Toplumda sosyoekonomik düzeyi farklı bireyler tarafından tercih edilen, ekonomik açıdan uygun ve birçoğumuzun günlük yaşantısında kahvaltı öğününün vazgeçilmezi haline gelmiş olan yumurtanın; beslenme ve sağlık üzerine etkileri, geçmiş yıllardan bu zamana kadar ilgi çekmiş ve üzerine çeşitli çalışmalar yapılmıştır.
İyi kalite protein için mükemmel bir kaynak olan yumurta; içeriğinde çeşitli yağlar, vitaminler ve mineraller bulundurmaktadır. Yapısında antioksidan özelliğe sahip; vitamin E, vitamin A, selenyum, karotenoid, ovalbumin, ovotransferrin, fosvitin ve fosfolipid içerir. Yumurta proteinlerinden ovotransferrin; antibakteriyel, antioksidan ve antiinflamatuar özelliği ile bilinir.
Yapılan çalışmalar, yumurtanın; kronik hastalıklara, inflamasyona ve oksidatif strese karşı koruyucu özellik gösterebileceğini ortaya koymuştur. Fosfolipit yapısında bulunan yağların, HDL kolestrol kapasitesine katkı sağladığı gözlemlenmiştir. Ayrıca yumurta tüketen kişilerin, sağlıklı beslenme indekslerinin de daha yüksek olduğu bulunmuştur.
- 139 obez kadının yer aldığı bir çalışmada; doğumdan sonraki dönemde, diyetlerinde yumurta tüketenlerin; çok daha yüksek sağlıklı beslenme indekslerine sahip olduğu ve bağışıklık sistemlerinde olumlu etkiler görüldüğü gözlemlenmiştir.
- Yapılan başka çalışmalara göre; yumurta sarısı proteinlerinin, bakteri ve virüsleri öldürme yeteneğiyle bağışıklık sistemine katkı sağladığı bildirilmiştir. Bunlara ek olarak, kanseri önlemeye de yardımcı olduğu düşünülmektedir.
- Sıçanlarda yapılan bir çalışmada, yumurta beyazı proteininin demir eksikliği anemisinin iyileşmesinde etkili olduğu görülmüştür.
Yumurta beyazında %1,5 kadar, tripsin ve kimotripsin gibi protein enzimlerinin aktivitesini baskılayan, ovoinhibitör adlı bir protein bulunmaktadır. Enzimleri baskılayan ovoinhibitör sayesinde; tüketilen besinler sindirim kanalında daha uzun süre kalır, böylece tokluk hissinin oluşumu sağlanmış olur.
- İngiliz Beslenme Vakfı’nın 2006’da yayınladığı makalede; yumurtanın, doyurucu etkisi ile kilo kontrolüne yardımcı olacağını destekleyen, önemli çalışmaların sonuçlarına yer vermiştir. Araştırmacılar, kilo verme diyetlerinin bir parçası olarak, günde 1-2 adet yumurta tüketimini önermektedir.
Bunları Biliyor Muydunuz?
- Yumurta; 18 adet vitamin ve mineral içerir.
- Kişi başına yılda ortalama 355 adet yumurta ile, en yüksek yumurta tüketimine sahip olan ülke Meksika’dır. Bu sayı Çin’de ortalama 344 iken, Japonya’da 325’tir.
Healthcare, P. S. (2012). Eggs and Obesity. Egg nutrition council.
Miranda, J. M., Anton, X., Redondo-Valbuena, C., Roca-Saavedra, P., Rodriguez, J. A., Lamas, A., et al. (2015). Egg and Egg-Derived Foods: Effects on Human Health and Use as Functional Foods. Nutrients, 7.
Nimalaratne, C., & Wu, J. (2015). Hen Egg as an Antioxidant Food Commodity: A Review. Nutrients, 7.