AIDS hastalığı, bireyin sağlıklı yaşam süresini kısaltan ve tedavisi kesin olarak bulunamayan bir hastalıktır. Hastalığın yan etkileri oldukça fazla olup, tedavi sürecinde hasta bireylerin karşısına büyük bir ekonomik yük olarak çıkmaktadır. Ancak, tüm bu olumsuz durumlara rağmen, hastalık nedeniyle ölümlerin tamamına yakını engellenmiş ve aids hastalığı sadece yaşam boyunca ilaç kullanılması gereken bir kronik hastalığa dönüşmüştür.
AIDS Nedir?
AİDS* hastalığı; HIV* taşıyan bireylerde görülen, immün sistemi tahrip eden, enfeksiyonlara yakalanma riskini oldukça fazla arttıran bir hastalıktır. Bu hastalık dünya üzerinde önemli bir problem haline gelmiştir. Hastalığın kendini göstermesi kişiden kişiye değişiklik gösterirken, hastalığı taşıyan bireyler, başta normal ve sağlıklı olarak gözlenir.
AIDS Bulaşma Yolları
Aids hastalığının gözlemlenebilmesi için, bireyin vücudunda HIV virüsünün bulunması gerekir. HIV virüsünün ise, genel bulunma alanları semen, vajina ve kandır.
Bulaşma yolları;
- Kan
- Meni
- Ön-seminal sıvı
- Vajinal sıvılar
- Rektal sıvılar
- Anne sütü
AIDS Belirtileri
Birey 2-4 hafta içerisinde; ateş, titreme atakları, döküntü ve grip benzeri semptomlar gösterebilir. Semptomlar, birey enfekte olduktan sonra birkaç hafta devam edebilir.
HIV enfeksiyonu tedavi edilemezse, 10 yıl gibi bir süre içinde fırsatçı bir enfeksiyon olan aids’e çevirebilir. Bu durum, bazı bireylerde daha kısa sürede ortaya çıkabilir.
AIDS ve Beslenme
Sağlıklı beslenme, hastaları ilaçların yan etkilerinden, diğer enfeksiyon ve komplikasyonların zararlarından korunmak için en önemli faktördür. Aynı zamanda, HIV ile ilgili komplikasyonları en aza indirerek yaşam kalitesini artırır.
Bu virüsü kontrol altına almak için:
- Yeterli ve sağlıklı bir kilo elde etmek ve bu kiloyu dengede tutmak için yeterli enerji alınmalı,
- Çeşitli meyve, sebze, tam tahıllı yiyecekler, az yağlı süt ve yağsız proteinli yiyecekler tüketmeli,
- Zeytinyağı, kanola yağı, omega-3 kaynakları (somon, ton balığı, göl alabalığı, ringa, ceviz, keten tohumu ve soya fasulyesi), gibi sağlıklı yağlar tercih edilmeli,
- Doymuş yağ ve trans yağ sınırlandırılmalı,
- Her gün yeterli sıvı tüketimi sağlanmalıdır. (Bireyin ihtiyaç duyduğu sıvı miktarı, ilaç kullanımına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.)
Bireylerin Diyetleri İçin Önemli 4 İpucu:
- Diyet İle Yeterli Protein Alımı Sağlanmalıdır.
HIV virüsü bulunduran bireylerin, protein gereksinimi normalden daha fazladır. Protein bağışıklık sistemimizin hormonları ve enzimleri için gereklidir.
- Vitamin ve Mineral Bakımından Zengin Yiyecekler Tüketilmelidir.
Çinko, demir, selenyum ve B vitamini gibi, bazı vitamin ve mineraller virüs bulunan bireylerde emilim tam anlamıyla gerçekleşmeyebilir. Dolayısıyla eksiklik sorunları yaşayabilirsiniz.
- Tüketilen Besinlerin Güvenli Olduğundan Emin Olunmalıdır.
Bağışıklık sistemi zayıfladığı için, besin zehirlenmelerinin sık görüldüğü bilinmektedir. Bu durumun önlenebilmesi için güvenliği kanıtlanmış besinler tüketilmelidir.
- Diyetisyen Kontrolünde Yeterli ve Dengeli Beslenme Programı Uygulanmalıdır.
Kişiye özel beslenme programı için, diyetisyen kontrolüne başvurmak ihmal edilmemelidir!
HIV: İnsan bağışıklık yetersizliği virüsü
KADRİYE SAYIN KASAR, Y. Y. (2016). HIV/AIDS HASTALARINDA YORGUNLUK VE HEMġĠRELĠK BAKIMI. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, 1-2.
SHEETS, F. (2017). HIV/AIDS: The Basics. U.S. DEPARTMENT OF HEALTH AND HUMAN SERVİCES, 1.
WOLFRAM, T. (2017). Nutrition Tips to Keep the Immune System Strong for People with HIV-AIDS. ACADEMY OF NUTRITION AND DİETETICS, 1.