Besinin Adı
Türkçe: Enginar
İngilizce: Artichoke
Latince: Cynara scolymus L.
Vatanı ve İklimi:
Kökeni Akdeniz Bölgesi’dir. İspanya, İtalya ve Mısır enginarın üç büyük üreticisidir. Avrupa tıbbında 18. yüzyıldan beri kullanılmaktadır.
Bitkisel Özellikleri:
Papatyagiller familyasından gelir. Boyu yaklaşık 50-150 cm arasında değişiklik gösteren otsu bir bitkidir. Çok yapraklı bir bitki olan enginar, tüm yapraklarının soyulmasından sonra (yapraklar kırılarak ayrılır) geriye ‘enginarın kalbi’ kalır. Enginarın çeşitli şekillerde yemekleri yapılmaktadır. Bu çeşitlilik bölgeden bölgeye farklılıklar gösterir. Enginar yemeğinin dışında, çeşitli yemeklerde, pizzalarda, çorbalarda, salatalarda, yaprakları ise çay formunda kullanılmaktadır. Ayrıca enginar ekstresi veya hapları şeklinde gıda takviyesi olarak karşımıza çıkabilir.
Faydaları ve Zararları:
Enginarın safra kesesi ve karaciğer fonksiyonlarını iyileştirici, ülsere karşı koruyucu etkilerinin yanında, diüretik, antioksidan ve bağırsaktaki faydalı bakteriler için yararlı etkilerinin yanısıra, kan şekerini düşürücü etkisi de vardır. Aynı zamanda, gastrointestinal bozukluklara iyi geldiği, mantar oluşumuna karşı etkili olduğu bilinmektedir. Tüm bu olumlu etkilerinin yanında iyi temizlenmemiş enginar, yani enginarın kabuk ve kök kısmının yenilmesi karaciğere zehirli etkiye sebep olmakta, dolayısıyla enginar tüketimi sonrasında gaitada gizli kan testi pozitif sonuç verebilmektedir.
Bilgilendirme:
Enginar, doğru pişirme yöntemi ile antioksidan yoğunluğu ve besin değeri artan bir sebzedir. Doğru yöntemlerle pişirmeye özen göstermeniz yararınıza olacaktır.
100 gram Enginar’ın besin değerleri:
| CHO (g) |
Na (mg) |
I |
Vit. A (µg) |
| 2,6 | 47 | 4 | 17 |
| Protein (g) |
K (mg) |
F (µg) |
Vit. C (mg) |
| 2,4 | 353 | 50 | 7,6 |
| Yağ (g) |
P (mg) |
Fe (mg) |
Vit. B³ (mg) |
| 0,1 | 130 | 1,5 | 1,4 |
| Kalori (kkal) |
Ca (mg) |
Mg (mg) |
Lif (g) |
| 22,2 | 53 | 26 | 10,8 |
A., S. (2010). [Phytotherapy with a mixture of dry extracts with hepato-protective effects containing artichoke leaves in the management of functional dyspepsia symptoms].
Acquadro A, F. S. (2009, Mayıs 30). Proteomics in globe artichoke: protein extraction and sample complexity reduction by PEG fractionation.
Bellosta S, B. P. (2008, Ekim). Mediterranean diet and cardioprotection: wild artichoke inhibits metalloproteinase 9.
Boğa M, H. I. (2011, Mart). Antioxidant and anticholinesterase activities of eleven edible plants.
Costabile A, K. S. (2010, Ekim). A double-blind, placebo-controlled, cross-over study to establish the bifidogenic effect of a very-long-chain inulin extracted from globe artichoke (Cynara scolymus) in healthy human subjects.
Fantini N, C. G. (2011, Mart). Evidence of glycemia-lowering effect by a Cynara scolymus L. extract in normal and obese rats.
Horoszkiewicz M, K. M.-P. (2012). [Artichoke–untapped potential of herbal medicine in the treatment of atherosclerosis and liver diseases].
Ishida K, K. R. (2010). Effects of artichoke leaf extract on acute gastric mucosal injury in rats.
Jiménez-Monreal AM, G.-D. L.-T. (2009, Nisan). Influence of cooking methods on antioxidant activity of vegetables.
Khanna D, S. G. (2007, Haziran). Natural products as a gold mine for arthritis treatment.
Küçükgergin C, A. A.-E.-T. (2010, Haziran). Effect of artichoke leaf extract on hepatic and cardiac oxidative stress in rats fed on high cholesterol diet.
Li H, X. N. (2004). Flavonoids from artichoke (Cynara scolymus L.) up-regulate endothelial-type nitric-oxide synthase gene expression in human endothelial cells.
López-Molina D, N.-M. M.-L. (2005, Haziran). Molecular properties and prebiotic effect of inulin obtained from artichoke (Cynara scolymus L.).
Lupattelli G, M. S. (2004). Artichoke juice improves endothelial function in hyperlipemia.
M Hassanein MM, E.-S. S.-M. (2011). Investigation of lipids profiles of Nigella, lupin and artichoke seed oils to be used as healthy oils.
Menghini L, G. S. (2010). Antiproliferative, protective and antioxidant effects of artichoke, dandelion, turmeric and rosemary extracts and their formulation.
Mentel I, C. E. (2012). Content of nutritive components, dietary fibre and energy value of artichoke depending on the variety.
Miccadei S, D. V. (2008). Antioxidative and apoptotic properties of polyphenolic extracts from edible part of artichoke (Cynara scolymus L.) on cultured rat hepatocytes and on human hepatoma cells.
Mileo AM, D. V. (2012). Artichoke polyphenols induce apoptosis and decrease the invasive potential of the human breast cancer cell line MDA-MB231.
Nassar MI, M. T.-T. (2013). Chemical constituents and anti-ulcerogenic potential of the scales of Cynara scolymus (artichoke) heads.
Negro D, M. V. (2012). Polyphenol compounds in artichoke plant tissues and varieties.
Roghani-Dehkordi F, K. A. (2009). Artichoke leaf juice contains antihypertensive effect in patients with mild hypertension.
Rondanelli M, G. A. (2013). Beneficial effects of artichoke leaf extract supplementation on increasing HDL-cholesterol in subjects with primary mild hypercholesterolaemia: a double-blind, randomized, placebo-controlled trial.
Sarawek S, F. B. (2008). Flavonoids of Cynara scolymus possess potent xanthinoxidase inhibitory activity in vitro but are devoid of hypouricemic effects in rats after oral application.
Verspohl EJ, P. M. (2008). Effect of two artichoke extracts (36_U and 36_EB) on rat ileum (with respect to bowel syndrome) and the peristaltic threshold.
Visioli F, B. P. (2006). Local food and cardioprotection: the role of phytochemicals.
Wider B, P. M.-C. (2009). Artichoke leaf extract for treating hypercholesterolaemia.