Glokom, göz içi basıncının yükselmesi sonucu optik sinirlerde hasar oluşmasına bağlı olarak kişinin görme alanının yavaş yavaş daralmasıyla tanımlanan bir hastalıktır. Göz içi basınç ile göz dengede tutulur, bakış yönü değişirken göz kasları göz küresi üzerine bir kuvvet uygularlar. Basıncın belli düzeyde olması göz hareketleri sırasında göz küresini deformasyonlara karşı korur. Göz küresindeki herhangi bir deformasyon görme kalitesini etkiler.
Etyopatogenezinde en önemli risk faktörü olarak göz içi basıncı gösterilmektedir. Glokomun medikal ve cerrahi tedavisinin ana hedefi göz içi basıncın düşürülmesidir. Fakat, göz içi basınç düşürülmesine rağmen görme kaybının ilerlemesi glokom gelişiminde başka faktörlerin de rol oynayabileceğini düşündürmüştür.
Oksidatif stresin üzerine yoğunlaşılmıştır. Glokomda oksidatif hasarın rolü ROS üretimiyle ilişkilendirilmiştir. Reaktif oksijen türlerinin temel etkisi; protein, lipit gibi makromoleküller ve birçok DNA reaksiyonuyla indüklenen hasar verici değişikliklerle olmaktadır. Retina gangliyon hücrelerini de içeren sinir sistemi lipitlerden zengin olduğu için oksidatif hasara daha duyarlıdırlar. Bu hasardan yola çıkılarak yapılan birkaç araştırmaları inceleyeceğiz.
- Hong ve ark. Tahıl, kahve ve kakaoda bulunan maltolün oksidatif stres altındaki retina gangliyon hücrelerine etkisini araştırmışlardır. Yapmış oldukları çalışmalardan birinde fare retina gangliyon hücreleri izole edilip hidrojen perokside maruz bırakılmıştır. Maltolün hidrojen peroksitle indüklenen oksidatif stresi azalttığı ve glokom gibi oksidatif stres kaynaklı hastalara karşı sinir koruyucu olarak kullanılabileceği belirtilmiştir.
- Yuki ve ark. normal tansiyonlu glokomu olan kişilerde normal kişilere göre serum vitamin C seviyelerinin daha düşük olduğunu vitamin A ve E seviyeleri arasında fark olmadığını tespit etmişlerdir.
- Ko ve ark. yapmış olduğı deneysel bir çalışmada ise bir grup fareye vitamin E’den zengin diyet verilirken bir grup fareye vitamin E verilmemiştir. Cerrahi olarak her iki grup farede göz içi basınç arttırılmış, beş hafta sonra retina gangliyon hücreleri sayılmıştır. Retina hücre gangliyon ölümü vitamin E verilmeyen grupta daha fazla görülmüştür.
Bu çalışmalar glokomda oksidatif strese karşı antioksidanların etkilerini göstermektedirler.
Fletcher, A.E., Free Radicals, Antioxidants and Eye Diseases: Evidence from Epidemiological Studies on Cataract and Age-Related Macular Degeneration. Ophthalmic Research, 2010. 44(3): p. 191-198.
Schmidl, D., G. Garhöfer, and L. Schmetterer, Nutritional supplements in age‐related macular degeneration. Acta Ophthalmologica, 2015. 93(2): p. 105-121.
Downie, L.E. and P.R. Keller, Nutrition and Age-Related Macular Degeneration: Research Evidence in Practice. Optometry and Vision Science, 2014. 91(8): p. 821-831.
Zampatti, S., et al., Review of nutrient actions on age-related macular degeneration. Nutrition Research, 2014. 34(2): p. 95-105.
A Randomized, Placebo-Controlled, Clinical Trial of High-Dose Supplementation With Vitamins C and E, Beta Carotene, and Zinc for Age-Related Macular Degeneration and Vision Loss: AREDS Report No. 8. Arch Ophthalmol, 2001. 119(10): p. 1417-36.
Chew, E.Y., et al., Secondary analyses of the effects of lutein/zeaxanthin on age-related macular degeneration progression AREDS2 report no. 3. JAMA Ophthalmology, 2014. 132(2): p. 142-149.
