Salmonella Nedir? Etkileri Nelerdir? Nasıl Bulaşır?

Salmonella; Enterobactericaea adı verilen bakteri ailesinden, S. Enterica, S. Bongori bakterileri sebebiyle oluşan, halk arasında tifo olarak bilinen, gıda kaynaklı bir hastalıktır. İnsan ve hayvanlar için patojen olan bu bakteriler, hayvanların bağırsaklarında yaşayan parazit türlerdir. Hastalık, genellikle hayvan kaynaklı bir bulaşan sebebiyle oluşur. Ülkemizde sık görülmediğinden, aşı kullanılmayan salmonella hastalığının tedavisi, güçlü antibiyotiklerle sağlanır.

Salmonella görülen vakaların %70’inden fazlası; tavuk, hindi ve yumurtadan bulaş olması ile ilişkilendirilir. Küresel olarak ise, hastalığın en önemli bulaş yolunun kontamine* yumurtalar olduğu düşünülmektedir. Yapılan çalışmalar; günümüzde, Salmonella içermeyen yumurta üretiminin mümkün olmadığını göstermektedir. Bu durum, yumurtalarda; toplanma sonrası dezenfeksiyon işleminin ne kadar önemli olduğunu ortaya koymaktadır.

Salmonella’nın insanlara bulaşması; kontamine besinin doğru şekilde temizlenmemesi, pişirilmemesi, sterilize edilmemesi ve bu şekilde tüketilmesi ile olmaktadır. Et ve kümes hayvanları ile yan ürünleri, bu besinlere örnek olarak verilebilir. Bunlara ek olarak; Salmonella mikrobu taşıyan bir yumurta, diğerleri ile yan yana paketlenir ve pastörize edilmezse, bakteriler yayılacağı için yine doğrudan bulaşma gerçekleşecektir.

Salmonella hastalığının akut belirtileri; ateş, karın ağrısı, bulantı, kusma, baş ağrısı ve ishaldir. Enfeksiyon, akut ve sepsis* şeklinde görülebildiği gibi, bazen de bölgesel olarak; böbrek, safra kesesi yada eklem iltihabı görülebilir.

Salmonella’nın inkübasyon* süresi 6 ile 72 saat arasındadır. Yetişkinler birkaç hafta içinde bakteriyi atarken, 5 yaş altı çocuklar ve yaşlılarda önemli risk teşkil eder. Mikroorganizmalar dışkı yolu ile atıldığından; hastaların dışkılarına temas edilmemeli, temas edenlerin dışkı kültürleri mutlaka incelenmelidir.

Günümüzde, ilerleyen teknoloji ve gıda sektöründeki hijyen ve sanitasyon* alanında önemli gelişmelere rağmen, hala gıda ve su yolu ile salgınlar meydana gelebilmektedir.

Bulaşmayı engellemek için;


Kontamine: Bulaşma

Sepsis: Patojen mikroorganizmaların kana bulaşması

İnkübasyon: Mikroorganizmanın vücutta gelişimi

Sanitasyon: Temizlik


Erdem, B. (2013). Salmonella Nedir? İstanbul: Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti.

I.Hanning, A. A. (2015). Salmonella enterica: Survival, Colonization, and Virulence. The Scientific World Journal , 16.

Kaypmaz, P. D. (2006). Salmonellalar ve Epidemiyolojisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı.

Ross, H. W. (2015). Salmonella and Eggs: From Production to Plate. Int. J. Environ. Res. Public Health , 2543-2556.


Exit mobile version