• BirBes’te Yazar Olmak İçin
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
Araçlarımız
No Result
View All Result
İbrahim Halil Bağış
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • Diyabette Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • Duchenne Musküler Distrofi (DMD) Güncel Yaklaşımlar Webinarı – 2022
        • İklim Krizi, Geleceğin Dünyası ve Diyetisyen
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama AracıYENİ!
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
No Result
View All Result
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği

BirBes > Beslenme ve Psikoloji > Beslenme Alanına Dair Manipülasyonlar

Beslenme Alanına Dair Manipülasyonlar

Dyt. Süeda Beyza Dinçer by Dyt. Süeda Beyza Dinçer
in Beslenme ve Psikoloji, Güncel Konular
1
Beslenme Alanına Dair Manipülasyonlar

Yaşadığımız zaman diliminde gelişen teknolojinin etkisi ile birlikte, “beslenme” ve “diyetetik” alanları, birçok disiplini ilgilendirir konuma gelmiş ve bu iki alana ciddi bir ilgi artışı olmuştur.

Artan ilgi sonucunda, bu alanlarda sayısız bilimsel araştırma ve yayın konusu oluşturulmaya başlanmıştır. Ancak medya aracılığıyla, birbiri ile çelişen birçok haber yapılması sonucunda; toplumda, özellikle beslenme alanında farklı algılar oluşmuş, soru işaretleri artmış ve beslenme eğitimi almayanlar dahil, herkesin üzerinde konuştuğu gündem konuları ortaya çıkmıştır.

  • Konunun özüne inebilmek için öncelikle beslenmenin tanımını yapmak gerekir.

Beslenme; bireylerin sağlığını geliştirmek ve yaşam kalitesi arttırmak için, bedenin ihtiyacı olan besin öğelerini, zamanında ve yeterli almak adına yapılan ve bilinçli olmayı gerektiren bir eylemdir. Beslenme bilimi ise; tüketilen besinlerin bileşiminin analizini, vücuttaki fonksiyonlarını ve besinlerin birbirleri ile ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır.

Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi incelendiğinde; insan ihtiyaçlarının hiyerarşik bir düzene göre karşılanması gerektiği savunulmaktadır. En temel ihtiyaç olan fizyolojik ihtiyaçlar karşılanmadıkça, daha üst seviyedeki ihtiyaçlar giderilememektedir. Olaya bu hiyerarşik düzen çerçevesinde bakıldığında; beslenme ihtiyacı, tüm ihtiyaçların temelinde yer alan en temel ihtiyaçtır. Bireylerin temel ihtiyaçları, en hassas noktaları haline geldiği için de, sağlık ve sağlıklı bir bünye için gerekli olan beslenme, manipüle edilmeye açık bir alan haline gelmektedir.

Teknoloji çağının gerekliliği olarak, sosyal medya kullanımında ciddi bir artış görülmektedir. Geniş kitlelere ulaşmanın bir yolu da, medya ve reklamcılık yollarını aktif bir şekilde kullanmaktır. Manipülatif haberlerin yayılması ve toplumda algı yönetimi oluşturulması da son dönemde, daha çok sosyal medya aracılığıyla yapılmaktadır. Algı yönetim yollarıyla bireylerin zihninde; sağlık, fiziksel ve sosyal algılar giderek değiştirilmektedir. Bireylerin zihinlerinde, gereklilik dışı bile olsa, bir ihtiyaç listesi oluşturulmaktadır. Bu ihtiyaçların sağlıkla bağdaştırılması, konuyla alakalı ticaret yapan kurumlarca gerekli görülmektedir. Bunu yapabilmenin en etkili ve kolay yolu ise; ideal bedenlerin özendirilmesi sonucunda, ideal bedene sahip olamayan insanları kendileri ile kavgalı hale getirmektir.

  • Sosyal medyanın ve reklamların dayatması sonucunda, beslenme eylemi toplumda bir saplantı halini almış durumdadır. Diyet ve beslenmeye karşı oluşan bu saplantılı dikkat, yemek yeme eyleminin yeni bir anlam kazandığının kanıtıdır.
  • Pascal Bruckner’in bir kitabındaki; “Yemek masası leziz tatlar için bir sunak, sofranın ve sohbetin paylaşıldığı bir yer olma özelliğini artık kaybetti. Bunun yerine; yağ ve kalori miktarına dikkat ettiğimiz, bir nevi ilaca indirgenmiş olan besinleri, özenli bir şekilde tükettiğimiz bir eczane tezgâhına dönüştü.” şeklindeki söylemi bu durumu oldukça net açıklamaktadır.

