B6 Vitamini (Piridoksin) Nedir? Görevleri Nelerdir? Hangi Gıdalarda Bulunur?

Suda erime özelliği olan B grubu vitaminleri, bağışıklık sistemi ve beyin fonksiyonlarının düzgün çalışabilmesi için vücuda alınması gereken temel vitamin grubudur. B6 vitamini, diğer ismiyle piridoksin de bu gruptaki vitaminlerdendir. Her besin grubunun yer aldığı dengeli bir diyetle alındığında biyoyararlanımı %75’tir.

B6 vitamini, proteinleri parçalayarak kırmızı kan hücrelerinin yapımına yardım eder. Protein metabolizması ve hücresel büyümedeki etkisi ile bağışıklık sistemi için çok önemlidir. Vücudumuzda aminoasitlerden enerji eldesinde kullanılmaktadır. Alyuvar üreten lenfoid organların (timus, dalak, lenf düğümleri) sağlığını desteklemektedir. Triptofanın niasine dönüşüm mekanizmasında görev alır. Saç, tırnak ve cilt sağlığı için önemlidir.

Sayısız enzimin kofaktörü olan B6, pek çok fonksiyonda hayati rol oynamaktadır. Örneğin; iştahı, ruh sağlığını, ağrılara olan duyarlılığı etkileyen serotonin ve dopamin yapımında rol oynar. Kan glikozunun dengelenmesinde etkilidir.

• Yapılan çalışmalar kardiyovasküler hastalık riskinin B6 alımı ile azaldığını göstermektedir.

Geceleri oluşan bacak kramplarını engeller, kolesterol oranını düşürür, böbrek taşını engeller ve glikozun parçalanmasını sağlar. İnme ve kalp yetmezliğinde mortalite riskini azaltma ile ilişkili olduğu söylenmektedir. Karaciğer, balık, yumurta, fındık, susam, pirinç, buğday kepeği ve çiğ sebzeler piridoksinin iyi kaynaklarıdır. Ayrıca besin zenginleştirilmesinde kullanılan B6, suplement formunda da bulunmaktadır.

B6 Vitamini Eksikliğinde Ne Olur?

B6 vitamini eksikliğinde anemi ortaya çıkar. Seboreik dermatit, mikrositik anemi, depresyon, bilinçte bulanıklık en temel belirtileridir. Mikrositik anemi beraberinde hemoglobin sentezinde azalmayı getirir. Yorgunluk, kas yorgunluğu, sürekli halsizlik, uyku düzensizliği, uykusuzluk ve sinir sisteminde problemler meydana gelebilir. Kusma, ağız ve dilde yaralar oluşması, ciltteki kızarıklıklar, döküntüler, pullu döküntüler de belirtiler arasındadır. Alkol tüketen kişilerde de bu ve benzeri belirtilerle birlikte eksikliği daha çok görülmektedir.

• Yapılan kontrollü çalışmalardan bazıları, B6 vitamini eksikliğinin EEG’de anormalliklere sebep olduğunu göstermiştir. B6 yetersizliğinde trombosit işlevi ve pıhtılaşma mekanizmalarında bozukluk bildirilse de, bu etkilerin hastalarda not edilen hiperhomosisteinemiye de bağlı olabileceği söylenmiştir. Bu çalışmalarda konvülsiyon ve dermatitis gözlemlenmemiştir.

B6 Vitamini Gereksinimi Ne Kadardır? Fazla Alımında Ne Olur?

İnsan vücudu için gerekli net miktar tam olarak bilinmemekle beraber, yapılan araştırmalara göre; yetişkinler için 1.4-2mg, çocuklar için 0.3 mg, gebelerde ise son aylara doğru 6-7 mg olarak belirlenmiştir. Besinlerle alımının kolay olması nedeniyle eksikliği pek fazla görülmemektedir.

Kansızlık tedavisinde, hormonal bazı hastalıkların tedavisinde, gebelikte kusmada, glikozu parçalama özelliği ile de şeker hastalığının tedavisine kullanılmaktadır.

• Piridoksinin aşırı tüketiminde oluşabilecek en önemli yan etki duyusal nöropatidir. Yetişkinlerde tolere edilebilen en üst düzeyi 100 mg/gün’dür.