• BirBes’te Yazar Olmak İçin
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
Araçlarımız
Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
Nutristatistik.com Biyoistatistiksel Analiz ve Danışmanlık Hizmetleri
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
        • 19 Mayıs Sporcu Beslenmesi Webinarı
        • Her Şeyin Başı Sağlık! (Vega Okulları)
        • Sağlıklı Besleniyor Muyuz? (Atabek Koleji)
        • Sağlıklı Beslenme ve Obeziteden Korunma (Toki Mimar Sinan Anaokulu)
        • Diyabet Farkındalığı II (İhlas Koleji)
        • Diyabet Farkındalığı I (İhlas Koleji)
      • Klinik Beslenme Günleri
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21/2
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Lisansüstü Semineri ’21
        • Biruni Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Semineri ’21
        • III. Ulusal Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
        • III – Enteral ve Parenteral Beslenme
        • II – Diyabet
        • I – Biruni Beslenme ve Diyetetik Öğrenci Kongresi
      • Mor Fesleğen Serisi
        • 12. Oturum – 15.05.2020
        • 11. Oturum – 14.05.2020
        • 10. Oturum – 13.05.2020
        • 9. Oturum – 09.05.2020
        • 8. Oturum – 08.05.2020
        • 7. Oturum – 07.05.2020
        • 6. Oturum – 03.03.2020
        • 5. Oturum – 18.02.2020
        • 4. Oturum – 24.12.2019
        • 3. Oturum – 10.12.2019
        • 2. Oturum – 26.11.2019
        • 1. Oturum – 05.11.2019
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları BiraradaYENİ!
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
🐿️
BirBes.com - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği
🐿️

BirBes > Bilimsel Çalışmalar > Yapay Tatlandırıcılar

Yapay Tatlandırıcılar

Dyt. Aleyna Akbulut Dyt. Aleyna Akbulut
― Bilimsel Çalışmalar, Günün Yıldızı
0
Yapay Tatlandırıcılar

20. yüzyıl itibariyle artan nüfusa bağlı olarak gıda tüketiminin artışı, gıda katkı maddelerinin kullanımındaki artışı da beraberinde getirmiştir. Şeker ve şeker ilaveli gıdaların tüketimi obezite, diyabet ve diğer birçok hastalığın gelişimine zemin hazırladığından, son zamanlarda yerini gıda katkı maddelerinden olan yapay tatlandırıcılara bırakmıştır. Bu maddelerin şeker yerine tercih edilmesinin en önemli sebebi, sofra şekerinin 1 gramı 4 kcal* enerji verirken, yapay tatlandırıcıların kalori içermemesidir. İçerisinde karbonhidrat bulunmadığından kan şekerini yükseltmezler ve bu sebeple diyabetliler için alternatif olarak gösterilmektedirler.

Yapay tatlandırıcılar, şekere kıyasla daha tatlı olduğundan, az miktarda kullanımları dahi tatlandırmayı sağlamak için yeterlidir. Kullanımına FDA* tarafından izin verilmiş 5 ayrı kalorisiz yapay tatlandırıcı olup, her biri için ADI* miktarı belirlenmiştir.

FDA bir tatlandırıcıyı onaylamadan önce;

  • Nasıl yapıldığını,
  • Hangi yiyeceklerde kullanılacağını,
  • Sağlığa zararlı olup, olmadığını,
  • Bir insanın ortalama ne kadar tüketebileceğini inceler.
Tatlandırıcı Çeşitleri
  • Asesülfam K:

Tatlılık özelliği çabuk algılanır ve yüksek miktarlarda alındığında ağızda acımsı bir tat bırakır. Sakkarozdan 200 kat tatlıdır. Düşük miktarda potasyum içerdiğinden, diyette kullanımı potasyumu yükseltmez. Günlük tüketilebilir miktarı 9 mg/kg olarak önerilmiştir.

  • Aspartam:

Tadı geç algılanır ve tat algısı uzun süre kalır. Meyvenin lezzetini artırıcı özelliği vardır. Yapısında yer alan dipeptidlerin vücutta sindirilmesi sebebiyle, enerji veren (4 kcal*/g) bir maddedir. Çok düşük miktarlarda kullanıldığı için verdiği kalori oldukça düşüktür.

Aspartam, vücutta bileşenleri olan fenilalanin ve aspartik aside dönüşür. Fenilketonüri (PKU) hastalarında fenilalanin metabolize edilemediğinden, aspartam içeren gıdaların etiketlerinde fenilketonüri hastaları için uyarı yazısı bulunmaktadır. 1988 yılında FDA’nın* izniyle yoğurt üretiminde aspartam kullanılmış ve her porsiyonda yaklaşık %52 oranında kalori düşüşü sağlanmıştır. Aspartam için ADI* değeri 40 mg/kg/gün’dür.

