Kereviz Nedir? Faydaları Ve Zararları Nelerdir?

Besinin Adı
Türkçe: Kereviz
İngilizce: Celery
Latince: Apium graveolens

Vatanı ve İklimi:
Kozmopolit bir bitki olarak bilinen kereviz, dünyanın birçok yerinde yetiştirilir. Gen merkezi olarak; Amerika, Avrupa, Avusturalya ve Hindistan kabul edilir. Avrupa’nın birçok yerinde, özellikle Akdeniz kıyılarında; çukur alanlar, akarsu vadileri ve bataklıklarda yabani kereviz formlarına rastlanır. Çok soğuk ve çok sıcak iklimlerden olumsuz etkilenen bitkinin, yetiştirildiği yerde kış ayları ılık geçmelidir. Gelişimi için en uygun sıcaklık 20°C’dir. Toprağın pH değeri 7 olmalıdır. Yumru büyüklüğünün artması, topraktaki humus miktarının artmasına bağlıdır.

Bitkisel Özellikleri:
Kısımları kök, gövde, yaprak ve çiçektir. 1 metreye kadar büyüyebilen kereviz bitkisinin; yaprakları rozet formunda ve kenarları dişlidir. Gövdesinin içi boş ve dayanıklı olup, kökleri yumrunun altından çıkarak, 1 metre derinliğe kadar inebilir.

Faydaları ve/veya Zararları:
Kerevizde bulunan fitalid (phthalide) isimli bileşen, kasları ve damarları gevşeterek kan basıncının düşmesine yardım sağlamaktadır. Kereviz, yapısında bol bulundurduğu flavonoidler sayesinde vücutta iltihap oluşmasını engeller.

Kerevizin kan basıncı üzerine etkisini araştırmak amacıyla yapılan bir çalışmada; 45-65 yaş arası, 37 hipertansiyon hastası üzerinde çalışılmış, katılımcılar iki gruba ayrılmıştır. Bir gruba günde 6 gram kereviz tohumu tozu verilmiş, diğer grup ise kontrol grubu olarak kullanılmıştır. Tüm katılımcıların önceki – sonraki sistolik ve diyastolik kan basıncı ölçülerek, ortalamaları alınmıştır.

Önceki – sonraki sistolik kan basıncı: 171,3 mm/hg – 154,3 mm/hg
Önceki – sonraki diastolik kan basıncı: 94 mm/hg – 89,3 mm/hg

Kan basıncı ölçümleri sonucunda; kullanılan kereviz tohumu tozunun, kan basıncının düşürülmesinde anlamlı olarak etkili olduğu bulunmuştur.

Kereviz özü üzerinde yapılan çalışmalarda, antioksidan ve antiinflamatuar özelliği ile, mide yaralarına ve ülsere etkili olduğu görülmüştür.

Yapılan bir başka çalışmada, kan yağları üzerindeki etkilerinden bahsedilmiştir. Sulu kereviz ekstresi tükettirilen sıçanlarda; toplam kolesterol, ldl-kolesterol ve trigliserit seviyelerinde anlamlı olarak azalma görüldüğü bildirilmiştir.

Sonuç olarak kereviz; yüksek tansiyon, bozulmuş kan yağları, mide rahatsızlıkları üzerinde olumlu etkileri bulunan, antioksidan içeriği bol bir besindir. Kalorisi oldukça düşük, besin içeriği düzenli dağılım göstermektedir. Lif içeriği oldukça yüksek olduğundan tercih edilesi bir sebze olma özelliği taşımaktadır.

Bilgilendirme:
Bilinen 20 kadar alt türü bulunan kerevizin; meyveleri (tohumları), otu ve kökünden istifade edilir. Kereviz, köklerinden yemek, yaprak ve saplarından ise salata veya çorba yapılabilen bir besindir. Tohumları ise genelde çay elde etmek için kullanılır.

Kereviz bitkisinin kök ve yapraklarını temizlemek için, akan su altında yaprak ve sapları yıkanır, ardından kök kısmı ve yaprakları kesilir. Sapları arzu edilen uzunlukta, parçalar halinde kesilir. Kerevizin sapı dışında kalan yaprak kısımları; C vitamini, kalsiyum ve potasyum kaybı yaşanmaması için 1 ya da 2 gün içinde tüketilmeli, bekletilmemelidir.

100 gram Kereviz’in besin değerleri: