Otizm Nedir?
Çeşitli teşhis ve tanı yöntemlerine göre otizm; sosyal ilişkilerde bozukluk, ilişki kuramama, tekrarlayan takıntılı davranışlar, farklılıklara ilgi duymama ve karşı çıkma gibi durumlarla süregelen ve geniş bir kitlede görülebilen nörodejeneratif bir bozukluktur. Belirtileri 18. aydan itibaren görülmeye başlasa da çocuklara 2-3 yaşlarında teşhis konulmaktadır.
Otizmin Etiyolojisi:
Otizme neden olan etken net olarak bilinmemektedir.
Otizmde Görülen Sağlık Sorunları:
Otizmde sıklıkla görülen sağlık sorunlarının en önemlileri beslenme ve gastrointestinal sistem (sindirim) problemleridir.
Otizm’de Tıbbi Beslenme Tedavisi
Belirli nitelikte ve tattaki yiyecekler konusunda seçici ve ısrarcı davranmaktadırlar.
Çeşitli çalışmalara göre yemek seçimlerinde yemeklerin;
- Dokusuna (%69)
- Görünüşüne (%58)
- Tadına (%45)
- Kokusuna (%36)
- Sıcaklığına (%22) dikkat ettikleri bulunmuştur.
Sürekli tükettikleri besinler haricinde olan yiyecekleri tüketmek konusuna sıcak bakmazlar. Tüketimleri kısıtlı olması nedeni ile; D vitamini, E vitamini, posa, kalsiyum ve demir gibi birçok besin öğesi eksikliği görülür. Çeşitli yiyeceklerin otizm semptomlarını tetiklediğine dair çalışmalar mevcuttur.
Otizm Tedavisinde Kullanılan Diyetler
Glutensiz ve Kazeinsiz Diyetler (GFCF)
Diyetten gluten ve kazein tamamen çıkarılmaktadır. Kazein ve glutenin aynı anda beslenmeden çıkarılması, kişide yoksunluk belirtilerine yol açabileceği için bu diyet iki aşamada gerçekleştirilmelidir. İlk olarak kazein içeren ürünler, ikinci olarak gluten içeren ürünler diyetten çıkarılmalıdır.
Ketojenik Diyet
Enerjinin çoğunluğunu yağlar oluşturmakta, protein çocuğun büyüme ve gelişmesini devam ettirebilecek minimum ölçüde verilmekte, karbonhidratlar ise daha büyük oranda kısıtlanmaktadır.
Feingold Diyeti
Diyette salisilat ve fenol içeren besinlere yer verilmemesi esasına dayanır. Özellikle yapay tatlandırıcılar ve salisilat içeriği yüksek olan badem, elma, kayısı, salatalık gibi besinlerin tüketimi sınırlandırılmaktadır.
Antioksidan Diyet
Oksidatif stresin otizm belirtilerine sebep olabileceğini gösteren çalışmalar literatürde yer almaktadır. Bu nedenle antioksidan içeriği yüksek besinlerin tüketiminin arttırılması amaçlanmaktadır.
- Otizm’li hastalara besin desteği kullanımı, hekim ve diyetisyen işbirliği ile kontrollü olarak önerilmektedir.
Otizmli bireylerle çalışan bir eğitimci olarak bu güzel yazı için teşekkür ediyorum 😊