Besinin Adı
Türkçe: Pitaya (Ejder Meyvesi)
İngilizce: Dragon Fruit
Latince: Hylocereus undatus (Beyaz Ejderha Meyvesi) / Hylocereus polyrhizus (Kırmızı Ejderha Meyvesi)
Vatanı ve İklimi:
Ejderha meyvesi veya pitaya, Cactaceae (kaktüs) ailesi altında bulunan tropikal meyvelerden biridir. Meksika ve Kolombiya ülkelerinde çok yetiştirilmektedir. Ülkemizde ise, Akdeniz bölgesinde yetiştirilmeye başlanmıştır. Ejderha meyvesi ekimi için en iyi iklim koşulu; kuru, tropikal veya yarı tropikaldir. Yıllık yağış miktarı 20-50 m2/kg arasında olmalıdır.
Bitkisel Özellikleri:
Pitayanın yaygın olarak kırmızı ve beyaz ejderha meyvesi adıyla bilinen iki türü bulunur. Bir ejderha meyvesinin ortalama ağırlığı 350 gr civarındadır. Meyve üretimine gelince, yılda 4 ila 6 kadar meyve üretebilen pitaya bitkisi, meyvelerin yüzeyleri %85 oranında kırmızı renk olup, tamamen olgunlaştığında hasat edilir. Organik gübre veya herhangi bir pestisit ve kimyasal olmadan yetiştirilebilen bir meyvedir. Hylocereus undatus’un pembe deri ile beyaz eti vardır, Hylocereus polyrhizus pembe deri ile kırmızı ete sahiptir. Meyvenin kabuk, pulp ve çekirdekleri birçok gıda üretiminde kullanılmaktadır.
Faydaları ve/veya Zararları:
Pitaya; antioksidan özelliği ile ön plana çıkan, beta alanin bileşiği ile renk verme özelliğine sahip bir meyvedir. Kırmızı etli çeşitleri; kanser, kalp hastalığı ve düşük tansiyon ile savaşan antioksidanlardan likopeni içerir. Vitamin C, mineral ve lif bakımından zengin olan pitaya; sindirim sürecine yardımcı olurken, kolon kanseri ve şeker hastalığını önlemede, ağır metal gibi toksik maddeleri nötralize etme sürecinde de oldukça etkilidir.
Ayrıca kolesterol seviyelerini ve yüksek tansiyonu düşürebilme özelliğine sahip olan pitayanın, düzenli olarak tüketilmesinin astıma ve öksürüğe karşı yardımcı olabileceğini bildiren çalışmalar mevcuttur. Yapılan bir çalışma sonucuna göre, ejderha meyvesiyle zenginleştirilen yoğurtların ph oranında düşüşler gözlenmiştir.
Bilgilendirme:
Ejderha meyvesi, çeşitli şekillerde kullanılan, besleyici bir meyvedir. Örneğin; meyve suyu, şerbet, reçel, şurup, dondurma, yoğurt, jöle, şeker, şekerleme ve hamur işleri gibi, birçok endüstriyel üründe ve ayrıca salatalarda yaygın olarak kullanılmaktadır. En değerli ve yaygın olarak yenilebilir kısmı, olgun meyvenin %70-80’ini oluşturan meyve posasıdır. Meyvenin lezzeti, kivi meyvesinin tadına da benzemektedir. Eğer ejderha meyvesi satın aldıysanız, 8 °C’de 25-30 gün saklayabilirsiniz.
100 gram Pitaya’nın besin değerleri:
| CHO (g) | Na (mg) | I | Vit. A (µg) |
| 11 | – | – | – |
| Protein (g) | K (mg) | F (µg) | Vit. C (mg) |
| 1,1 | – | – | 20,5 |
| Yağ (g) | P (mg) | Fe (mg) | Vit. B³ (mg) |
| 0,4 | 23 | 1,9 | 0,2 |
| Kalori (kkal) | Ca (mg) | Mg (mg) | Lif (g) |
| 57,4 | 9 | – | 3 |
Özçelik, B., & Demircan, E. (2016). Gıda, Metabolizma & Sağlık: Biyoaktif Bileşenler ve Doğal Katkılar Kongresi.
Zainoldin, K. B. (2009). The Effect of Hylocereus polyrhizus and Hylocereus undatus on Physicochemical,Proteolysis, and Antioxidant Activity in Yogurt. World Academy of Science, Engineering and Technology.
