Dut Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Besinin Adı
Türkçe: Dut
İngilizce: Mulberry
Latince: Morus nigra L.

Vatanı ve İklimi:
Dut; Asya, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa ve Afrika’da yaygın olarak bulunan iyi bilinen bir tıbbi bitki olarak kullanılmaktadır. Çin, Kore ve Japonya’da, dut ağaçları ipek böceklerini (Bombyxmori L.) beslemek için ekilmiştir. Kök kabuğu, yaprakları ve meyveleri de dahil olmak üzere, dut ağacının farklı kısımları geleneksel Çin’de çeşitli ilaç üretiminde kullanılmıştır. Dutlar, Asya, Afrika ve Amerika’nın sıcak, ılıman ve subtropikal bölgelerine ait özellik taşıyan, büyük yaprak döken ağaçlardır.

Bitkisel Özellikleri:
Yüzlerce Morus türü vardır. Taksonomide, türler genellikle çiçek tomurcukları ve yaprakları rengiyle tanımlanmaktadır. Yani, bir dut bitkisi farklı renkli meyveler sergileyebilir; Aynı bitki üzerinde siyah, mor, kırmızı, beyaz vb. renkte taneler bulunabilmektedir.
Ekonomik önemi nedeniyle üç türde tanımlanmıştır;
Beyaz dut (Morusalba), Doğu ve Orta Çin’e özgüdür.
Kırmızı veya Amerikan dut (Morusrubra), Doğu Amerika’ya özgüdür.
Karadut (Morusnigra), Batı Asya’ya özgüdür.
Her meyvenin uzunluğu 2-5 cm’dir. Çoğu türlerde, dutlar olgunlaşırken mor-kırmızı renge sahip olması ile birlikte, aynı dut üzerinde beyaz, kırmızı, mor veya çoklu alacalı renkler de olabilmektedir.

Faydaları ve/veya Zararları:
Dut meyveleri, antioksidan, anti-enflamatuar ve kemoprotektif özellikleri olan kardiyovasküler hastalıklar ve kanser riskini azaltmayı amaçlayan faydalı etkilere sahip özellikle polifenollerin, antosiyaninlerin üstün bir kaynağıdır.

Antiinflamatuar etkisi ile gribe, soğuk algınlığına karşı koruyucu etki göstermektedir. Kabızlık (konstipasyon) şikayetlerinde, anemiden korunma amaçlı, egzama problemlerinde, cilde pürüzsüz bir görünüm kazandırmak, saç dökülmelerini önlemek, potasyum ve magnezyum gibi mineraller ihtiva etmesi nedeni ile kalp sağlığını devam ettirebilmek maksatlı kullanımı önerilmektedir.

Bütün bu yararlarının yanı sıra özellikle kuru dut, dut pekmezi gibi şeker içeriği yüksek türevlerinin şeker hastaları başta olmak üzere çeşitli şeker kısıtlamasına gidilen hastalarda tüketilmemesi önerilmektedir.
Ayrıca aşırı miktarda tüketimi de alerji etkeni olabilmektedir.

Bilgilendirme:
Dut, dalından koparılıp iyice yıkandıktan sonra yenilebileceği gibi çeşitli amaçlarla da işlenebilen bir meyvedir. Özellikle tatlı ve ekşi tadı sayesinde şerbetler, reçeller, jöleler, meyveli tartların yapımı amacıyla pastacılıkta tercih edilebilmektedir. Ayrıca ülkemizde pekmez olarak da bolca tüketilmektedir.

100 gram Dut’un besin değerleri: