Milyonlarca kadını etkileyen premenstrüel sendrom (PMS), menstürasyon öncesi ve menstrüasyonun ilk birkaç gününde, periyodik bir veya daha fazla belirtilerin ortaya çıkmasıdır.
Premestrüel sendrom; gerilim, anksiyete, ağlama, sinirlilik, depresyon, aşırı duyarlılık, zayıf konsantrasyon, yorgunluk, ruh hali değişimleri ve öfke gibi birçok psikolojik belirtileri barındırır. Ayrıca; göğüs hassasiyeti, karın krampları, şişkinlik, şişme, akne, iştah artışı, baş ağrısı, sırt ağrısı ve uyku bozukluğu gibi fiziksel bulguları da vardır.
Premenstrüel sendromun patofizyolojisi (sendromun nedeni) iyi bilinmemekle birlikte; yumurtalık hormonları, nörotransmitterler (vücudun ürettiği hormonlar), mineral, vitamin (vitamin B6 ve kalsiyum) eksikliği ve azalan serotonin düzeyi ile arasında bir bozukluğun oluşmasında sebep olabileceği düşünülmektedir.
- B vitaminleriyle yapılan çalışmalarda; B vitaminlerinin stres, anksiyete, ağlama, yorgunluk, uykusuzluk ve unutkanlık gibi psikolojik belirtileri azaltmada olumlu etkileri olduğu belirlenmiştir.
B vitaminleri; tiamin, niasin, riboflavin, vitamin B6, folat ve vitamin B12, vücudun farklı mekanizmalarında nörotransmitterlerin (vücudun ürettiği hormonların) metabolizmasında rol oynar.
- Premestrüel sendrom çalışmalarında; B vitaminlerindeki eksikliklerin adet sendromunun oluşumu ve şiddeti arasında ilişkili olduğu belirlenmiştir.
- Yapılan çeşitli çalışmalarda; premestrüel sendrom durumunda, kalsiyum ve B6 vitamininin birlikte tüketiminin, tek başına B6 vitamini tüketimi ile karşılaştırıldığında, premenstrüel sendrom belirtilerinin önemli ölçüde azaldığı görülmüştür. Yapılan çalışmalar sonucunda; premenstrüel sendrom semptomlarının daha iyi kontrol edilmesi için kalsiyum ve B6 vitaminin birlikte kullanılımı ile premestrüel sendromun kontrolü için daha iyi sonuçlar vereceği belirlenmiştir.
Ayrıca, B vitamini açısından zengin gıdalardaki diğer bileşenler PMS riski ile ilişkili olabilir. Örneğin, süt; riboflavin, kalsiyum ve D vitamini açısından zengindir, bu da PMS riskinin azalmasıyla ilişkili olduğunu göstermektedir.
B6 vitamininin depresyonla ilişkilisi üzerinde yapılan bir çalışmada; B6 vitaminin etkinliğinin yanı sıra, magnezyum alımının da depresyon, anksiyete gibi psikolojik belirtileri daha etkili ve kontrol altına aldığı belirlenmiştir.
- Sonuç olarak; bu gibi psikolojik belirtiler premenstrüel sendromun belirtilerini taşıdığından, vitamin minerallerin birlikte alınmasına özen gösterilmelidir.
Mostafa Rad, M. T. (2018). Factors associated with premenstrual syndrome in Female High School Students. Journal of Education and Health Promotion , 7:64.
Patricia O Chocano-Bedoya, J. E.-T.-J. (2011). Dietary B vitamin intake and incident premenstrual syndrome1–3. Am J Clin Nutr American Society for Nutrition , ;93:1080.
Seyedeh Zahra Masoumi1, M. A. (2016). Effect of Combined Use of Calcium and Vitamin B6 on Premenstrual Syndrome Symptoms: a Randomized Clinical Trial . Journal of Caring Sciences , 5(1), 67-73.