Sin, H.P.Y., D.T.L. Liu, and D.S.C. Lam, Lifestyle modification, nutritional and vitamins supplements for age-related macular degeneration. Acta Ophthalmologica, 2013. 91(1): p. 6-11.
Loskutova, E., et al., Macular Pigment and Its Contribution to Vision. Nutrients, 2013. 5(6): p. 1962.
Lane, B.C. and K.R. Aggarwala, How to help prevent cataract: a review of the role of environment, antioxidants, Carotenoids, nutrition, enzymes, diet, medications, metabolism and other factors on cataract, in Review of Optometry. 2010. p. 55+.
Rao, G.N., R. Khanna, and A. Payal, The global burden of cataract. Current Opinion in Ophthalmology, 2011. 22(1): p. 4-9.
12. Chew, E.Y., Nutrition Effects on Ocular Diseases in the Aging Eye. Investigative Ophthalmology & Visual Science, 2013. 54(14): p. ORSF42-ORSF47.
Uzunovali, B. and A. ÖZtÜRk ÖNer, Yaşa Bağlı Katarakt ve Glokomda Mikronütrisyonun Rolü. The Role of Micronutrition in Age-related Cataract and Glaucoma., 2015. 10(4): p. 312-316.
Karppi, J., J.A. Laukkanen, and S. Kurl, Plasma lutein and zeaxanthin and the risk of age-related nuclear cataract among the elderly Finnish population. British Journal of Nutrition, 2011. 108(1): p. 148-154.
The Age-Related Eye Disease Study 2 Research, G., et al., Lutein/zeaxanthin for the treatment of age-related cataract: Areds2 randomized trial report no. 4. JAMA Ophthalmology, 2013. 131(7): p. 843-850.
Pastor-Valero, M., Fruit and vegetable intake and vitamins C and E are associated with a reduced prevalence of cataract in a Spanish Mediterranean population. BMC Ophthalmology, 2013. 13(1): p. 52.
Cui, Y.-H., C.-X. Jing, and H.-W. Pan, Association of blood antioxidants and vitamins with risk of age-related cataract: a meta-analysis of observational studies1–3. The American Journal of Clinical Nutrition, 2013. 98(3): p. 778-786.
Hong, S., et al., Neuroprotective and neurite outgrowth effects of maltol on retinal ganglion cells under oxidative stress. Molecular Vision, 2014. 20: p. 1456-1462.
Yuki, K., et al., Reduced-serum vitamin C and increased uric acid levels in normal-tension glaucoma. Graefe’s Archive for Clinical and Experimental Ophthalmology, 2010. 248(2): p. 243-248.
Ko, M.-L., et al., Dietary Deficiency of Vitamin E Aggravates Retinal Ganglion Cell Death in Experimental Glaucoma of Rats. Current Eye Research, 2010. 35(9): p. 842-849.
Oleñik, A., et al., A randomized, double-masked study to evaluate the effect of omega-3 fatty acids supplementation in meibomian gland dysfunction. Clinical Interventions in Aging, 2013. 8: p. 1133-1138.
Roncone, M., H. Bartlett, and F. Eperjesi, Essential fatty acids for dry eye: A review. Contact Lens and Anterior Eye. 33(2): p. 49-54.
Viau, S., et al., Efficacy of a 2-month dietary supplementation with polyunsaturated fatty acids in dry eye induced by scopolamine in a rat model. Graefe’s Archive for Clinical and Experimental Ophthalmology, 2009. 247(8): p. 1039.
Kowluru, R.A., et al., Beneficial effects of the nutritional supplements on the development of diabetic retinopathy. Nutrition & Metabolism, 2014. 11(1): p. 8.
McMahon, A. and W. Kedzierski, Polyunsaturated very-long-chain C28–C36 fatty acids and retinal physiology. British Journal of Ophthalmology, 2009.
Khan, F., et al., VITAMIN D DEFICIENCY IN PATIENTS WITH DIABETIC RETINOPATHY. JPMI: Journal of Postgraduate Medical Institute, 2017. 31(2): p. 196-198.
