Sağlıksız Diyet Yönelimleri ve Zararları

Günümüzde, istenen beden yapısına ulaşabilmek adına birçok fedakarlık yapan, televizyonun ve medyanın büyük etkisiyle mükemmele ulaşmayı amaç edinen pek çok insan bulunmaktadır. Çevresel etkenler ve sosyal kıyaslamalar, bu eğilimin oluşmasında büyük rol oynamaktadır. Sonuç olarak, kadınlarda kilo verme amacıyla sağlıksız diyetlere; erkeklerde ise kontrolsüz biçimde kas ve ağırlık artışına yönelim olmaktadır.

Sağlıksız Diyet Uygulamalarını Ortaya Çıkaran Durumlar

Sağlıksız kilo kontrol yöntemlerine yönelim, her yaş grubunda görülebilmesinin yanında, ergen ve gelişme çağındaki bireylerde oldukça çok rastlanmaktadır. Yetişkinlerde de, beden ile ilgili yanlış algılar söz konusu olmakta ve bununla beraber; yüksek beden kitle indeksi, düşük benlik saygısı, stresli duygular, depresyon gibi duygu durumlarının sağlıksız diyetlere yol açtığı da analizler sonucunda kanıtlanmıştır.

Bu davranışın altında, beden ile ilgili düşüncelerin oluşturduğu mutsuzluk yatmaktadır. Bu durum, “beden imajı” kavramını karşımıza çıkarmaktadır. Kişinin kendi fiziksel özellikleri hakkında barındırdığı olumlu ve olumsuz düşünceler, beden imajı olarak adlandırılmaktadır. Düşüncelerin olumsuz seyretmesi halinde, ideal kabul edilen ağırlık ile, mevcut olan ağırlık arasındaki farklılık ortaya çıkar ve sonuçta “beden memnuniyetsizliği “oluşur. Çözüm olarak da, düşük yağ içeren sağlıksız diyetlere eğilim olmaktadır.

Yapılan Sağlıksız Zayıflama Davranışlarının Zararları

Gün geçtikçe daha popüler olmaya başlayan düşük kalorili diyetler, özellikle ergenlik döneminde önemli ölçüde ciddi sağlık sorunları ortaya çıkarabilmektedir. Beden memnuniyetsizliği, sağlıksız kilo vermeye yol açarak, olumsuz fizyolojik etkiler oluşturmakla birlikte, bireyin psikolojisini de olumsuz etkilemektedir. Yapılan hatalı zayıflama uygulamaları, yeme bozukluğu hastalıklarına yakalanma oranını yükseltmektedir.

Oluşan Hızlı Ağırlık Kayıplarının Vücuttaki Etkisi

Ağırlık kaybı hızlı gerçekleştiğinde, vücutta su kaybı ortaya çıkar ve kişi beslenme düzenini normale çevirdiğinde verdiği kiloyu hızlıca geri alır. Ancak, zayıflama hızı haftada 0.5-1 kg aralığı içerisinde olduğunda dinlenme halindeki metabolizma hızındaki (BMH) düşüş ve vücudun protein kaybı en az seviyede olmaktadır.

Şişmanlığın tedavi edilememesinin altındaki büyük nedenlerden biri olan, sık sık çok düşük kalorili diyet uygulamalarının, metabolizma hızına oldukça zarar verdiği görülmüştür.

Sağlıksız Diyet Yoluyla Kaybedilen Ağırlığın Korunmasındaki Zorluklar

Düşük kalorili sağlıksız diyetler yoluyla kilo verildiği zaman, yeni ağırlığı sabit tutmak daha da zorlaşmaktadır. Sebebi ise, hızlı kilo kayıpları sonrasında vücudun daha düşük ağırlığa endekslenmesidir. Böylece kişinin enerji harcamak için daha fazla çaba sarf etmesi ve kalori kısıtlamasını arttırması gerekmektedir. Sağlıksız diyetler, iştah ve vücut arasındaki homeostatik düzeni bozar. Beden kitle indeksinde artışa ve depresyon gibi psikolojik sorunlara yol açar.

Aynı zamanda vücut ağırlığındaki düşüş, kas ve yağ kaybını beraberinde getirmektedir. Hızlı kilo verme amacıyla uygulanan bu diyetler, kas kütlesindeki kaybı arttırmaktadır. Ancak, uygun tempoda gerçekleştirilen uzun dönemdeki kilo kayıplarında hedef, yağ kütlesini azaltmanın yanında, kas kütlesi kaybını da önlemek olmalıdır.


Quick, V., Larson, N., Eisenberg, M., Hannan, P., Stat, M., & Stzainer, D. N. (2012, November). Self-Weighing Behaviors in Young Adults: Tipping the Scale Towards Unhealthy Eating Behaviors? 2.

AKBULUT, G., & RAKICIOĞLU, N. (2011, Ocak). OnİkiHaftaSüresinceDüşükKaloriliDiyetve/veya FizikselAktiviteUygulayanH afifŞişman/ŞişmanKadınlarınBesinve BesinÖgesiTüketimDurumlarınınveB azıAntropometrikÖlçümlerininDeğerlendirilmesi.

Chin, S., Laverty, A., & Filippidis, F. (2018). Trends and correlates of unhealthy dieting behaviours among adolescents in the. BMC Public Health, 1.

Ferraro, Z., Patterson, S., & Chaput, J.-P. (2015, February 17). Unhealthy Weight Control Practices: Culprits and Clinical Recommendations. Clinical Medicine Insights:Endocrinology and Diabetes, 7-8.

Guimerà, G. L., Sztainer, D. N., Hannan, P., Fauquet, J., Loth, K., & Carracedo, D. S. (2013, July). Unhealthy Weight-control Behaviours, Dieting and Weight Status: A Cross-cultural Comparison between North American and Spanish Adolescent. 1,2. National Instıtutes of Health.

ÖKSÜZ, Y. (2012). ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ÖZERKLİK DÜZEYLERİ İLE VÜCUT ALGILARI ARASINDAKİ İLİŞK. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi(28), 69-70.

Stephen, E. M., Rose, J. S., Kenney, L., Rosselli Navarra, F., & Weissman, R. S. (2014). Prevalence and correlates of unhealthy weight control behaviors: findings from the national. Journal of Eating Disorders, 3.

Sztainer, D., PhD, MPH, RD, Wall, M., Story, M., PhD, Standish, A., et al. (2012, January). Dieting and unhealthy weight control behaviors during adolescence: Associations with 10-year changes in body mass index. 1,2.


Exit mobile version