Beslenme ve diyet ile ilgili haberlerin yayılıp, magazin halini aldığı süreçte; ideal beden algısının değiştirilmesi, kilolu bireylerin birçok yaftalama ile psikolojik baskı altında tutulması gibi, bireylerde psikolojik dejenerasyonlar oluşturulmaya çalışılmaktadır.

  • Fiziksel görünümlerindeki bozukluktan dolayı her an alay konusu olma, sosyal hayatta dışlanma gibi olumsuz fikirlerin bilinçaltına yerleştirilmesi sonucunda; bu problemlere birçok çözüm yolu da sunulmaktadır (!). Çözüm olarak öne sürülen “mucize” başlıklı her türlü bitki ve ilaç (mucize X hapı, mucize maydanoz suyu vb.), insanların tüketim arzularının yönlendirilmesi sonucunda, insan sağlığı bir şekilde pazarlanmaktadır.

Bu Durum Karşısında Diyetisyenlerin Görevleri ve Uygulamaları Nelerdir?

Amerikan Diyetisyenler Derneği’nin (ADA) 1940 yılında güncellediği beslenme uzmanı/diyetisyen tanımı; “Beslenmenin bilimsel bilgiler ışığında uygulanmasını, hastalıkların önlenmesinde ve sağlık halinin devamı ve teşviki ile ilgili yönlendirmelerde bulunan, nitelikli ve profesyonel eğitim almış kişi” şeklindedir. Bu tanıma göre diyetisyenlerin ilk görevi; toplumu bilimsel bilgiler ışığında ve etik inançlar doğrultusunda, doğru bir şekilde yönlendirmektir.

Ancak günümüzde birçok etkene bağlı olarak, her meslek grubunda radikal bir değişim ve dönüşüm söz konusudur. Kapitalist sistem, çoğu meslek grubunun köklü bir değişime uğramasına, emek piyasasının yerini geçicilik, akışkanlık, esneklik gibi kavramların almasına ortam hazırlamış durumdadır. Yaşam sürecindeki popüler kültür başlığı altında, anlık ve dönemsel değişimler, meslek hayatlarını da değişmeye mecbur bırakmaktadır.

Beslenme alanındaki değişim ve dönüşümlere bağlı olarak; beslenme ve diyetetik alanında hiçbir eğitim almayan, beslenme alanında beklentisi olan bireylere danışmanlık yaparak çalışan kişiler kendilerini “nutritionist” (dilimizde tam karşılığı bulunmayan ancak ‘beslenme uzmanı’ olarak tanımlama eğiliminde olan) olarak tanımlamaya başlamıştır.

  • Beslenme ve diyetetik alanında 4 yıl boyunca eğitim almış “gerçek diyetisyenlerin” yapması gereken ise, toplumu bilinçlendirmek olmalıdır.
  • Kulaktan dolma inanışlardan önce bilimsel bir kaynağa dayalı bilginin yaygınlaştırılması, ticari amaçlar gütmeden toplumun sağlığının ön planda tutulması, popülariteden önce meslek etiğinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir.

Beslenme ve diyetetik alanında daha fazla bilinçlenip, bilimsel bilginin değerinin farkına vardığımız nice günler dilerim. 🙂


SÖZLÜK

Manipülasyon: Yönlendirme, seçme ekleme ve çıkarma yoluyla değiştirme, varlıkları çarpıcı, açıklayıcı ve yararlı bir şekilde kullanma işi (TDK, 2015)

KAYNAKLAR

Kutluay Merdol, T. Beslenme ve Diyetetik Biliminin Dünü, Bugünü ve Geleceği. 1, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2016, Cilt 1, s. 1-5.

Türkiye’ye Özgü Beslenme Rehberi. Ankara : T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, 2004.

Akkaş, E ve ark. Sağlık İhtiyacının Oluşmasında Estetik Odaklı Manipülatif Haberlerin Değerlendirilmesi. V. Türkiye Lisansüstü Çalışmaları Kongresi – Bildiriler Kitabı I. s. 105-117.

