Hemofili Hastalarında Beslenme Nasıl Olmalıdır?

10.000 doğumdan 1’inde görülen, eski bir hastalık olan hemofili; vücutta ortaya çıkan her türlü kanamanın, pıhtılaşma sisteminin bozuk olması nedeniyle zamanında durdurulamamasıdır. Bu hastalık, ömür boyu sürmekte ve komplike sebeplerin olması hastanın canına mâl olabilmektedir ki, bu da hastalığın ne kadar önemli olduğunun bir göstergesidir.

Hemofili A hastasıysanız, pıhtılaşma faktörü 8 düzeyiniz düşüktür ya da bu faktör kanınızda yoktur.

Hemofili B hastasıysanız, pıhtılaşma faktörü 9 düzeyiniz düşüktür ya da bu faktör kanınızda yoktur.

Hemofili hastaları, kas ve damar sağlığına ve sağlıklı ve dengeli beslenmeye son derece dikkat etmelidir. Çünkü, kaslarda ve damarlarda meydana gelecek herhangi bir hasarda kanamalar oluşabilir. Fazla zayıflık ve obezlik risk faktörü olarak görüldüğünden, kilo durumunun dengede olması sağlanmalıdır.

Genelde kadınlarda daha fazla görülen hemofili, gelecek nesiller için taşıyıcı özellik taşır. Bu noktada regl dönemlerindeki fazla kan kaybı hastayı sıkıntıya sokabilir. Kandaki rolünden dolayı demir içeren besinler hemofili hastaları için önerilir. Demiri almak için en harika yol kırmızı et tüketimidir. Koyu yeşil yapraklı sebzeler, ıspanak ve karalahana da demir içeriği zengin olan besinlerdir. Vücuda alınan demiri korumak için; çay, kola, kahve ve zayıflama çayları gibi, demir oranını azaltacak besinleri kullanırken dikkat edilmelidir. Fazla alımları kan akışı ve pıhtılaşma faktörü için risk oluşturur. Üç ana ve üç ara öğün mutlaka yapılmalı, özellikle ana öğünler atlanmamalıdır. Yağda kızartılan besinler tüketilmemelidir. Ara öğün olarak tercih edilebilecek olan kuruyemişlerden, özellikle fındık, ceviz ve badem hemofili hastalarının mineral kaybını önlemede çok faydalıdır. Diyabet riski olan bireyler, şekerli meyveleri tüketirken miktara çok dikkat etmeli ve mutlaka diyetisyenine danışarak tüketmelidir. Hemofili hastaları, C ve A vitamini kaynaklarını yeterli düzeyde almalıdır.

Hemofili hastalarında en hassas eklemler; ayak bilekleri, dizler ve dirseklerdir. Eklemlerdeki kanama; ağrı, şişlik, sertlik ve eklem hareket kısıtlılığına yol açabilir. Eklemlere gelebilecek herhangi bir zarara karşı önceden önlem alınmalı, kemik sağlığı için kalsiyum ağırlıklı besinler tüketilmelidir. Bu besinler; yeşillikler, az yağlı süt ve yoğurt, lahana ve soya ürünleridir.

Hematüri, yani idrarda kan görülmesi, hemofili hastalarında çok sık olmasa da görülen durumlar arasındadır.  Genel olarak travma sonrası başlar. Hematüri esnasında gelişen ve böbreklerin pelvisi ile kalikslerine yerleşen pıhtı, oluştuğu bölgede ağrıya neden olur. Ağrının giderilmesi için; hastaya bol su içirilerek, sıvı kaybı en aza indirilmelidir.

Hemofili hastalarında, kanama bölgelerinden hayati önemi olan yutak arkası bölgenin ilk bulgusu yutma güçlüğüdür. Yutkunma zorluğu yaşayan hastanın öncelikle vücut direnci arttırılmalı ve bağışıklık sistemini güçlendirici besinler tüketmesi sağlanmalıdır. Hastanın C vitamini içeren besinleri ve ara öğünlerde sıvı meyveler tüketmesi, boğaz yutkunluğundaki zorluğu gidermede yardımcı olabilir.

Hemofili hastaları diş bakımı ve temizliğine dikkat etmelidir. Düzgün fırçalama ve sağlıklı besinler kanamayı engelleyici etki gösterir. Dişlerdeki sık kanamanın sebebi magnezyum, klor ve demir eksikliği olabilir. Diş sağlığına zarar verecek ve kanamaya sebep olacak besinler ve asitli yiyeceklerden kaçınılmalıdır.


Ak, G., Ünür, M., & Zülfikar, B. (1998). Hemofili Hastalarında Ağız-Diş Sağlığı. T Klin Tıp Bilimleri, 18, 141-144.

Çağlayan, H. (tarih yok). Hemofili Moleküler Genetiği. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.

KAVAKLI, K., AKTUĞLU, G., KEMAHLI, S., BAŞLAR, Z., ERTEM, M., BALKAN, C., . . . GÜRMAN, C. (2006). Inhibitor screening for patients with hemophilia in Turkey. Turk J Hematol, 23(1), 25-32.

Toy, L., Young, E. A., & Longenecker, J. B. (1983). Ascorbic Acid, Vitamin A, Folic Acid, and Amino Acids in Blood of Patients With Hemophilia. Blood, 62(3), 532-537.

Ünüvar, A., Devecioğlu, Ö., Dindar, A., Tireli, E., Gökçe, S., Yalman, N., . . . Dayıoğlu, E. (2002). Tromboz ve kanama riski birlikteliği olan ağır tip hemofili A ve ALCAPA sendromu. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 45, 237-241.


Exit mobile version