  • Neotam:

Sakkaroza benzeyen bir tada sahiptir ve sakkarozdan 7000-13000 kat daha tatlıdır. JECFA*, ADI* değerini 2 mg/kg olarak belirlemiştir.

  • Sakkarin:

İlk keşfedilen yapay tatlandırıcıdır. Sakkarozdan 200-700 kat daha tatlıdır. 150°C ve üstü sıcaklıklarda ve pH:2-8 aralığında stabilitesini korur. Öte yandan, pH:2’nin altında ve 380°C sıcaklıkta hidrolize olarak, parçalanan sakkarinden tatlı tada sahip olmayan iki asit ortaya çıkmakta, nitrojen oksit ve sülfür gibi toksik bileşikler oluşmaktadır. Yüksek dozda sakkarin verilen erkek laboratuvar farelerinde mesane tümörü gözlenmesi üzerine Kanada’da kullanımı yasaklanmıştır. Daha sonra fareler üzerinde yapılan bu deneyin insanlara uyarlanamayacağı bildirilmiş ve gıdalarda kullanımının güvenli olduğu FDA* tarafından kabul edilmiştir. JECFA* sakkarinin ADI* değerini 0–2,5 mg/kg olarak belirlemiştir. Sakkarin, ülkemizde izin verilen ve gıda sanayisinde yaygın olarak kullanılan bir tatlandırıcıdır.

  • Sukraloz:

Şeker molekülündeki üç hidroksil grubunun, üç klor atomu ile değiştirilmesi sonucu üretilir. Seyreltik sofra şekeri çözeltilerine göre 500-600 kat daha tatlıdır.

AHA* ilave şeker tüketiminin kısıtlanması gerektiğini söylemektedir. Ayrıca, Ulusal Sağlık ve Beslenme İnceleme Araştırması (NHANES) verilerine göre; katı yağ ve yiyeceklere eklenen şekerin kalorileri toplamı boş kalori olarak tanımlanmıştır. 2-18 yaş grubu incelendiğinde, günlük toplam kalorinin yaklaşık %40’ının boş kaloriden alındığı saptanmıştır.

  • Bu verilere bakıldığında yapay tatlandırıcı mantıklı bir tercih olarak görünse de, kalori alımını azaltmada başarılıyken, insülin duyarlılığını değiştirebileceğinden diyabetin kontrolü için yararlı bir etki sağlamayabilir.

Yapay tatlandırıcıların keşfedilmelerinden bu yana birçok gıda ürününün bileşeni olması, tatlandırıcı tüketimi ve çeşitli hastalıkların ilişkilendirilmesi üzerine yapılan çalışmaları yürütmeyi zorlaştırmaktadır. Zorluklara rağmen, bu maddelerin nörolojik yan etkileri ihtimali üzerine çalışmalar yapılmaya devam etmektedir. Bu nedenle henüz iyi ya da kötü kesin yargılardan söz etmek doğru değildir.


SÖZLÜK

Kcal: Kilokalori

FDA: Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi

ADI: Kabul edilen günlük tüketim miktarı

JECFA: Gıda Katkı Maddeleri FAO/WHO Ortak Uzmanlar Komitesi

AHA: Amerikan Kalp Birliği


KAYNAKLAR

Ansel, K. Are Artificial Sweeteners Safe for Kids? eatright. 12 Haziran 2017.

Yılmaz , N. Yapay Tatlandırıcılar ve Gıda Sanayiinde Kullanımları . Yüksek Lisans Tezi. Bursa : Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2007.

Ural, B. Diyabetlilerde Tatlandırıcı ve Diyet/Diyabetik Ürün Kullanım Durumu . Yüksek Lisans Tezi. İstanbul : Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2018.

Purohit, V., Mishra, S. The Truth About Artificial Sweeteners – Are They Good For Diabetics? 70, Indian Heart Journal, 2018.


Etiketler: aspartamsakkarinyapay tatlandırıcılar

Benzer Yazılar

2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması Sonuçları Açıklandı

2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması Sonuçları Açıklandı

admin

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ NÜFUS ETÜTLERİ ENSTİTÜSÜ 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması Sonuçlarını Açıklıyor... Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, 1968 yılından...

Zencefil Nedir? Hangi Hastalıklara İyi Gelir? Biyoaktif Bileşenleri Nelerdir?

Zencefil Nedir? Hangi Hastalıklara İyi Gelir? Biyoaktif Bileşenleri Nelerdir?

Uzm. Dyt. Betül Topal

Zingiberaceae familyasına ve Zingiber cinsine ait olan zencefil (Zingiber officinale Roscoe), uzun süredir bitkisel ilaç olarak kullanılan ve yaygın olarak...