Cederström, C., Spicer, A. The Wellness Syndrome. 2015. s. 15.

Dietitian, Dietician, or Nutritionist? Journal of the Academy of Nutrıtıon and Dıetetıcs, 2015, s. 484.

İlhan, S. Yeni Kapitalizm ve Meslek Olgusunun Değişen Anlamları Üzerine. 21, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2008, s. 313-328.


Tags: beslenmebeslenme tuzakları
Uyarı! Referans gösterimi için aşağıdaki şablonu kullanınız.
Dinçer, S. (2018). Beslenme Alanına Dair Manipülasyonlar. Beslenme ve Psikoloji. URL: https://www.birbes.com/?p=7099. Erişim Tarihi: 9 Mayıs 2025.
Warning! Use the template below for reference representation.
Dinçer, S. (2018). Beslenme Alanına Dair Manipülasyonlar. Beslenme ve Psikoloji. URL: https://www.birbes.com/?p=7099. Date of Access: May 9 2025.

Related Posts

Ortoreksiya Nervoza (Sağlıklı Beslenme Takıntısı) Nedir? Zararları Nelerdir?

Ortoreksiya Nervoza (Sağlıklı Beslenme Takıntısı) Nedir? Zararları Nelerdir?

by Uzm. Dyt. Betül Topal

Yunanca orthos (doğru) ve oreksis (iştah) sözcüklerinden türetilen ortoreksiya terimi ilk kez 1997 yılında Amerikalı doktor Steven Bratman tarafından kullanılmıştır....

Ruminasyon (Geri Çıkarma) Bozukluğu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Ruminasyon (Geri Çıkarma) Bozukluğu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

by Uzm. Dyt. Betül Topal

Ruminasyon nadir karşılaşılan bir yeme bozukluğu olduğu için, yaygınlığı henüz tam olarak bilinmemektir. Ancak fibromiyalji ve yeme bozukluğu olan hastalarda...

Pika Nedir? Belirtileri Nelerdir? Kimlerde Görülür?

Pika Nedir? Belirtileri Nelerdir? Kimlerde Görülür?

by Uzm. Dyt. Betül Topal

Merak ettiği çeşitli nesneleri sürekli olarak topladığı bilinen saksağan kuşunun Latince adı olan Pica pica (magpie)’dan türetilen pika, besleyici değerden...

Bebek Liderliğinde Sütten Kesme (BLW) Yöntemi Nedir?

Bebek Liderliğinde Sütten Kesme (BLW) Yöntemi Nedir?

by Dyt. Betül Gümüş

Tamamlayıcı beslenme, bebeğin yaşamında önemli bir fizyolojik dönüm noktası olarak görülür. Çünkü yeterli beslenmenin, büyümeyi ve genel gelişimi sağlamak için...

Koronavirüse Karşı Savaşmaya Yardımcı Olan Vitamin ve Mineraller Nelerdir?

Koronavirüse Karşı Savaşmaya Yardımcı Olan Vitamin ve Mineraller Nelerdir?

by Dyt. Pınar Dumlupınar

Kısa sürede tüm dünyayı etkisi altına alan, milyonlarca insanı etkileyen, yüz binlerce kişinin ölümüne neden olan Koronavirüs (COVİD-19)’ün henüz kanıtlanmış...

Comments 1

  1. Sevde says:
    7 yıl ago

    Tebrik ederim çok başarılı bir çalışma olmuş. ☺️

    Yanıtla

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Son Yazılar

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?
Bir Besin Ansiklopedisi

Kurkumin Nasıl Elde Edilir? Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

by Dyt. Aysun Güler Godri
Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?
Yetişkin Hastalıklarında Beslenme

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Beslenme Tedavisi Nasıldır?

by Dyt. Neslihan Yeşilotalı
Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?
BirBesPedi

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalığa İyi Gelir?

by Dyt. Cemre Kamalı
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
  • Araçlarımız
  • Kullanıcı Sözleşmesi
  • Telif Hakkı

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır. | Powered by Spreadon

No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
      • Klinik Beslenme Günleri
      • Mor Fesleğen Serisi
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları Birarada
      • Emziren (Emzikli) Anneler İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Gebe (Hamile) Anne Adayları İçin Vücut Ağırlığı (Kilo) ve Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Amputasyonlu (Ampüte) Bireyler İçin Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır. | Powered by Spreadon

Go to mobile version