Okul Çağı Çocuklarında Beslenme

Okul çağı dönemi 6-12 yaş grubundaki çocukları kapsamaktadır. Bu dönem çocuklarda fiziksel ve duygusal gelişimin gerçekleştiği dönemdir. Büyümenin hızlı olduğu bu döneme bağlı olarak çocuklarda besin gereksiniminde artış meydana gelir. Okul çağındaki çocukların enerji ve besin öğesi gereksinimleri yüksektir. Bu dönemde çocukların beslenme alışkanlıkları büyüme ve gelişmede çok etkilidir. İlkokul yılları hızlı bir büyümenin başladığı dönemdir. Yeterli ve iyi beslenemeyen çocukların okulda başarı düzeyi, iyi beslenen çocuklara göre daha düşüktür. Kahvaltı yapmadan okula giden çocuklarda dikkat eksikliği ve öğrenme yeteneklerinin daha düşük olduğu bilinmektedir. Çocuklara kahvaltının en önemli öğün olduğunu anne-babaları ve öğretmenleri anlatmalıdır. Çocukların sağlıklı ve dengeli beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi ve sağlamlaştırılması için okul çağındaki dönem oldukça önemlidir. Bu yüzden anne-babalar ve okul yönetimi bu dönemdeki çocuklar için çeşitli önlemler almalıdır. Eğer bu dönemdeki çocukların sağlıklı ve dengeli beslenmesine dikkat edilmezse; çocuklar hastalıklara karşı dirençsiz olacaklarından hastalığın ağır seyrettiği ve sıklıkla hastalığa yakalandıkları bir döneme girebilirler.

Bebeklik döneminde anne sütün alan bebeklerde, mama ile beslenenlere göre şişmanlık daha az görülmektedir.
Kalıtım, çocuklarda şişmanlığın bir etmenidir.

Anne ve baba arasındaki olumsuz ilişkiler, arkadaş edinememe, televizyon ve bilgisayar başında fazla zaman geçirme, mutsuzluk, sevgi eksikliği, üzüntü gibi psikolojik etmenler çocuklarda şişmanlık oluşumunda etkendir.

Çocuklar zamanlarının büyük bir kısmını okulda geçirmektedir. Okulda, paraları ile kendi istedikleri yiyecek ve içecekleri seçmeye ve satın almaya başlarlar. Özellikle okul kantininden satın alınan; fast food, kola, çikolata, cips, meyve suyu, kek, şeker gibi yiyecekler hem diş sağlığını etkiler hem de yetersiz beslenme sonucu sağlığın bozulmasına sebep olur. Okulda öğrenim gören ve zamanının büyük bir kısmını okulda geçiren çocuklarda sağlık açısından zararlı besinleri alma eğilimi oldukça fazladır.

Okul yemekhanelerinde yenilen öğle yemekleri çocuğun günlük enerji ve besin öğeleri gereksinmesinin üçte birini karşılayacak nitelikte olmalıdır. Okul yönetimi bu duruma dikkat etmeli ve titiz davranmalıdır. Yemekhanede verilen öğünlerin çocukların gereksinimlerini karşılamasına ve hijyenik bir şekilde verilmesine özen göstermelidir. Örneğin bir öğünde; et-tavuk-balık, yumurta veya kuru baklagillerden hazırlanmış ana yemeğe; pilav, makarna gibi yardımcı yemeklere; salata, meyve yoğurt veya ayran gibi besin değeri zengin yiyeceklere yer verilmelidir.

Çocukların beslenme çantasında; çocuğun yeterli ve dengeli beslenmesini sağlayacak besinlere yer verilmelidir. Protein değeri yüksek (yumurta, peynir, süt, ayran…) besinler, meyve (portakal, mandalina…) ve sebze (domates, salatalık…) beslenme çantasında yer almalıdır. Örneğin içerisinde marul, domates, peynir veya tavuk yer alan bir sandviç; yanında süt veya ayran ile bir beslenme çantası hazırlanabilir. Aynı zamanda ara öğünler bulundurulmalıdır. Beslenme çantasında, çocuğun zihinsel ve fiziksel gelişme göstermesi için kalsiyum (Ca) ve fosfor(P) açısından zengin süt ve süt ürünlerinin bulundurulmasına büyük önem gösterilmelidir. Büyüme döneminde kas ve kemik gelişimi için beslenmeye çok dikkat edilmelidir. Özellikle sınıf öğretmenleri de bu süreçte çocukların yemeklerini yiyip yemediklerini takip etmelidir. Yiyeceklerini yediklerinden emin olmalı ve aynı zamanda yemek öncesinde ellerinin yıkanmasının temizlik için önemli olduğunu anlatması ve bilinçlendirmesi gerekmektedir.