“0-1 Yaş” Çocuk Beslenmesinde Bilinmesi Gerekenler

İlk 6 ayda, bebek için en önemli besin anne sütüdür. İlk 6 ayda bebekte dilini uzatma, geri çekme gibi ağız hareketlerinin yanı sıra, emme-arama refleksi ve baş kontrolünün oluşması gibi nöromotor* gelişimler de görülmektedir. Bebekte 6.aydan sonra ve baş kontrolü tam olarak geliştiğinde tamamlayıcı besinlere başlanabilir. Bu dönemde başlanan beslenme, çocuğun farklı tat ve kıvamdaki gıdalara alışmasını sağlarken, beslenme işlevi ile alakalı bazı sinirlerin gelişimine de katkıda bulunur.

Bebeklere verilecek besinlerin hijyenik olması önemlidir. Aynı zamanda, besinler aşırı sıcak veya soğuk olmamalı, aşırı baharatlı veya tuzlu yiyecekler tercih edilmemeli, bebek tarafından kolaylıkla yenilebilecek kıvamda besinler seçilmelidir. Beslenme planı; bebeğin yaşına uygun, gelişiminin sağlanması için yeterli enerjiye, proteine, vitaminlere ve mineralleri içerecek şekilde planlanmalıdır.

İlk 6 ay anne sütü veya mama alan bebekler, anne sütüne veya mamaya ek olarak, bu ayda tamamlayıcı besinlere başlamalıdır. Tamamlayıcı besinlere başlarken öncelikle tek bir besin ile başlanmalı, daha sonra bebek o besine alıştığında diğer besinler eklenmelidir.

Anne Sütüne Ek Olarak Tamamlayıcı Beslenmede Çocuğun Yaşına Göre Verilebilecek Besinler

• 6. Ay:

6.aydan itibaren bebek destekle oturmaya ve baş kontrolünü sağlamaya başlar. Kaşıktan besini pasif şekilde alabilir. Bebeğe bu dönemde yumuşak kıvamda ve/veya sıvı besinler verilmelidir.

Yoğurt, Sebze suyu, Meyve suyu, Pekmez, Yumurta sarısının ¼ ‘ü gibi besinler verilebilir.

• 7. Ay:

7. aydan itibaren bebek desteksiz oturmaya başlar. Çiğneme hareketleri oluşur.7.ayda bebeğe püre kıvamında ve pütürlü besinler verilmelidir.

Tam yumurta sarısı, Yoğurt, Meyve suyu, sebze suyu, Kırmızı et, Tavuk eti, Balık eti, Bitkisel yağlar, Sebze çorbası/sebze püresi, Bisküvi, pirinç unu, ekmek içi, pirinç gibi besinler bebeğin beslenmesine eklenebilir.

• 8-12 Ay:

Bu dönemde bebeğin baş ve omuz kontrolü tam olarak oluşmuştur. Bebek, baş ve işaret parmaklarını kullanarak besinleri rahatlıkla ağzına götürebilir. Bu aylar arasında, çatalla ezilen besinler bebeğe verilebilir.

Yoğurt, Pekmez, Tam yumurta, Pastörize peynir, Tahıl ve kurubaklagiller (ezilmiş şekilde), Kıymalı ve sebzeli yemekler (ezilmiş şekilde) beslenmeye eklenebilir.

• 12. Ay:

Bebeğin dil ve çiğneme hareketleri gelişmiş ve bu aydan sonra bebek kendi kendine yemeğini yiyebilecek kadar gelişmiştir. Bebeğe, kolay yenilebilen ve çiğnenebilen besinler verilebilir.

0-1 Yaş Bebek Beslenmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Baharatlı ve tuzlu yiyecekler bebeğe verilmemelidir.
• Çok yağlı ve kızartılmış yiyeceklerden sakınılmalıdır.
• Bebeğe tamamlayıcı besin başlanırken tek bir besinle başlanmalıdır. 2-3 gün o besin verildikten sonra diğer besine geçilmelidir.
• Bebek, daha önce tüketemediği bir besini yemesi için zorlanmamalıdır. Birkaç hafta ara verildikten sonra bu besin yeniden denenmelidir.
• Glüten içeren besinler sindirim hassasiyetine yol açabileceğinden altı aydan önce verilmemelidir.
• Bebeğe tamamlayıcı gıdalar alıştırılırken tropik meyveler verilmemelidir.
• Yeni bir besin denemek için bebeğin aç olduğu zamanlar tercih edilmelidir.
• Çay, tanin içeriğinden dolayı 0-1 yaş çocuk beslenmesinde yer almamalıdır. Taninin demir mineralini bağlayıcı özelliği olduğundan demir eksikliğine neden olabilmektedir.
• Bal, Clostridium Botulinum bakterisine ait sporları içerebildiği ve 1 yaş altındaki çocuklarda mide asidinin yetersizliği sebebiyle, bu sporlar yok edilemeyeceği için 0-1 yaş döneminde tüketimi riskli görülmektedir.
• Bakla, favizme yol açabileceği için 1 yaş altındaki çocuklara verilmemelidir.
• Şeker, boş enerji kaynağı olduğundan 1 yaş altındaki çocuklara verilmemelidir.