve sitokin aracılı beta hücre yıkımını azaltarak veya geciktirerek tip 1 diyabetin tedavisinde yardımcı olabileceği de belirtilmiştir.
Khatuna, S., Maitya, M., Perveena, H., Dasha, M., & Chattopadhyay, S. (2018). Spirulina Platensis Ameliorates Arsenicmediated Uterine Damage and Ovarian Steroidogenic Disorder. FACETS, 736-753.
Konickova, R., Vankova, K., Vanikova, J., Vanova, K., Muchova, L., Subhanova, I., . . . Zelenka, J. (2014). Anti Cancer Effects of Blue Green Alga Spirulina Platensis a Natural Source of Bilirubin Like Tetrapyrrolic Compounds. Annals of Hepatology, 273-283.
la, J. A., Rodriguez, C. R., Polifrone, M., Assunçao, P., Casillas, Y. B., Wagner, A. M., & Majem, L. S. (2018). Impact of Dietary Arthrospira (Spirulina) Biomass Consumption on Human Health: Main Health Targets and Systematic Review. Crossmark, 01-21.
Lee, J., Park, A., Kim, M. J., Lim, H. J., Rha, Y. A., & Kang, H. G. (2017). Spirulina Extract Enhanced a Protective Effect in Type 1 Diabetes by Anti Apoptosis and Anti ROS Production. Nutrients, 01-2-.
Neyrinck, A. M., Taminiau, B., Walgrave, H., Daube, G., Cani, P. D., Bindels, L. B., & Delzenne, N. M. (2017). Spirulina Protects Against Hepatic Inflammation in Aging: An Effect Related to the Modulation of the Gut Microbiota? Nutrients, 01-13.
Salmean, G. G., Castillo, L. F., & Cevallos, G. C. (2015). Nutritional and Toxicological Aspects of Spirulina (Arthrospira) . Nutr Hospitalaria, 34-40.