Evde Parenteral Nutrisyona Bağımlı Yetişkinlerde İhtiyaç Temelli Yaşam Kalitesi [Çeviri]

Evde Parenteral Nutrisyona Bağımlı Yetişkinlerde İhtiyaç Temelli Yaşam Kalitesi [Çeviri]

Uzm. Dyt. Gülsüm Meryem Güngör

Needs-based quality of life in adults dependent on home parenteral nutrition* Sorrel T. Burden a , Debra J. Jones a,...

Total Parenteral Nütrisyon (TPN) Alan Yetişkinlerde Refeeding Sendromu: Üçüncü Basamak Tedavi Merkezinde Kapsamlı Bir İnceleme (İngiltere) [Çeviri]

Total Parenteral Nütrisyon (TPN) Alan Yetişkinlerde Refeeding Sendromu: Üçüncü Basamak Tedavi Merkezinde Kapsamlı Bir İnceleme (İngiltere) [Çeviri]

Uzm. Dyt. Aybüke Bayrak

Felipe Pantoja, Konstantinos C. Fragkos, Pinal S. Patel, Niamh Keane, Mark A. Samaan, Ivana Barnova, Simona Di Caro, Shameer J....

Erkek Basketbolcularda Düşük Karbonhidratlı Diyetin Ardından, Yedi Gün Boyunca Uygulanan Karbonhidrat Yüklemesi Sonrası Anaerobik Performans [Çeviri]

Erkek Basketbolcularda Düşük Karbonhidratlı Diyetin Ardından, Yedi Gün Boyunca Uygulanan Karbonhidrat Yüklemesi Sonrası Anaerobik Performans [Çeviri]

Uzm. Dyt. İbrahim Halil Bağış

Małgorzata Magdalena Michalczyk 1, Jakub Chycki 2,* , Adam Zajac 2 , Adam Maszczyk 3, Grzegorz Zydek 1 and Józef...

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Son Yazılar

Ortoreksiya Nervoza (Sağlıklı Beslenme Takıntısı) Nedir? Zararları Nelerdir?
Beslenme ve Psikoloji

Ortoreksiya Nervoza (Sağlıklı Beslenme Takıntısı) Nedir? Zararları Nelerdir?

Uzm. Dyt. Betül Topal
Ruminasyon (Geri Çıkarma) Bozukluğu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?
Beslenme ve Psikoloji

Ruminasyon (Geri Çıkarma) Bozukluğu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Uzm. Dyt. Betül Topal
Pika Nedir? Belirtileri Nelerdir? Kimlerde Görülür?
Beslenme ve Psikoloji

Pika Nedir? Belirtileri Nelerdir? Kimlerde Görülür?

Uzm. Dyt. Betül Topal
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
  • Araçlarımız
  • Kullanıcı Sözleşmesi
  • Telif Hakkı
🐿️Nutristatistik.com

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır.

Bulunamadı
Tüm Sonuçları Gör
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
    • Bilimsel Etkinliklerimiz
      • BirBes Seminerleri
      • Klinik Beslenme Günleri
      • Mor Fesleğen Serisi
    • İletişim
  • Araçlarımız
    • Enerji Gereksinimi
      • Günlük Enerji Gereksinimi Hesaplama Araçları Birarada
      • Henry 2005 Eşitlikleri ile Enerji Gereksinimi Hesaplama Aracı
      • Harris-Benedict Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • FAO, WHO, UN:, 2001 Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Mifflin & St. Jeor Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Schofield Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
      • Estimated Energy Requirement (EER) Formülü ile Günlük Enerji Hesaplama Aracı
    • Vücut Kompozisyonu
      • Vücut Kompozisyonu Hesaplama Araçları Birarada
      • Beden Kütle İndeksi (BKİ) Hesaplama Aracı
      • Bel Çevresi Ölçümünde Risk Değerlendirmesi Aracı
      • Vücut Şekil İndeksi (VŞİ) Hesaplama Aracı
      • Yağsız Vücut Kütlesi (Fatt Free Mass) Hesaplama Aracı
      • İdeal Ağırlık Hesaplama Aracı
      • Vücut Yüzey Alanı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Yağı Hesaplama Aracı
      • Toplam Vücut Suyu Hesaplama Aracı
  • Sporcular
  • Fit Tarifler
  • BirBesPedi
  • Diğer
    • Aylara Göre Besin Listeleri
    • Mevsimine Göre Balıklar
    • Mevsimine Göre Sebzeler
    • Mevsimine Göre Meyveler
🐿️ Nutristatistik Akademik Danışmanlık ve İstatistiksel Analiz Hizmetleri

2018 © BirBes - Beslenme ve Diyetetik Biliminin Geleceği. Tüm Hakları Saklıdır.