PALM YAĞI NEDİR?
Palm yağı bir diğer adıyla Palmiye yağı, hurma yağı özellikle Afrika ülkelerinde ticari açıdan büyük önem taşıyan oda koşullarında katı halde bulunan bir yağ çeşididir. Palmiye ağacı (Elais guineensis), yerel popülasyonların geleneksel olarak yağını yemek ve diğer amaçlar için kullandığı birçok Batı Afrika ülkesine özgü eski bir tropikal bitkidir. Palm yağı karotenoid bakımından oldukça zengindir. Palm yağını diğer bitkisel yağlardan ayıran nedenlerden biri de tek bir meyveden iki farklı yağ üretilmesidir. Tropik bölgelerde büyük ölçekli palmiye bitkileri bulunur ve Malezya ve Endonezya, küresel üretimin %86’sını oluşturan, önde gelen Palm yağı üreticileridir; diğer Palm yağı üreten ülkeler Nijerya, Tayland, Kolombiya, Papa Gine, Fildişi Sahili, Hindistan ve Brezilya’dır.
PALM YAĞININ SAĞLIĞIMIZA ETKİLERİ NELERDİR?
Son zamanlarda, diyet yağları ve koroner kalp hastalığı arasındaki bağlantı nedeniyle, tropikal ülkelerdeki en önemli bitkisel yağlardan biri olan hurma yağı artan bir araştırma konusu olmuştur. Tropikal bir bitki olan Elaesis Guineensis’ten elde edilen bu ürün, 1’e yakın çoklu doymamış yağ asidi/doymuş yağ asidi oranına ve yüksek miktarda antioksidan A vitamini öncüllerine ve vitamin E’ye sahiptir. Palm yağı taze durumda ve/veya çeşitli seviyelerde tüketilir. Çeşitli hayvan türlerinde ve insanlarda yapılan beslenme deneyleri, taze palmiye yağının sağlığa yararlı rolünü vurgulamıştır. Bu yararlar arasında arteriyel tromboz (kan pıhtısının damarı tıkaması) ve ateroskleroz riskinin azaltılması, kolesterol biyosentezinin inhibisyonu (kolesterol üretiminin engellenmesi) ve trombosit agregasyonu (kan pulcuklarının kümelenmesi) ve kan basıncında azalma yer alır. Bununla birlikte, yaygın olarak kullanılan hurma yağının önemli bir miktarı, vücudun fizyolojik ve biyokimyasal işlevlerine yönelik potansiyel tehlikelere sahip olan oksitlenmiş halde bulunmaktadır.
Oksidasyon, çeşitli mutfak amaçlarına yönelik olarak yağın işlenmesinin bir sonucudur. Çalışmalar, taze hurma yağı ve oksitlenmiş hurma yağı ile ilgili olarak, olumsuz bir plazma lipit profili, artmış serbest yağ asitleri ve fosfolipit seviyelerinin görüldüğünü ortaya koymuştur.
Ek olarak, oksitlenmiş palmiye yağı, özellikle böbrekler, akciğerler, karaciğer ve kalpte toksik etkiler gösterir. Oksitlenmiş yağ tüketiminin ve/veya oksitlenme seviyesinin azaltılması, oksitlenmiş yağların tüketimiyle ilişkili sağlık risklerini azaltabilir.
Palmiye yağı, besin faydaları ve çok yönlülüğü nedeniyle gıda üreticileri için mükemmel bir seçimdir. Yağın oksidatif stabilitesi maliyetle de birleşince, kolesterol içermeyen yağlar arasında benzersizdir ve bu özellikleri ile uzun raf ömrü sağlamak için çoklu doymamış yağ karışımlarında kullanılabilir. Genetik değişikliklere uğramadan üretilen palm yağı tedarikinin ekonomik olmasının sebeplerinden en önemlisi yağın uzun ömürlü ve çok üretilir olmasıdır. Birçok çalışma, yağın yüksek tekli doymamışlığın bir sonucu olarak hurma yağının besin değerini doğrulamıştır ve bu da yağı zeytinyağı kadar sağlıklı yapmaktadır. Palm yağının kan lipitlerine ve kolesterol modülasyonuna katkısı da yağın kullanımının yaygınlaşmasında önemli faktörlerden biridir.
Gapor AB, O. A. (1989). Antioxidant activities of palm vitamin E with special reference to tocotrienols. 2018
Ong, A., & Goh, S. (2003). Palm Oil: A healthful and cost-effective dietary component. 2018