Kadın üreme sisteminin sağlıklı bir şekilde çalıştığının göstergesi olan menstrüasyon, her ay gerçekleşen fizyolojik bir durum olup kadın hayatının ortalama 30-35 yılını kapsar. Menstrüal dönemde kadın vücudunda birçok semptom meydana gelmektedir. Bunlardan en önemlileri dismenore ve premenstrüal sendrom (PMS)’dur. Dismenore kişinin adet sırasında ağrı yaşaması durumunu ifade ederken PMS ise menstrüal dönemdeki duygusal semptomları içermektedir.
Menstrüal Dönemde Beslenme Nasıl Olmalıdır?
Beslenmenin fizyolojik olaylar üzerindeki etkisi tartışılmaz bir gerçektir. Japonya’da yapılan bir çalışmada; doymuş yağ alımı ile menstrüal ağrı ve menstrüal dönemdeki su tutulumu arasında pozitif ilişki bulunurken menstrüal ağrı şiddetinin, diyet lifi alımı ile ters orantılı olduğu görülmüştür. Menstrüal dönemde kadınlar, mutluluk hormonu yani serotonin salınımını arttıran çikolata ve karbonhidrat içeriği yüksek besinlere yönelmektedir. Bu yönelim sonucu ruh hali düzelse de kişilerin enerji alımı artmakta bu durum kilo alımını beraberinde getirmektedir. Menstrüal dönemde ağrı ve semptom şiddetinin azaltılması için; stres yönetimi, yoga; magnezyum, kalsiyum, çinko, piridoksin gibi vitamin-mineral destekleri tercih edilen yöntemler arasındadır.
- Yapılan bir çalışmada; günlük 200 mg piridoksin tüketiminin, depresyon, kaygı, huzursuzluk ve uykusuzluk gibi psikolojik semptomları kontrol etmeye yardımcı olduğu görülmüştür.
Ayçekirdeği, antep fıstığı ve susam gibi yağlı tohumlar, piridoksin açısından zengin kaynaklardır. Ancak günlük beslenmeye eklenmesi gereken bu besinlerin yağ içerikleri yüksek olduğu için sınırsız tüketilmemesi gerekmektedir.
Menstrüal Dönemde Semptom Şiddetini Azaltmak İçin Genel Öneriler
- Kompleks karbonhidratlardan zengin bir beslenme planı oluşturulmalıdır.
- Beslenmeye kalsiyumdan zengin, yoğurt, süt ve koyu yeşil yapraklı sebzeler gibi besinler dahil edilmelidir.
- Yağ, tuz ve şeker tüketimi sınırlandırılmalıdır.
- Kafein ve alkol tüketiminden kaçınılmalıdır.
- Günlük rutine aerobik egzersiz dahil edilmelidir.
- Vitamin mineral takviyeleri hekim ve diyetisyen desteği ile alınmalı, kontrolsüz kullanımından kaçınılmalıdır.
Nagata, C., Hirokawa, K., Shimizu, N., & Shimizu, H. (2004). Soy, Fat And Other Dietary Factors İn Relation To Premenstrual Symptoms İn Japanese Women. International Journal Of Obstetrics And Gynaecology , 594–599.
Sayehmiri, K., Asadi-Samani, M., & Bahmani, M. (2016). Effects Of Vitamin B6 On Premenstrual Syndrome: A Systematic Review And Meta-Analysis. Journal Of Chemical And Pharmaceutical Science , 1346-1353.
Soykurt, S. Ç. (2016). 20-45 Yaş Arası Kadınlarda Menstrüal Siklusun Her Üç Döneminde (Menstrüal Dönem Öncesi, Menstrüal Dönem Ve Menstrüal Dönem Sonrası) Beslenme Alışkanlıklarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi . Ankara, Türkiye.
Türkiye Cumhuriyeti Tarım Ve Orman Bakanlığı. Ulusal Gıda Kompozisyon Veri Tabanı. 2019 Tarihinde Türkomp: Http://Www.Turkomp.Gov.Tr/Component_Result-B-6-Vitamini-Toplam-38 Adresinden Alındı
Yonkers, K. A., O’brien, P. M., & Eriksson, E. (2008). Premenstrual Syndrome. Lancet , 1200–1210.