Soya Sütü Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

 Ana vatanı Çin, Kore, Vietnam gibi Doğu Asya ülkeleri olup bilinen en eski bitkilerden biri olan soya, uzun yıllardır Uzak Doğu ülkelerinin birçoğunda, halkın protein ihtiyacını önemli ölçüde karşılayan gıda maddesi olarak kullanılmıştır. Son yıllarda ise hem ekonomik hem de kaliteli protein içeriğine ilgi artmış, gelişmiş ülkelerde de tercih edilmeye başlamıştır. Buna bağlı olarak soya sütü, soya yoğurdu, tofu gibi soya ürünlerinin kullanımı yaygınlaşmıştır.

Soya Sütü Nasıl Üretilir?

Soya fasulyesinden yapılan soya sütü, besin maddesi ve içeriğiyle normal süt ile benzerlik gösterir. Islatılan soya fasulyesinin öğütülmesi ve filtreden geçirilmesi gibi işlemlerle yapılır. Geleneksel ve sulandırılmış (modern) yöntemlerle de hazırlanır.

Soya Sütünün Besin Değerleri Nelerdir?

Soya sütü, inek ve insan sütüne oranla daha yüksek protein içeriğine sahip olup, içeriğindeki minerallere bakıldığı zaman; inek sütüne kıyasla, kalsiyumun %50 daha az, potasyumun ise %50 daha fazla olduğu görülür. Demir minerali miktarı inek sütünden 12 kat daha fazla olan soya sütü; laktoz içermediğinden inek sütüne oranla daha az alerjiktir.

Soya Sütünün Sağlığa Etkileri Nelerdir?

İçeriğinde kolesterol bulundurmayan soya sütü, kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterol düzeyinin düşmesine, iyi kolesterol olarak bilinen HDL kolesterol düzeyinin ise yükselmesine yardımcı olur.

Bazı bileşenleri sayesinde kalp hastalıklarını büyük miktarda engellemeye yardımcı olan soya sütü; demir içeriği sayesinde anemi gibi hastalıkların önüne geçer.

Beslenme uzmanlarının soya sütüne olan ilgisinin nedenlerinden biri de; bitkisel protein kaynağı besinler içinde aminoasit çeşitliliği yönünden zengin olmasıdır. FAO* ve WHO* gibi kuruluşların belirlediği, insan beslenmesinde alınması gereken aminoasit çeşitleri göz önüne alındığında, soya sütünde; lisin, metiyonin ve sistin hariç olması gereken aminoasitlerin hepsinin bulunduğu görülmüştür. Bu zenginliğiyle, uzmanlarca, inek sütüne ve insan sütüne alternatif olarak sunulup tavsiye edilebilir olmuştur.

• 0-7 yaş aralığında bir çocuk için soya sütü, dışarıdan alması gereken günlük aminoasit miktarını yarım litre ile karşılayabilmektedir.

• Yapılan çalışmalar sonucunda; günlük 25 gr soya proteini (yaklaşık 4 bardak soya sütü) alımının, kolesterol seviyesini dengelediğini ve koroner kalp hastalığı riskini azalttığını bildirilmiştir.

Soya Sütünün Zararları Nelerdir?

Soyanın yararlı etkilerinin dışında, çeşitli halk sağlığı endişeleri yaratacak etkileri de tespit edilmiştir. Kanser, osteoporoz, ateroskleroz gibi hastalıklarda, soya bazlı bir diyet gerçekten yararlı iken; yapılan yeni çalışmalarda; soyanın bağırsaklarda vitamin ve mineral emilimini azalttığı da gözlenmiştir.

İçeriğindeki fitik asitten dolayı soya sütü, tiroid işlevinde de bozukluklar meydana getirebilmektedir.

Her besin gibi tüketim miktarına dikkat edilmesi gereken soyayı tüketirken diyetisyeninize danışmanız önemlidir.