Çok soğuk bir kış günü üşüdüğünüzde, doğum gününüzde yapılan sürprize heyecanlandığınızda ya da yolda giderken karşınıza aniden bir köpek çıktığı zaman korktuğunuzda hiç titrediğinizi hissettiniz mi? Elbette ki bu çok normal bir durumdur.
Peki bu örneklerin dışında elleriniz, bacaklarınız bazen de boynunuz titriyorsa hatta bu titremeler günlük hayatınızı etkileyebiliyorsa bu durum normal midir?
Tremor (titreme) deyince akla ilk Fizyolojik Tremor, Esansiyel Tremor ve Parkinson gelir. Tremor semptomunun görüldüğü fakat çok yaygın olmayan başka bir patoloji (hastalık) ise İnfantil Tremor Sendromu‘dur. Başta saydığımız ve normal olarak tabir ettiğimiz titremelere fizyolojik tremor denir. Her insanda normal yaşantı sırasında düşük şiddetli tremor görülebilir, hatta saydığımız durumlara ek, kişiler sinirlendiğinde ve yorulduğunda da görülebilir.
Esansiyel tremor ise hareket halinde ortaya çıkan, kelime anlamı bilinmeyen titreme olan, toplumun yaklaşık %6’sında görülen bir hastalıktır. Nedeni tam olarak bilinmemekle beraber genetik olduğu söylenip otozomal baskın gen ile aktarılır.
Parkinson Hastalığı
Parkinson Hastalığı, merkezi sinir sistemindeki sinir harabiyeti ile ortaya çıkan, semptomları esansiyel tremorun aksine, dinlenme sırasında meydana gelen istirahat tremoru, kaslarda meydana gelen sertlik ve duruş bozuklukları olan ve dopamin eksikliği sendromu olarak da tabir edilen nörolojik bir hastalıktır.
Yapılan çalışmalar parkinson hastalığına sebep olan bir başka faktöründe oksidatif stres olduğunu söylüyor. Buna karşılık yapılan tedavileri oksidatif stresi azaltmak ve sinir iletimi için dopaminerjik nöronların korunmasını sağlamak adına bazı ilaçlar (mazindol, selegilin içerenler) kullanmak ve vitamin E gibi antioksidanları sağlamak olarak sıralayabiliriz.
İnfantil Tremor Sendromu
Bebeklerde gördüğümüz infantil tremor sendromu; anemi, durgunluk, gelişimsel gerilik ve titreme ile karakterize bir patolojidir. 1 yaşında, yalnızca vejeteryan olan annesinin sütüyle beslenmiş, büyüme persentillerinde (büyüme eğrisi) geride kalmış, olması gereken kilonun altında, mikrosefalisi (bebeğin kafasının normalden küçük olması) olan; kafasında, dilinde ve uzuvlarında uyku halindeyken geçen tremor olan bir hastaya yapılan araştırmalarda dimorfik anemi ve düşük serum B12 seviyesi ve düşük maternal B12 seviyesi saptanmıştır. Bunun sonucunda infantil tremor sendromu tanısı konmuş ve bebeğe 1 mg B12’ye ek demir, çinko, B1, B6 ve B9 takviyesi tedavisine başlanmıştır. Annesine de B12 takviyesi verilmiştir. 7 günlük tedavi sonucu hastanın tremoru azalmıştır ama kollarında kas seğirmeleri meydana gelince tedavi B12 takviyesiyle devam etmiştir. 1 aylık tedavi sonucunda titremeleri dinmiş ve büyümesi hızlanmıştır.
Klasik bir infantil tremor tablosunda hasta genelde 3 ila 6 ay arasında normal psikomotor gelişim gösterir. 6 ila 18 ay arasına gelindiğinde ise tombul bir görünüş, persentil geriliği, anemi, sinirlilik, katı yiyecekleri reddetme, anormal seyrek saçlılık görülür.
B12 eksikliğinin sinir hasarına yol açtığı düşünülür. İnfantil tremor sendromu tedavisinde 7 günlük beslenme tedavisi ve günlük intramusküler (kas içine) B12 enjeksiyonu uygulanır. Hem anne hem de çocuğa suplementasyon (ek destek) tedavisini de unutmamak gerekir. Genellikle 72 saat sonra iyileşme gözlenir, biyokimyasal parametreler 1-2 hafta içerisinde normale döner ve birkaç ay sonrasında beyin gelişimi düzelir.
Kafein Alımı ve Tremor
Çoğumuzun günlük hayatında çayın veya kahvenin yeri bir başkadır. Bazen uzun bir sabah kahvaltısında, bazen bir arkadaşımızla oturup sohbet ettiğimiz esnada, bazen de misafirliğe gittiğimiz bir evde ikram olarak tüketiriz. Çay ve kahve kafein deyince akla ilk gelen içeceklerdir. Peki, yazının konusu olan tremor’a kafeinin bir etkisi var mı?
1987 yılında yapılan bir çalışmada esansiyel tremoru olan kişilerin %8’i, parkinson hastalarının ise %6’sı kahve alımı ile tremorlarının artacağını düşündükleri saptanmıştır. 325 mg kafein ile yapılan çalışmadan 3 saat sonra bile kafein alımının patolojik tremora arttırıcı bir etkisinin olmadığı gözlenmiştir. Kafeinin sadece sağlıklı kişilerde tremor meydana getirdiği lakin bu durumun patolojik bir tremora yol açmadığı söylenmiştir.
**325 mg kafein 7 fincan Türk kahvesi ya da 3 bardak çayda mevcuttur.
Manuchair Ebadi, S. K. (1996). Progress in Neurobiology,
PAUL CRAWFORD, M. a. (2018). Am Fam Physician,
William Koller, S. C. (1987). American Academy of Neurology,
Gerçekten çok yararlı bilgiler arayıp bulamamıştım bu yazınız için teşekkür ederim sena hanım başarılarınızın devamını dilerim.
Çok teşekkürler 🙂
Bazen arkadasiniza dur nicin titriyorsun diye sorarsin , sanirim bu yazi bunun oldukca guzel bir cevabi olmus sena hanim tesekkurler emeginize saglik
Sorularınıza cevap bulduysanız ne mutlu bana 🙂 Ben teşekkür ederim.
Sena hanım bu guzel bilgilerinizi bizimle paylaştığınız icin çok teşekkür ederiz
Rica ederiz Eda Hanım 🙂